Rookwolken boven Putten · Collectie Verzetsmuseum Amsterdam

650 mannen uit Putten weggevoerd, dorp platgebrand

Na de razzia in Putten van gisteren zijn zo'n 650 mannen tussen de 18 en 50 jaar afgevoerd naar Kamp Amersfoort. Ook is het dorp grotendeels platgebrand door de bezetter.

De vrouwen en kinderen die gisteren werden vastgehouden, zijn gisteravond om 21.00 uur vrijgelaten. De mannen zijn de hele nacht gevangen gehouden. Vanochtend mochten de mannen van boven de vijftig naar huis. De rest van de mannen is weggevoerd.

De Duitse commandant Fullriede eiste dat de daders zich meldden en dat een ontvoerde Duitse militair zou worden teruggebracht. Dat laatste gebeurde, maar de aanslagplegers lieten zich niet zien.

Daarom was zijn oordeel vanmorgen hard: "Putten wordt platgebrand. De mannelijke inwoners worden naar Amersfoort getransporteerd. Putten moet binnen twee uur volledig geëvacueerd zijn."

Inwoners van Putten trekken weg · Collectie Verzetsmuseum Amsterdam

Gedurende de nacht hadden de mannen al gespeculeerd wat er zou gebeuren, zegt de 16-jarige Heimen Top, die vanochtend vrijgelaten werd vanwege zijn leeftijd. "Er gingen allerlei theorieën. De een had het erover dat wij over de IJssel te werk zouden worden gesteld. Een wat ouder boertje was bang dat we allemaal zouden worden doodgeschoten."

Nu het Duitse besluit is meegedeeld, is de ontreddering groot in het dorp. Vrouwen moeten kiezen of ze hun huis ontruimen of hun echtgenoot eten en kleren brengen.

Op het station was de situatie chaotisch. Doordat de vrouwen pas kort van tevoren hadden gehoord dat de mannen afgevoerd zouden worden, heeft bijna niemand afscheid kunnen nemen.

Het dorp in brand

Zo'n 100 huizen zijn platgebrand door de Duitse militairen. "Er zijn gezinnen waarvan de man of zoon is meegevoerd, en waarvan ook het huis weg is", zegt Rikkert Emous, een jongen uit het dorp. "Dat is vreselijk."

De achtergebleven inwoners van het Gelderse dorp zoeken onderdak bij familie of vrienden. De openbare gebouwen, huizen van pro-Duitse personen en de boerderij waar een gewonde Duitse soldaat na de aanslag werd geholpen, zijn gespaard gebleven.