Concessie lokt Taliban naar Parijs

Door correspondent Lucas Waagmeester

Vanaf morgen praten vertegenwoordigers van de Taliban in Parijs over vrede. Baanbrekend, want ook de Afghaanse regering en andere vijanden van de Taliban zitten aan tafel.

Er wordt niet meteen onderhandeld, maar een officieel nog geheime Roadmap naar vrede, met daarin vergaande concessies aan de Taliban, doet wel de ronde.

Parijs

De Franse minister van Buitenlandse Zaken Fabius kondigde het afgelopen zondag aan: vertegenwoordigers van de Taliban komen naar Frankrijk. Het wordt een geheime bijeenkomst, ergens ten noorden van Parijs, die drie dagen zal duren. De minister zei dat afgesproken is te 'discussiëren' over de toekomst van Afghanistan.

"Wanneer je vrede wilt, is dat uiteraard tussen mensen die het niet met elkaar eens zijn. Dus er moet eerst gewoon gepraat worden", zei Fabius, die daarmee benadrukte dat het dus niet om onderhandelingen gaat.

Taboe

Een doorbraak is het wel. Sinds begin dit jaar herhalen de Taliban bijna wekelijks dat ze niet zullen praten over vrede zolang er buitenlandse troepen in Afghanistan zijn. En dat sowieso niet gepraat zal worden met president Karzai, volgens de Taliban een 'marionet van het Westen'.

Deze houding is op het moment in 'heroverweging', zei de hoge Taliban-leider Zabihullah eerder deze week tegen Pakistaanse journalisten. Ook besprekingen met de aartsvijanden van de Noordelijke Alliantie en zelfs deelname aan verkiezingen zou onder Taliban geen taboe meer zijn.

Roadmap

Dat laatste valt ook te lezen in een uitgelekt vredesplan voor Afghanistan; een door Pakistaanse en Afghaanse onderhandelaars opgestelde Roadmap to 2015. Het stappenplan gaat uit van een staakt-het-vuren, al in de tweede helft van 2013. Daarna zouden de Taliban zich kunnen omvormen tot een politieke partij, die in 2014 al kan deelnemen aan de verkiezingen in Afghanistan.

Het is onduidelijk welke status dit stappenplan op dit moment heeft. De eerste stap; het vrijlaten van hoge Taliban die gevangen zitten in Pakistan, wordt de afgelopen weken wel al deels uitgevoerd. Dit wordt uitgelegd als een concessie aan de Taliban, om duidelijk te maken dat de Pakistaanse en Afghaanse regering het serieus menen met het vredesplan.

Gouverneur

Volgens het vredesplan wordt het ook mogelijk Taliban die zich schuldig hebben gemaakt aan zware oorlogsmisdaden te benoemen op hoge posten in de provincies van Afghanistan. Zelfs een gouverneurschap van bijvoorbeeld Kandahar, waar de Taliban sterk zijn, wordt niet uitgesloten.

Oorlogsmisdadigers en mensenrechtenschenders hoog in het bestuur van Afghanistan dus. De opstellers van het plan gaan er vanuit dat zonder deze concessie vrede sowieso niet mogelijk is. Voorlopig krijgen ze daarin gelijk. Want Taliban in een Europese hoofdstad aan tafel met hun grootste vijanden, dat was tot kort geleden ondenkbaar.