Drie omstreden vrijspraken

In Nederland is het niet gebruikelijk om langlopende discussies te voeren over uitspraken van rechters. Maar er zijn uitspraken in strafzaken die daar een uitzondering op vormen. Drie voorbeelden.

De Aldi-zaak

De zaak die destijds zorgde voor de start van de discussie over de noodzaak van nieuwe wetgeving. Centraal in dit proces stond een man die ervan werd verdacht in 2001 de bedrijfsleider van een Aldi-winkel in Ridderkerk te hebben vermoord bij (waarschijnlijk) een overval. Onder een nagel van het slachtoffer werd dna aangetroffen waarvan de kans 1 op 100.000 was dat die van iemand anders afkomstig was dan de verdachte. Die kans vonden de rechters te groot en daarom ging de man vrijuit. Een medeverdachte werd tot zes jaar cel veroordeeld.

Toen hetzelfde dna-materiaal later met nieuwe technieken opnieuw werd onderzocht, kwam daar een andere inschatting uit. Namelijk een kans van 1 op een miljard, de grootste mate van zekerheid die het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) kan vaststellen. Maar omdat een nieuwe vervolging op dat moment niet mogelijk was bleef deze Barry D. vrij man. Het OM wil deze zaak proberen heropend te krijgen zodra de nieuwe wet dat mogelijk maakt.

Tamara Wolvers

De toen 28-jarige Wolvers werd in de zomer van 2006 met veel geweld om het leven gebracht in haar ouderlijk huis in Alphen aan de Rijn. Op en rond haar lichaam werden diverse sporen gevonden die volgens OM naar slechts één mogelijke dader wezen. Maar volgens de rechters viel niet uit te sluiten dat deze verdachte op een eerder tijdstip die sporen had achtergelaten en dat ze dus helemaal niet aan de moord konden worden gekoppeld.

Zowel de rechtbank als het gerechtshof spraken de verdachten vrij. Toen vervolgens de Hoge Raad vorig jaar onvoldoende reden zag de zaak terug te verwijzen, was dat oordeel definitief. Behalve, zei een rechter bij de Hoge Raad, als die nieuwe wet er zou komen die het mogelijk maakt vrijspraken terug te draaien bij "nieuw, keihard bewijs". (zie hier, na 4 minuten).

Volgens de advocaat van de ex-verdachte echter is er "op dit moment geen enkele reden om aan te nemen dat de vrijspraak van mijn cliënt voor enige betrokkenheid bij de moord op Tamara Wolvers ten onrechte is uitgesproken door de rechterlijke macht".

Anneke van der Stap

Het lichaam van deze 22-jarige studente werd in juli 2005 gevonden in de bosjes bij het Jaagpad in het Zuid-Hollandse Rijswijk, twaalf dagen na haar verdwijning. Lang was onduidelijk wat er was gebeurd. Uiteindelijk werd Ron. P in 2010 aangehouden in zijn cel, waar hij in zit vanwege een veroordeling voor de moord op Christel Ambrosius (in de zogenoemde Puttense moordzaak).

P. pinde kort na de verdwijning van Anneke van der Stap met haar bankpas en had ook een externe harde schijf en een usb-stick van haar in bezit. De rechtbank in Den Haag vond dat weliswaar "zeer belastend", maar oordeelde vorig jaar dat het toch onvoldoende overtuigend bewijs was om P. te veroordelen . Tegen deze vrijspraak is het Openbaar Ministerie in beroep gegaan.

Volgens insiders als misdaadjournalist Peter R. de Vries en hoogleraar rechtspsychologie Peter Van Koppen gaat het hier om een van de meest onbegrijpelijke vrijspraken van de afgelopen tien jaar. Van Koppen: "In alle drie deze zaken hebben rechters gewoon zitten te slapen. Dát is in mijn ogen het probleem, niet een gebrek aan goede wetgeving."