Davutoglu volledig achter Erdogan

Aankomend president en vertrekkend premier Erdogan laat er geen gras over groeien. Nog voor zijn inauguratie, volgende week, heeft de vertrekkende premier zijn eigen opvolging geregeld. De nieuwe premier is Erdogans vertrouweling Ahmet Davutoglu. Hij wordt ook voorzitter van de regerende AK-partij. Davutoglu is nu nog minister van Buitenlandse Zaken.

De benoeming van Davutoglu komt niet onverwacht en past in de strategie van Erdogan. Hij is bezig met een machtsspel met als doel de enige leider in Turkije te worden. Davutoglu past goed in dat spel, want hij steunt Erdogan onvoorwaardelijk. Critici zien hem als een ja-knikker die niet is opgewassen tegen de dominante Erdogan.

Presidentschap

Erdogan mocht na drie termijnen geen premier meer worden. Daarom deed hij, met succes, een gooi naar het presidentschap.

En als het aan Erdogan ligt gaat hij die functie verzwaren: hij wil het politieke stelsel zo hervormen, dat de feitelijke macht bij de president komt te liggen, zoals bijvoorbeeld in Frankrijk. In de nabije toekomst wil hij de zittingen van het kabinet gaan leiden.

Arabisch

Davutoglu zal daar van harte aan meewerken. Hij was adviseur van Erdogan en werd in 2009 beloond voor zijn loyaliteit met het ministerschap van Buitenlandse Zaken. Hij is een ervaren diplomaat, spreekt zijn talen (onder meer Arabisch) en geldt als de architect van de buitenlandse politiek die Turkije de laatste jaren voert.

Erdogan en Davutoglu zien Turkije als speler op het wereldtoneel. Davutoglu propageerde de doctrine van 'geen problemen met je buren'; Turkije moest de leidende macht worden in het Midden-Oosten. Dat is niet gelukt, want Turkije heeft alleen maar problemen met de buren en wordt omringd door crisishaarden en oorlogsgebieden als Irak en Syrië.

Verliezer

De tandem Erdogan-Davutoglu zal dit 'neo-Ottomanisme' ongetwijfeld doorzetten. Turkse media speculeren al over andere kabinetsbenoemingen die eraan komen, uiteraard van nog meer Erdogan-vertrouwelingen.

De verliezer in dit spel lijkt vertrekkend president Gül, volgens insiders de enige serieuze tegenstrever van Erdogan in de AK-partij. Hij is veel gematigder dan Erdogan. De sessie waarbij vandaag Ahmet Davutoglu als premier is aangewezen, is naar voren gehaald, zodat Gül - nog een week zittend president - niet in aanmerking komt voor het premierschap, waarvoor hij wel degelijk als kandidaat gold.