Je geliefde of je baan?
Voor die keuze staan medewerkers van Defensie als hun partner uit een land komt waar Nederland geen inlichtingen mee uitwisselt. De achtergrond van hun partner kan dan niet gecontroleerd worden. Blijf je bij elkaar, dan word je geschorst.
Om militairen te waarschuwen heeft vakbond AFMP nu een lijst gepubliceerd van de landen waar je beter niet verliefd kan worden. Defensie wil die lijst namelijk niet openbaar maken. Dat heeft geen zin, zeggen ze, want die lijst verandert toch steeds.
Het draait allemaal om de Verklaring van Geen Bezwaar (VGB), een soort opgevoerde versie van de Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Wat je ook doet bij Defensie, zo'n VGB heb je nodig om te bewijzen dat je nooit dingen hebt gedaan waardoor je niet meer te vertrouwen bent.
Probleem: de eisen voor zo'n VGB lijken te zijn verscherpt. Dus worden nu militairen geschorst die netjes een VGB hadden, maar bij een nieuwe controle opeens te horen krijgen dat ze een ma, vrouw, vriend of vriendin hebben uit een verboden land.
Jeff en Moldavië
Een van die geschorste militairen is Jeff (niet zijn echte naam). Hij is 30, en werkte bij de marechaussee op Schiphol. Hij al een maand geschorst, want zijn vrouw komt uit Moldavië.
"Voordat ik ging trouwen, heb ik het gemeld bij de leiding. Er was toen niets aan de hand. In 2011 zijn we getrouwd, en we hebben een kind van anderhalf. Eens in de vijf jaar doet Defensie weer een veiligheidsonderzoek. Nu ben ik vanaf maart geschorst. Ik ben natuurlijk behoorlijk geschrokken."
Jeff is niet de enige. De vakbonden hebben nu 27 zaken lopen, en ze zien een stijging van het aantal 'probleemgevallen'. "Het lijkt erop dat de beleidsregel voor veiligheidsonderzoeken is aangescherpt", zeg Anne-Marie Snels van AFMP. De vakbond heeft niks tegen de check, maar vindt dit nu te ver gaan.
"Ik heb mijn vrouw teruggestuurd naar Moldavië, om een antecedentenonderzoek te laten doen. Maar dat heeft dus ook geen zin gehad, want ze komt niet voor in de systemen. Ik ben nu een bezwaarprocedure gestart. Ik ben nu de schuldige. Het is mijn probleem dat Nederland niet samenwerkt met andere landen. Als ik dat had geweten, had ik alternatieven kunnen zoeken, in plaats van dat me dit achteraf overkomt. Daarom vind ik het goed dat de lijst er is."
Volgens de vakbond kunnen mensen van wie de VGB wordt ingetrokken ook worden overgeplaatst. Defensie gaat twee dingen doen: ze gaan proberen maatwerk te leveren en deze zomer het personeel nog eens goed informeren.
En oh ja, voor de toekomstige soldaten: niet je hart verliezen een man of vrouw uit een van deze landen:
BurundiGhanaKeniaMarokkoZambiaMoldaviëOekraïneRuslandServiëWit-RuslandIndonesiëLibanonFilipijnenSri LankaTurkijeColombiaVenezuelaDit is niet de complete lijst, want die is geheim. De vakbond maakte de lijst op basis van info van medewerkers van Defensie.