'We hebben een mijlpaal bereikt'

"We hebben met de vondst van het higgsdeeltje een belangrijke mijlpaal bereikt en het kan best zijn dat dit voorlopig de laatste mijlpaal is", zegt Nobelprijswinnaar Gerard 't Hooft. De natuurkundige kreeg in 1999 de prijs voor zijn bijdrage aan de wiskundige onderbouwing van het standaardmodel. "Het higgsdeeltje was het laatste component dat nog ontbrak."

't Hooft werd niet verrast door het nieuws van vanochtend. Hij zag het al weken aankomen, alleen was het nog wachten op het statistische bewijs. "Op zich wel een mooi moment", zegt hij nuchter. "Nu kunnen we met zekerheid zeggen dat we hebben gevonden waar we naar op zoek zijn geweest."

Jos Engelen, oud-directeur van het CERN in Genève, hoorde vorige week van het nieuws over het higgsdeeltje. Hij werd 's nachts gebeld en moest zweren dat hij het voor zich zou houden. "Ik ben mensen in de armen gevallen", zegt Engelen.

Applaus

Bij de persconferentie in Genève zat Engelen bij toeval naast Peter Higgs (83), naar wie het deeltje vernoemd werd omdat hij het bestaand van het boson voorspelde. "Hij is heel blij dat hij dit nog mee heeft mogen maken. Hij heeft niet alleen iets moois op gang gebracht, maar het is er dus ook echt."

Bij de bekendmaking in Genève werd minutenlang geapplaudisseerd. "De hoofdingenieur van de bouw van de deeltjesversneller, die zoveel tegenslagen heeft gehad, moest huilen van geluk", zegt Engelen. "Dat is een man die door niemand te stoppen was. Ik dacht als hij huilt, dan hebben we wel echt iets ontdekt."

Nobelprijswaardig

Zowel Jos Engelen als Gerard 't Hooft vindt de ontdekking die vandaag is bekendgemaakt Nobelprijswaardig. Maar wie de prijs nu moet krijgen, laten ze aan het Nobelcomité. Engelen: "Ik gun het Higgs en Englert (een van de andere ontdekkers, red.), maar ik vind dat er ook moet worden gekeken naar mensen die bij het experiment een belangrijke bijdrage hebben geleverd."

Ook Gerard 't Hooft vindt dat het comité naar alle stappen in het proces moeten kijken: "Het is een enorme krachtinspanning van veel mensen geweest. Mensen die er eerst mee aangekomen zijn, mensen die alle berekeningen hebben gemaakt, de bouwers van de machine, de uitvoerders. Het Nobelcomité heeft als taak te erkennen wie de belangrijkste bijdrage heeft geleverd."