Gouverneur Kasteel van Curaçao · Nationaal Archief

Gouverneur bezweert: Curaçao niet naar VS

Nederland denkt er niet aan Curaçao af te staan aan de VS als compensatie voor de kosten van de oorlog. "Hoe kan men zoiets doen tegen de wil van de bevolking?", vroeg gouverneur Kasteel zich af op een persconferentie in de Nederlandse ambassade te Washington.

Amerikaanse senatoren stelden in augustus voor om de overzeese gebiedsdelen van Europese naties in de Cariben te annexeren. Daarmee zouden niet alleen de kosten van de oorlog deels worden gedekt, het zou ook de veiligheid van de VS vergroten door buitenlandse mogendheden uit Amerika's achtertuin te verdrijven.

Hoofdprijs daarbij is het Britse Bermuda, maar ook de Nederlandse Antillen en Franse eilanden als Martinique werden genoemd. Daarnaast wilden de senatoren de Galapagos-eilanden van Ecuador overnemen. Ook zou alle eilanden die op Japan worden veroverd in de Stille Oceaan bezet moeten blijven.

"Frankrijk is ons nog een enorm bedrag uit de vorige oorlog verschuldigd en dit keer hebben ze ons in de steek gelaten", betoogde de Democraat McKellar. "Groot-Brittannië zijn we in twee oorlogen meer dan milddadig geweest."

NSB-propaganda

Hoewel nog niet duidelijk is hoeveel steun de senatoren voor hun plan kunnen verwachten, spelen dergelijke expansionistische plannen de fascistische propaganda in de kaart. Al in 1941 werd op een poster gewaarschuwd tegen de Amerikaanse troepen die in de Nederlandse koloniën werden gestationeerd.

"Eens met bloed en zweet verworven voor ons volk, nu verraden en verkwanseld", luidde het over Suriname en Curaçao. Een schanddaad, was de conclusie.

De NSB-propagandaposter · NIOD

Kasteel bezwoer dat daar geen sprake van is. "De eilandbewoners voelen er even weinig voor als de Noord-Amerikanen zouden doen als hun gevraagd werd een deel van de VS aan ons af te staan."

Hij vulde aan dat inmiddels de plaatselijke schutterij de beschermingstaken van de Amerikaanse militairen heeft overgenomen, zodat die voor de strijd elders kunnen worden ingezet. Kasteel haastte zich te benadrukken dat de Amerikanen in onze koloniën harde werkers zijn die schitterend werk verrichten.

Nieuwe staatsvorm

Ook erkende hij dat de verhoudingen tussen de koloniën en Nederland door de oorlog zijn veranderd en er een nieuwe staatsvorm gezocht moet worden. Doordat de West de afgelopen jaren, afgesneden van Nederland, meer op eigen benen kwam te staan, is ook het zelfbewustzijn van een eigen identiteit gegroeid.

"Zoals gij weet, heeft de koningin het plan ontvouwd van het Nederlandse gemenebest, zoals dat na de oorlog op een hechte basis zal opgebouwd worden." Europees Nederland, Suriname, Curaçao en Nederlands-Indië zouden dan binnenlandse zaken zelf kunnen regelen.

Voor de krant Amigoe di Curaçao is dat in ieder geval beter dan aansluiting bij het gesegregeerde VS. Er is weinig animo om "zich te scharen onder een land welke verdiensten wij zeker niet willen minimaliseren, maar welke rassenleer te veel naar het nazidom riekt".