Niet strafbaar, maar wel illegaal

Strafbaarstelling van illegaliteit. In de Haagse politiek is dat een veelgehoorde term en een netelig punt. PvdA-leider Samsom noemde het "een steen op de maag", de VVD hield juist vast aan dit punt uit het regeerakkoord. Maar wat betekent het in de praktijk?

Illegaliteit gaat over migranten in Nederland die tussen de wal en het schip vallen. Ze hebben geen verblijfsvergunning gekregen, maar kunnen ook niet worden uitgezet naar hun land van herkomst. Deze mensen worden ook wel ongedocumenteerden genoemd.

Uitzetcentrum

Soms worden uitgeprocedeerde mensen op het vliegtuig gezet, maar mogen ze uiteindelijk hun geboorteland niet in en komen ze met het volgende toestel weer terug naar Nederland. Dat is bijvoorbeeld gebeurd met mensen uit Somalië en Sudan.

Vaak komen mensen tijdelijk in een uitzetcentrum terecht, maar wie is uitgeprocedeerd moet daar weer weg. Zo belanden veel mensen op straat. Er zijn verschillende stichtingen die zich bezighouden met opvang, juridisch advies en medische zorg voor deze groep mensen. Ook zijn er initiatieven ontstaan als de Vluchtkerk in Amsterdam of de tentenkampen bij Ter Apel.

Boete

In het wetsvoorstel van staatssecretaris Teeven (VVD) stond dat een buitenlander zonder verblijfsvergunning illegaal in het land is. De politie zou dat moeten controleren en in eerste en tweede instantie een boete moeten uitdelen. Bij een derde controle wordt het niet hebben van een paspoort een misdrijf en zou de ongedocumenteerde de cel in gaan.

Hulp aan illegalen zou ook strafbaar worden, maar vorig jaar paste Teeven dat onderdeel van het wetsvoorstel aan zodat dit niet meer gold.

Dat het voorstel van de baan is betekent voor illegale vreemdelingen dat ze vrij op straat kunnen lopen. Het betekent niet dat er een oplossing komt voor het grijze gebied tussen uitgeprocedeerd zijn en uitgezet worden.