Peilingwijzer: opkomst bepalend
Een dag voor de verkiezingen voor het Europees Parlement blijven D66 en de VVD de grootste partijen in de Peilingwijzer. Beide partijen komen uit op 23 tot 27 Tweede Kamerzetels. Kort daarachter volgt de PVV (21-25) en op iets grotere afstand de SP (18-22).
Wil dat zeggen dat dit ook het beeld wordt bij de Europese verkiezingen? Volgens politicoloog Tom Louwerse, maker van de Peilingwijzer, staat dat zeker niet vast. Zeer bepalend zal de opkomst zijn, die bij de Europese verkiezingen traditiegetrouw laag is.
Laatste moment
Als er iets moeilijk is voor peilingbureaus, zegt Louwerse, dan is het wel het voorspellen van het percentage kiezers dat daadwerkelijk gaat stemmen. Veel mensen besluiten pas op het laatste moment of ze naar het stemlokaal gaan of niet. Dat bleek afgelopen maart nog, toen bij de gemeenteraadsverkiezingen veel meer mensen kwamen opdagen dan Ipsos op verzoek van de NOS had gepeild.
Die onvoorspelbaarheid is terug te zien in de speciale Europese peilingen die de afgelopen tijd zijn gehouden. In De Stemming van EenVandaag werd de PVV gisteren duidelijk de grootste, met zes zetels in het Europees Parlement tegen vier voor D66, VVD en CDA. En dat terwijl TNS NIPO vorige week peilde dat het juist de pro-Europese D66 is die de beste papieren heeft. Volgens dit bureau slaagt de PVV er "vooralsnog niet optimaal in de mensen die fel anti-EU zijn naar de stembus te krijgen".
Trouw
Vijf jaar geleden werd het CDA de grootste partij bij de Europese verkiezingen. Kijkend naar de huidige trends in de Peilingwijzer is de kans niet groot dat dit opnieuw gaat gebeuren. Toch is het volgens Louwerse bij een extreem lage opkomst niet onmogelijk dat het CDA samen met een aantal andere partijen de koppositie zal delen. Kiezers van het CDA en van de gezamenlijke lijst ChristenUnie-SGP komen in de regel trouw opdagen bij álle verkiezingen.
De PvdA blijft het in alle peilingen slecht doen. In de Peilingwijzer komt deze regeringspartij op 11 tot 15 Kamerzetels, ruim achter het CDA (16-20).
De kleine partijen zijn de ChristenUnie (6-8), GroenLinks (5-7), 50Plus (3-7) en de SGP en de Partij voor de Dieren (3-5).
De NOS publiceert vanaf nu maandelijks - dat was wekelijks - de Peilingwijzer van politicoloog Tom Louwerse. In de Peilingwijzer worden peilingen van de Politieke Barometer (Ipsos), De Stemming (EenVandaag), Peil.nl (Maurice de Hond) en TNS Nipo samengevoegd. Meer over de methode achter de Peilingwijzer is te vinden op de website van Louwerse.