Kritiek financieel verhaal Icedome

Door economieredacteur Tineke Hoekstra

''Almere had Thialf de doodsteek kunnen geven als ze met het hele financiële verhaal naar buiten waren gekomen'', zegt sporteconoom Ruud Koning van de Rijksuniversiteit Groningen. Tijdens de officiële presentatie van Icedome Almere, afgelopen maandag, vertelde initiatiefnemer Folkert Buiter dat het grote sportcomplex 3,5 keer gefinancierd kan worden. Maar door welke partijen blijft nog onduidelijk.

Bij de presentatie van de ambitieuze plannen bleven de namen van de geïnteresseerde beleggers geheim. ''We praten met ze en niet over ze'', zei Buiter. Volgens Koning kan geen sportcomplex zonder subsidie geëxploiteerd worden. Hij is dan ook erg sceptisch over de plannen. Ze worden altijd mooier voorgespiegeld dan ze zijn. ''Dan blijkt de behoefte minder of vallen de bouwkosten tegen.''

Niet blij

Koning noemt concurrerend ijsstadion Thialf als recent voorbeeld. Die ijsbaan in Heerenveen ging in 2003 failliet en werd gered door de overheid. De sporteconoom heeft twijfels bij de haalbaarheid van de plannen van Almere. ''Wie betaalt die gratis ijs-uren die ze aanbieden? En als het na twee of drie jaar tegenzit, wie draait er dan op voor de exploitatiekosten? Ik ben benieuwd welk konijn ze uit de hoge hoed toveren en hoeveel levens het heeft.''

Ook een wetenschapper van het sportonderzoeksbureau Mulier Instituut in Utrecht heeft grote twijfels over de haalbaarheid van Icedome Almere. Hij wil anoniem blijven, maar zegt: "Bouwondernemingen BAM en Van Wijnen gaan het neerzetten voor 183 miljoen euro. Als ik BAM-aandelen had, zou ik daar nu niet blij mee zijn.''

Andre Rieu

Het Icedome moet veel meer worden dan een schaatscomplex, bleek deze week bij de presentatie van de plannen. Naast de twee overdekte ijsbanen van 400 meter en twee ijshockeybanen voor shortrack en kunstrijden komen er een skeelerbaan, een atletiekbaan, een shorttrack- en turnhal, een danszaal en fitnessruimten.

Als de ijsbaan dicht is, denkt Icedome geld te verdienen met evenementen: de EO Jongerendag, Andre Rieu, musicals en festivals. Volgens de initiatiefnemer Folkert Buiter gaan daarom vergelijkingen met ijsbanen die vrijwel allemaal draaien op overheidssubsidies, niet op.

Rendement

Volgens de onderzoeker van het Mulier Instituut wordt er sport op sport gestapeld. Dat komt neer op "verliespost op verliespost want niet alleen lijden bijna alle ijsbanen in Nederland verlies, ook turnhallen, zwembaden en atletiekbanen kunnen in de meeste gevallen niet zonder overheidsgeld". Ze worden volgens de onderzoeker gesteund door een lage huurprijs, of ze betalen niet voor de financiering van het gebouw, of er wordt geen geld betaald voor de grond.

Het maatschappelijk rendement is wel groot omdat meer mensen gaan sporten. Maar de kosten haal je er niet uit. Geld kan worden verdiend met horeca, retail, kantoorverhuur en evenementen. Maar volgens de onderzoeker dekt Almere daarmee niet de investeringskosten, laat staan de kosten voor exploitatie. Die worden in het plan geraamd op 15,2 miljoen euro per jaar. De horecaopbrengsten worden geschat op 3 miljoen euro, het aantal bezoekers op 1,2 miljoen. Dat zijn er tussen de 3000 à 4000 per dag.

Geniale truc

Volgens Folkert Buiter zijn de plannen solide. Hij wijst erop dat 92 bedrijven een intentieverklaring hebben getekend om met Icedome samen te werken en sinds de publiciteit zijn er nog eens zestig bijgekomen.

De wetenschapper wil niet speculeren, maar zegt wel dat het risico groot is. "Of het is een geniale truc, of het is luchtfietserij, zoals de Friezen zeggen." Koning: ''Almere is geen wereldstad en heeft geen schaatstraditie. Ik ben erg benieuwd naar de financiële paragraaf.'