Schets van Kamp Stanislau · Beeldbank WO2 / NIOD - Gijs van Amstel

Ontsnapt uit Stanislau: mitrailleurs, zoeklicht en ratten

Een vijf meter hoge muur, zoeklichten en mitrailleurs waren nog maar het begin voor luitenant-ter-zee Frits Kruimink. Daarna volgde nog een reis van 1600 kilometer door Polen en Duitsland om thuis te komen uit Kamp Stanislau, in het bezette Polen.

Nu hij na bijna een jaar is aangekomen in Londen, doet de ontsnapte krijgsgevangene verslag op Radio Oranje, al kan hij om veiligheidsredenen niet in detail treden.

De 26-jarige officier beschrijft dat hij vermomd als Russische gevangene dichter bij de buitenmuur wist te komen:

Na 15 pogingen ontsnapt uit Pools krijgsgevangenkamp

"Na drie dagen en nachten hard werken, kou, dorst en honger, hebben we ons uit het kamp getunneld", vertelt Kruimink flegmatisch. "Ik kan daarvan alleen vertellen dat in de tweede nacht de tunnel instortte en ik onder aarde en stenen bedekt werd, maar gelukkig met mijn hoofd er nog net bovenuit."

Een kameraad stuitte tijdens het graven op een nest ratten, die hem meteen aanvielen omdat ze "in de tunnel opgesloten waren en zenuwachtig geworden waren". "Maar zoals dat heet: de vijand werd met zware verliezen afgeslagen."

Warschau en Parijs

Kruimink werd in 1940 opgepakt omdat hij weigerde de erewoordverklaring te tekenen, waarmee Nederlandse militairen beloofden af te zien van verzet tegen de Duitsers. Via verschillende kampen, waaronder het beruchte Colditz, kwam hij in Stanislau terecht. Vijftien keer probeerde hij tevergeefs te ontsnappen, wat hem maanden in eenzame opsluiting kostte.

Dwars door de Karpaten ("eindeloos geploeter door ijskoude, dun bevroren modder, plassen en nog eens modder") kwam Kruimink met zijn vriend aan in Warschau, waar ze zich aansloten bij het verzet. Ze namen deel aan acties tegen SS en Gestapo, "toen ik wegging telden deze organisaties heel wat leden minder".

Over hoe hij zich precies door Duits gebied terug begaf naar West-Europa blijft Kruimink noodgedwongen vaag, maar vlak voor de bevrijding van de stad kwam hij aan in Parijs. "Om tanks op te ruimen, gebruikten we flessen benzine."

Vanuit Parijs kon hij de oversteek maken naar Londen. Klaar met de strijd is hij nog niet. "Na een paar trainingscursussen hoop ik gauw weer door te gaan naar Australië, waar ik dan eindelijk weer eens direct kan meehelpen aan de bevrijding van Néderlands grondgebied."