"Het einde van het Duitse wonder"

Krimpende export, slechte industrie- en productiecijfers en een stagnerende groei: de Duitse economie hapert. In de eerder dit jaar zo positief gestemde Duitse media overheersen nu vooral sombere berichten. Dat kan slecht nieuws betekenen voor de Nederlandse economie; Duitsland is Nederlands belangrijkste handelspartner.

Uit de cijfers van het Duitse statistiekbureau Statistisches Bundesamt blijkt dat de Duitse export in augustus in vergelijking met een maand eerder met 5,8 procent is gedaald. Dat is de sterkste daling sinds 2009, toen de Duitse export instortte vanwege de economische crisis.

Volgens de Duitse statistici is de drastische daling van de export mede te wijten aan een exportrecord in juli en aan de late zomervakantie in Duitsland. Ook de Duitse industrie- en productiecijfers vielen deze maand tegen.

Slechte prognoses

De vier belangrijkste Duitse economische onderzoeksbureaus tonen zich bezorgd. Zij maakten vandaag hun herfstvoorspellingen voor de Duitse conjunctuur bekend en alle vier hebben ze die flink naar beneden bijgesteld.

De bureaus verwachten een economische groei van 1,3 procent, terwijl in april nog een groei van 1,9 procent voorspeld werd. Voor volgend jaar wordt een groei van 1,2 procent verwacht, in plaats van een eerder voorspelde 2 procent.

Het tanende optimisme komt volgens de Duitse economen vooral door de internationale spanningen, de sancties tegen Rusland en de zwakke economie in Europa. Maar ook de Duitse regering is verantwoordelijk voor de slechte economische situatie, vinden ze. Zo zouden hervormingen in het pensioenstelsel en de invoering van het minimumloon de economische groei remmen.

Wonder voorbij

Het Duitse Handelsblatt spreekt van een "conjunctuurschok". De Süddeutsche Zeitung heeft het zelfs over het "einde van het Duitse wonder". Volgens de krant zal het Duitse consumentenvertrouwen door de internationale spanningen verder afnemen. De gevolgen van een stagnatie voor Duitsland zijn niet te overzien, aldus de Süddeutsche Zeitung.