Roep om boycot Oekraïne luider

Eurocommissaris voor Justitie Viviane Reding heeft haar geplande bezoek aan de eerste wedstrijd van het Europese voetbalkampioenschap in Oekraïne afgezegd uit protest tegen de schendingen van de mensenrechten en de behandeling van oppositieleidster Joelia Timosjenko. "Politici mogen mensenrechtenschendingen niet tolereren. Dit is een aansporing voor andere politici om hetzelfde te doen", zo zei ze in de Duitse krant Bild.

Reding is niet de eerste die een bezoek aan Oekraïne heeft afgezegd. De roep om een boycot van het Europees Kampioenschap zwelt aan. Vooral Duitsland is kritisch. Zo overweegt bondskanselier Angela Merkel haar bezoek aan Oekraïne te annuleren wegens de strafzaak en mishandeling van Timosjenko, meldde weekblad Der Spiegel gisteren. Merkel zou haar ministers hetzelfde adviseren.

Het EK in Polen en Oekraïne begint op 8 juni in Warschau. Een dag later is de eerste wedstrijd op Oekraïens grondgebied, nota bene in Charkov, waar Timosjenko wordt vastgehouden.

Oekraïne reageert vol onbegrip op berichten uit Duitsland. "We willen er niet aan denken dat de staatslieden van Duitsland de methoden uit de tijd van de Koude Oorlog willen doen herleven en de sport gijzelen voor de politiek", aldus een woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken.

Zorgenkind

Europa maakt zich al langer zorgen over Oekraïne. Sinds president Janoekovitsj twee jaar geleden aan de macht kwam staat de democratie in het land onder druk. De corruptie neemt toe, de persvrijheid is ingeperkt en de onafhankelijk rechtspraak staat onder druk. Sinds de veroordeling van Joelia Timosjenko groeit de kritiek.

Westerse landen zien de gevangenhouding van Timosjenko als een politieke afrekening. Haar rechtszaak zou een politiek proces zijn, alleen gevoerd omdat ze de grootste tegenstander is van de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj. Timosjenko is veroordeeld wegens machtsmisbruik en zit een gevangenisstraf van 7 jaar uit. In de gevangenis zou ze door bewakers geslagen worden. Deze week verschenen foto's van haar, met blauwe plekken op haar arm en buik. Uit protest is Timosjenko in hongerstaking gegaan.

Druk uitoefenen

Maar kan een boycot van Europese politici van het EK een verschil maken?

"De Oekraïnse politiek zal niet buigen voor deze druk en het lijkt me onwaarschijnlijk dat Timosjenko vrij komt", zegt correspondent Kysia Hekster. "President Janoekovitsj staat niet bekend als iemand die toegeeft aan externe druk."

Volgens Han ten Broeke, VVD-kamerlid en buitenlandwoordvoerder voor de partij, zijn er effectievere manieren om druk uit te oefenen. "Neem bijvoorbeeld het associatieakkoord tussen de EU en Oekraïne. Dat is nog niet in alle lidstaten geratificeerd. Daar zou je mee kunnen wachten."

Het associatieakkoord voorziet in een intensieve vorm van samenwerking op economisch gebied. Een onderdeel ervan is het vrijhandelsakkoord, waardoor veel producten zonder heffingen de grens over kunnen. Ratificatie van het verdrag is na de veroordeling Timosjenko in de ijskast gezet.

"Dat verdrag is voor Oekraïne belangrijk. Dan raak je het land economisch. Zo kun je echt druk uitoefenen. Een aantal kopstukken die niet naar het EK komen zal weinig indruk maken", aldus Ten Broeke.

"Het klopt dat Oekraïne graag afspraken wil met de EU, maar kennelijk willen ze het niet graag genoeg. Ze hebben Timosjenko in de gevangenis gezet, terwijl ze wisten dat de relatie met Europa erdoor zou verslechteren", zegt Hekster. "Bovendien heeft Europa een kort geheugen. Waarschijnlijk hoopt Oekraïne dat de kritiek na het EK wel weer gaat verstommen. Voorlopig zijn binnenlandse belangen voor Janoekovitsj belangrijker dan Europa."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl