Van basisbeurs naar leenstelsel
De VVD en PVDA zijn het eens geworden over een leenstelsel voor studenten in het hoger onderwijs. Vanaf 2014 krijgen nieuwe studenten geen basisbeurs meer, maar kunnen tegen een gunstige rente geld lenen. Dat moeten ze terugbetalen zodra ze een baan hebben gevonden.
De invoering van het leenstelsel betekent het einde voor de basisbeurs die 26 jaar geleden werd ingevoerd. Sinds de invoering is er nog veel veranderd in het hoger onderwijs. Onderstaand een overzicht van die veranderingen.
1986
De basisbeurs werd in 1986 ingevoerd. Tot die tijd waren studenten financieel afhankelijk van hun ouders, want studiefinanciering ging als een soort kinderbijslag naar de ouders van de student.
Door de invoering van de basisbeurs werden studenten financieel onafhankelijk. Iedere student tot de leeftijd van dertig jaar krijgt tien jaar lang recht op een basisbeurs, ongeacht het inkomen van de ouders.
De hoogte van de basisbeurs is afhankelijk van de woonsituatie van de student: uitwonende studenten krijgen meer dan thuiswonende.
1991
In 1991 krijgen alle studenten een OV-studentenkaart. De kaart moet een einde maken aan de papierberg die alle individuele reiskostenvergoedingen met zich meebrachten. Pim Fortuyn werd in dienst genomen om de introductie van de ov-studentenkaart in goede banen te leiden.
Studenten waren aanvankelijk niet blij: de basisbeurs van iedere student werd met 60 gulden in de maand gekort, of ze nu wel of niet gebruik maakten van het openbaar vervoer. De ov-kaart voor studenten bestaat nog steeds.
1993
Het kabinet-Lubbers III ergert zich in 1993 groen en geel aan eeuwigdurende studies en trage studenten. Dat kost de overheid handen vol geld.
Minister Jo Ritzen komt met een oplossing: de tempobeurs. Een kleine revolutie. Voor het eerst wordt de studiebeurs gekoppeld aan het studietempo. De basisbeurs blijft, maar wie langer dan vijf jaar studeert, moet daarna gaan lenen. Het kabinet verwachtte er 100 miljoen euro per jaar mee te besparen.
2007
Toenmalig PvdA-minister Plasterk wil de basisbeurs afschaffen, omdat hij een manier moet vinden om de hogere lerarensalarissen te financieren.
De plannen halen het niet in de Tweede Kamer. Binnen de PvdA blijft men voorstander van een leenstelsel.
2012
Tijdens de formatiebesprekingen besluiten PvdA en VVD dat de basisbeurs vanaf 2014 voor studenten wordt afgeschaft. In plaats daarvan komt er een leenstelsel waarbij het volledige bedrag moet worden terugbetaald. Studenten mogen tijdens hun studie tegen gunstige rentetarieven geld lenen en moeten dat na hun opleiding terugbetalen aan de staat.
Het is nog onduidelijk wat er gebeurt met de aanvullende beurs voor studenten met minder bedeelde ouders en met de ov-studentenkaart, waarmee studenten gratis gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer.