Waarom die giftige verf bij defensie?

Honderden defensiemedewerkers zeggen ziek te zijn geworden door het werk met zeer kankerverwekkende bestanddelen in verf. Een kwestie die zich steeds verder uitbreidt. Vijf vragen en antwoorden over chroom-6.

Waarom gebruikte defensie deze giftige verf?

De chroom-6 die in de verf was verwerkt, biedt onder meer bescherming tegen roest op voertuigen. Vanaf de jaren 80 werd bekend dat je er kanker van kunt krijgen als stof vrijkomt, bijvoorbeeld bij het schuren van geverfde delen, of bij het spuiten van de verf. In vaste vorm kan het minder kwaad.

Letselschade-specialist Yme Drost zegt dat defensie veel te laat en vervolgens onvoldoende en onvolledig heeft ingegrepen toen de grote risico's duidelijk werden. Werknemers die met de verf werkten, werden tot eind jaren 90 onvoldoende beschermd. Drost vertegenwoordigt tientallen mensen van buiten de eerdere bekende NAVO-werkplaatsen die inmiddels ziek zijn geworden. Bij die NAVO-werkplaatsen gaat het om honderden ziektegevallen.

Waarom melden die mensen zich nu pas, zoveel jaar later?

De ontwikkeling van kanker duurt lang. Tien tot twintig jaar is normaal bij dit soort stoffen, zei toxicoloog Martin van den Berg vandaag in het Radio 1 Journaal. Of je de ziekte krijgt, hangt onder meer af van de tijd en de mate waarin je aan chroom-6 bent blootgesteld. Vanwege dat lange-termijneffect had defensie de gezondheid van deze personeelsleden sinds 2001 moeten blijven volgen, stelt Van den Berg.

"We weten heel goed wat er gebeurd is, daar is de Tweede Kamer ook bij herhaling over geïnformeerd", zegt minister Hennis. "Ik meen dat dit in 2001 heeft gespeeld." Klopt dat?

In november 2001 schreef de toenmalige staatssecretaris Van Hoof de Kamer dat er op verschillende plaatsen werknemers zijn blootgesteld aan chromaten. Locaties noemde hij niet en hij gaf ook geen informatie over de mate waarin het personeel was blootgesteld. De arbo-rapporten waaruit blijkt hoe ernstig dat op zeker vijftien locaties was (tot 204 keer de norm) en waaruit de NOS gisteren citeerde, hebben de Kamer nooit bereikt. SP-Kamerlid Jasper van Dijk noemt Hennis opstelling "buitengewoon laks".

Maar de minister heeft toch al een onderzoek ingesteld naar deze kwestie?

Tot op heden doet zij dat alleen bij de vijf eerdergenoemde NAVO-werkplaatsen, naar eigen zeggen omdat zich nog geen zieke werknemers van andere locaties zich bij defensie hebben gemeld. Als de militaire vakbonden die voorbeelden wel kennen, dan kan het onderzoek volgens haar worden uitgebreid. Vanmiddag hebben de bonden hun verzoek om dat ruimere onderzoek formeel ingediend.

Hebben zieke werknemers recht op een schadevergoeding?

Hennis zal op dit punt haar verantwoordelijkheid nemen, heeft zij herhaaldelijk gezegd. Voorwaarde is wel dat uit het onderzoek een directe relatie blijkt tussen het werk van personeel met chroom-6 toen en de klachten nu.

Heeft u meer informatie of wilt u reageren? Stuur dan een e-mail aan: ardy.stemerding@nos.nl