Uitspraak in liquidatieproces

Door redacteur Robert Bas

De rechtbank in Amsterdam doet vandaag uitspraak in het liquidatieproces, door justitie omschreven als het proces van de eeuw. Deze strafzaak was een proces van records en nieuwe ontwikkelingen. Het proces heeft vier jaar geduurd en voor het eerst heeft het Openbaar Ministerie een deal gesloten met een crimineel die zelf een moord op zijn geweten heeft.

Het Passage-proces, zoals de liquidatiezaak heet, begon op 9 februari 2009. Elf verdachten, tien mannen en een vrouw, moesten terecht staan voor betrokkenheid bij één of meer liquidaties. Vijf officieren van justitie zaten als aanklager in de zaal, een unicum.

Voor het OM is het een belangrijk proces want voor het eerst worden niet alleen de uitvoerders van de liquidaties vervolgd maar ook de opdrachtgevers. En met die opdrachtgevers bedoelt het OM Ali A. en Dino Soerel, een voormalige compagnon van Willem Holleeder. Dat de vermeende opdrachtgevers konden worden aangepakt, was mogelijk door de deal die justitie had gesloten met kroongetuige Peter la S.

Omstreden

Deze deal is op zijn zachtst gezegd niet onomstreden. La S. heeft bekend dat hij in 2005 in Amsterdam-Osdorp met medeverdachte Jesse R. een geslaagde moordaanslag pleegde op Kees Houtman. Nog nooit eerder had het OM een deal gesloten met iemand die zelf bij een moord betrokken was.

Enkele jaren geleden weigerde de toenmalige top van het OM zelfs een deal te sluiten met een crimineel die een vluchtauto had geleverd voor een aanslag. Met criminelen die zelf betrokken waren bij levensdelicten konden geen deals worden gesloten, vond de toenmalig super-PG De Wijkerslooth.

Maar om een einde te maken aan de vele liquidaties in de onderwereld moet alles uit de kast worden getrokken, vindt de huidige top van het OM. La S. kreeg in ruil voor belastende verklaringen over zijn medeverdachten de belofte dat tegen hem maar acht jaar cel zou worden geëist. En ook zou hij een nieuwe identiteit krijgen en geholpen worden bij het opbouwen van een nieuw bestaan.

Miljoen euro

Waar die hulp uit gaat bestaan, bleef tijdens het proces lang onduidelijk. De inhoud van de deal bleef geheim. Officier van justitie Betty Wind ontkende tegen de rechtbank dat Peter la S. ruim een miljoen euro meekrijgt, zoals in media was verschenen. Vorig jaar lekten details van de deal uit naar de NOS. Toen bleek dat Peter la S. wel degelijk meer dan een miljoen krijgt, zelfs 1,4 miljoen euro.

Een deel daarvan, zes ton, is weliswaar een lening, maar Peter la S. hoeft dit pas over 25 jaar terug te betalen en bovendien hoeft hij geen rente te betalen. De overige acht ton krijgt hij de komende tien jaar als vergoeding voor zijn beveiliging en het verwerven van een garantie-inkomen.

Het vonnis van de rechtbank in het liquidatieproces moet duidelijk maken of het OM verder kan gaan op de ingeslagen weg en deals mag sluiten met criminelen als Peter la S. Dergelijke deals zijn volgens het OM onontbeerlijk om de top van de onderwereld aan te pakken. Maar volgens de advocaten en strafrechtdeskundigen begeeft het OM zich hiermee op glad ijs.

Holleeder

Volgens advocaten van de medeverdachten van Peter la S. moet de rechtbank de verklaringen van de kroongetuige van tafel schuiven omdat het er te veel op lijkt dat het OM zijn getuigenissen heeft gekocht. Bovendien heeft het OM de rechtbank verkeerd voorgelicht door verklaringen van Peter la S. over Willem Holleeder als opdrachtgever voor moorden buiten het proces te houden en niet open te zijn over de financiële afspraken.

Maar volgens het OM is er niets aan de hand en is alles binnen de grenzen van de wet gebeurd. Daarom eisten de officieren van justitie tegen zes verdachten levenslang: vermeende opdrachtgevers Ali A. en Dino S., moordmakelaar Fred Ros en uitvoerders Jesse R., Moppie R. en Siegfried S. Drie andere verdachten hoorden celstraffen van acht tot 15 jaar tegen zich eisen, tegen één verdachte werd vrijspraak gevraagd.

Zoals vooraf bekend, eiste het OM tegen Peter la S. acht jaar. Hij is sinds vorig jaar zomer op vrije voeten.

De uitspraak wordt vanaf 10.30 uur 'rechtstreeks' uitgezonden op Journaal 24, met een half uur vertraging om privacyredenen, in opdracht van de rechtbank.