De dag van het bezuinigingsakkoord

De Tweede Kamer heeft bijna drie uur gedebatteerd over het bezuinigingsakkoord dat vanmiddag werd gesloten. VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie hebben een pakket aan maatregelen afgesproken, dat het begrotingstekort volgend jaar precies op 3 procent moet brengen. Lees hier de belangrijkste gebeurtenissen na.

23.15 uur: Debat is klaar

23.14 uur: "Veranderen plannen kan pas bij kabinetsformatie'

De afspraken in het nieuwe akkoord gelden volgens premier Rutte tot er nieuwe afspraken gemaakt worden. "Dat kan in principe pas bij de kabinetsformatie," aldus Rutte.

23.00 uur: Slob boos op Roemer

De fractievoorzitter van de CU Slob verwijt SP-leider Roemer dat hij te gemakkelijk kritiek heeft op het akkoord. Roemer werpt de kritiek verre van zich. "U heeft mij de afgelopen dagen niet gebeld. En verwijt mij niet dat ik dit niet kan steunen. Wij zijn altijd eerlijk geweest dat we die 3 procent norm niet zien zitten," aldus Roemer.

22.57 uur: PvdA wil korting op sociale zekerheid terugdraaien

In de tweede termijn van de Kamer dient Samsom een motie in om de korting op de sociale zekerheid in de begroting 2013 terug te draaien.

22.53 uur: Debat op Politiek24 verder te volgen

22.30 uur: De Jager: 'ja er zit pijn in het pakket'

De minister van Financiën prijst de constructieve opstelling van de Tweede Kamer. "Als de nood aan de man is, weten we elkaar te vinden." De minister erkent dat er ook harde bezuinigingen doorgevoerd moeten worden. "Ja, er zit pijn in," aldus de minister.

22.26 uur: Rutte: verkiezingen ook op 5 september

De premier zegt dat de verkiezingen ook op 5 september gehouden kunnen worden. Als de verkiezingen op 12 september zijn, betekent dat Prinsjesdag met de oude Tweede Kamer is en dat de dag erna een nieuwe Kamer gekozen wordt. De Kamer ziet er niet zo'n bezwaar in. De ministerraad neemt morgen een definitief besluit.

22.21 uur: Rutte: 'er is iets bijzonders gebeurd'

De premier is zeer tevreden over het akkoord en complimenteert de vijf fracties die eraan gewerkt hebben. "De Nederlandse politiek laat zich van zijn beste kant zien, " aldus Rutte. "Het is ongekend in de parlementaire geschiedenis wat hier is gebeurd."

22.06 uur: SGP vraagt constructieve opstelling Kamer

"Als iedereen op zijn strepen gaat staan, komen we geen stap verder," aldus Van der Staaij.

22.01 uur: Slob: het was onvermijdelijk

De fractievoorzitter van de ChristenUnie verdedigt de opstelling van zijn partij. "Het was onvermijdelijk. Ons land kan niet langer in stilstand blijven," aldus Slob.

21.35 uur: Sap verwerpt kritiek PvdA en SP

GroenLinks-fractievoorzitter Sap verwerpt de kritiek van Samsom en Roemer, die vinden dat er in het akkoord allerlei bezuinigingsplannen zit waar GroenLinks eigenlijk tegen is. "Onder de huidige omstandigheden hebben wij allerlei belangrijke bezuinigingen weten terug te draaien. Dat heb ik de heer Roemer niet horen doen," aldus Sap.

21.30 uur: De Jager wil niet op CDA-lijst

Minister De Jager van Financiën wil niet op de CDA-lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen, zo zei hij tegen de NOS.

NOS.

21.24 uur: PvdA-Kamerleden leveren via twitter kritiek op akkoord

Tijdens het debat uiten via Twitter allerlei PvdA-Kamerleden kritiek op het akkoord.

"Wat er zoal valt onder het nu verhoogde 'luxe' BTW tarief: WC-papier, tandpasta, shampoo, luiers, afwasmiddel, hondenbrokken, T-shirts," staat in een tweet van Plasterk.

"Rente aftrek voor villa's blijft geheel in tact. Huren stijgen met 120 euro p maand, bezuiniging huurtoeslag blijft in tact,' meldt PvdA- er Monasch.

"Sap blaast akkoord nu deels weer op door te zeggen dat ze na de verkiezingen nog dingen wil repareren die ze nu heeft ingeleverd, " vindt Van Dam.

21.16 uur: Van der Staaij verwijt Pechtold "gezwam"

SGP-leider Van der Staaij is geïrriteerd dat Pechtold de SGP niet heeft gevraagd om mee aan tafel te zitten.

21.15 uur: Pechtold is tevreden over pakket

Hij is blij dat sommige partijen hun partijbelang hebben overstegen. "Binnen 48 uur is gezorgd dat 2013 geen verloren jaar gaat worden." Hij grapt aan het einde van zijn betoog. "Collega's, het waren twee fantastische dagen."

21.07 uur: Roemer 'niet geheel ongelukkig met akkoord'

De SP-fractievoorzitter deelt complimenten uit aan minister De Jager. "Hij heeft het kabinet-Rutte gereanimeerd." Hij is ook niet geheel ongelukkig met het akkoord, maar kan het alleen niet steunen, onder meer vanwege de nullijn voor de publieke sector, de verhoging van de AOW en het aantasten van het ontslagrecht.

20.59 uur: PvdA 'we konden niet meedoen'

De PvdA verwerpt de kritiek van het CDA dat de PvdA niet bereid was om compromissen te sluiten. "Wij wilden niet tekenen bij het kruisje voor een pakket dat niet goed is voor Nederland."

20.54 uur: Buma doet appel op andere partijen

De CDA-fractievoorzitter Buma verdedigt de opstelling van zijn partij. "Wij willen verantwoordelijkheid nemen om de crisis aan te pakken," aldus Buma. Hij roept andere partijen, zoals de PvdA en de SP, op om mee te doen. Samsom vraagt vervolgens of er nog wat te veranderen valt. "We hebben onze handen uitgereikt, maar u was niet thuis." Buma lijkt niet van plan om nu nog iets te veranderen. Hij wijst erop dat alle partijen hebben ingeleverd en dat de PvdA dat niet wilde.

20.48: Wilders kraakt akkoord

Hij kraakt alle plannen uit het nieuwe akkoord. "Ik ben blij dat er verkiezingen komen".

20.44 uur: PvdA 'teleurgesteld over akkoord'

PvdA-leider Samsom zegt dat het akkoord voor 90 procent bestaat uit plannen van het kabinet-Rutte en nog een aantal "akelige" plannen uit het Catshuisoverleg. Lees hier de complete bijdrage van Samsom.

20.36 uur: VVD tevreden over pakket

VVD-fractievoorzitter Blok heeft een korte bijdrage waarin hij vooral zijn tevredenheid uit over het pakket.

20.35 uur: Debat is begonnen

20.34 uur: Wilders: 'FC Kunduz is FC Knudde geworden'

PVV-leider Wilders is ontstemd over het behaalde akkoord. "Het is drie keer niks. FC Kunduz is FC Knudde geworden. Ik zag de vijf ook nog staan te lachen bij de presentatie van het akkoord terwijl ze allerlei maatregelen nemen die mensen heel hard raken. Ze buigen voor de bureaucraten in Brussel."

20.20 uur: Rutte 'complimenten aan fractievoorzitters en De Jager'

Premier Rutte is blij dat er een akkoord ligt. "Ik vind het een prachtige prestatie van minister De Jager. Hij heeft met de fractievoorzitters een belangrijke taak voor elkaar gekregen. Ik wil ook de fractievoorzitters complimenteren. Dit is een heel belangrijk akkoord. Het laat zien dat we de rekening niet doorschuiven volgende generaties. Laten we vieren dat dit gelukt is."

20.12 uur: Brief van Financiën met akkoord klaar

Het ministerie van Financiën heeft de brief concept-stabiliteitsprogramma op de website gepubliceerd. Hier zijn alle maatregelen na te lezen.

19.50 uur: Bewindslieden reageren opgelucht

Verschillende bewindslieden hebben opgelucht gereageerd op het nieuws dat er een akkoord is. Demissionair Minister Schultz van Infrastructuur en milieu is tevreden: "Ik ben voor het land blij dat er een voorlopig akkoord is. Dat betekent dat we nu niet in de problemen komen die we hadden kunnen komen." Demissionair Minister Schippers van Volksgezondheid moet 1 miljard bezuinigen. "Ik zie het akkoord met vertrouwen tegemoet. Ik weet nog niet wat er exact instaat maar ik vind het een hele prestatie dat er in korte tijd zoveel is gebeurd en ik ga mijn uiterste best doen om er iets moois van te maken."

19.26 uur: Sap ziet verkiezingen met vertrouwen tegemoet

Sap is niet bang dat dit akkoord slecht zal vallen bij haar achterban. "Ik ga de campagne met vertrouwen tegemoet." PvdA en SP doen niet mee met het akkoord. Sap verweet ze dat ze schone handen willen houden. "Liever iets in handen dan handen die schoon zijn."

19.25 uur: Kamerdebat op Ned2

Mocht het Kamerdebat over het bezuinigingsakkoord daadwerkelijk om 20.30 uur beginnen, dan wordt dat rechtstreeks uitgezonden op Nederland 2. U kunt het debat ook volgen op het themakanaal Politiek 24.

19.11 uur: Fracties weer bijeen

De fractieleiders van CDA, VVD, D66, GroenLinks en de ChristenUnie zitten weer rond de tafel met demissionair minister De Jager van Financiën. De Jager noemt het overleg "zeer constructief".

18.22 uur: Debat begint om 20.30 uur

Het debat is voor de derde keer verschoven. Het begint nu om 20.30 uur.

18.25 uur: Sap 'Einde rechtse wind door Nederland'

Volgens fractievoorzitter Sap gaat er nu een streep door allerlei bezuinigingen waar mensen last van zouden krijgen. "Hiermee komt er een einde aan de rechtse wind die door Nederland waaide. Natuurlijk zitten er ook lelijke bezuinigingen in het pakket maar er is ook ruimte voor de natuur en het biedt een goed perspectief."

18.23 uur: GroenLinks akkoord

De laatste fractie is akkoord gegaan. Alle vijf partijen staan nu achter het akkoord.

18.02 uur: Rehn noemt akkoord hoopgevend

Het Nederlandse principe-akkoord over de bezuinigingen is hoopgevend, vindt eurocommissaris Rehn van Economische Zaken. Volgens een woordvoerder van Rehn is het goed dat de meeste politieke partijen de noodzaak inzien om de problemen aan te pakken.

17.51 uur: Fractieoverleg uitgesteld

Het overleg tussen VVD, CDA en de drie oppositiepartijen is verschoven van 17.45 uur naar 19.00 uur. De fractie van GroenLinks vergadert nog.

17.49 uur: SGP 'ontzettend positief' over akkoord

De SGP zal welwillend kijken naar de plannen die nu voorliggen. Fractievoorzitter Van der Staaij noemde het "ontzettend positief" dat het de vijf partijen gelukt is om een begroting te maken die voldoet aan de Europese 3-procentnorm. De kans is groot dat de SGP het akkoord zal steunen.

17.40 uur Bonden ontevreden

De vakbonden zijn niet tevreden over wat er in het principe-akkoord staat. Waarnemend voorzitter Van Brenk van AbvaKabo noemt het akoord 'dramatisch'. De Kamer maakt volgens haar ambtenaren tot tweederangsburgers. "Zij worden onevenredig hard gepakt door de nullijn en door de versnelde verhoging van de AOW-leeftijd." Volgens haar worden de laagste inkomens gedupeerd door de verhoging van de BTW. CNV-voorzitter Jaap Smit is verbaasd dat de AOW-leeftijd sneller verhoogd wordt. "Het pensioenakkoord wordt eenzijdig opengebroken terwijl dat met veel pijn en moeite tot stand is gekomen."

17.23 uur: Steeds meer maatregelen bekend

Er worden steeds meer maatregelen uit het principe-akkoord bekend. De AOW-leeftijd wordt sneller verhoogd, er komt een nullijn voor ambtenaren, de WW-duur wordt aangepakt. Ook willen de partijen het ontslagrecht versoepelen en de aflossingsvrije hypotheek afschaffen. De huren worden marktconform en de overdrachtbesting blijft twee procent.

17.17 uur: Straks weer overleg tussen de partijen

De fracties van VVD, CDA, D66, GroenLinks en de ChristenUnie gaan om 17.45 uur weer samen overleggen.

17.06 uur: VVD: Overdrachtsbelasting blijft laag

VVD-fractievoorzitter Stef Blok heeft meer laten doorschemeren over de inhoud van het principe-akkoord. Volgens hem wordt de woningmarkt aangepakt doordat de huren marktconform worden gemaakt. Er komt lastenverzwaring maar de overdrachtsbelasting blijft op 2 procent.

17.14 uur: Samsom kan akkoord niet onderschrijven

Volgens partijleider Samsom van de PvdA staan er dingen in het akkoord die hij niet kan onderschrijven. Hij zei dat de vijf partijen de btw willen verhogen en de AOW-leeftijd sneller willen laten stijgen. Volgens hem worden ambtenaren zoals agenten en leraren op de nullijn gezet.

17.18 uur: Fractie ChristenUnie stemt in

17.12 uur: Pechtold krijgt goedkeuring fractie

De D66-fractie heeft ook zijn goedkeuring gegeven aan het principe-akkoord. Volgens fractievoorzitter Pechtold geeft dit akkoord zekerheid. "Iedere partij heeft zijn winst-en verliespunten maar belangrijk is dat er nu een goed pakket ligt dat een einde maakt aan een heleboel onzekerheid bij de mensen in het land."

17.04 uur: VVD-fractie ook akkoord

De VVD-fractie heeft ook ingestemd met het principe-akkoord. Dat maakte fractievoorzitter Blok zojuist bekend. "Ik heb het principe-akkoord toegelicht en uitgelegd dat het totale pakket ook voor de VVD goed is. We hebben allemaal ingeleverd maar ik denk dat Nederland hierbij uiteindelijk wint."

16.57 uur: CDA-fractie is akkoord

Het CDA heeft de inhoud van het principeakkoord inmiddels besproken en stemt ermee in. Volgens fractievoorzitter Van Haersma Buma was zijn fractie heel tevreden. "Er was geen applaus maar iedereen was wel heel tevreden dat we op korte termijn zo'n akkoord hebben kunnen bereiken. Hier gold de vraag of we over onze schaduw heen konden springen. Wij waren daar toe bereid en ik vier andere partijen gelukkig ook."

16.56 uur: PvdA doet definitief niet mee

Volgens Sap van GroenLinks was het een goed gesprek met PvdA-fractievoorzitter Samsom maar doet die partij niet mee. "Hij wil meedoen maar het is te laat. Het pakket ligt er al. Hij is te laat en dat betreur ik zeer," aldus Sap. Ze gaat nu zelf met haar fractie overleggen.

16.48 Bonden zijn terughoudend

De meeste vakbonden en maatschappelijke organisaties zijn terughoudend in hun reacties. De FNV, VNO-NCW, MKB Nederland en Vereniging Eigen Huis wachten totdat er meer bekend is over de inhoud van het principe-akkoord.

16.34 uur: PvdA: ik doe op dit moment niet mee

Fractievoorzitter Samsom denkt dat zijn partij niet mee doet aan het principe-akkoord. "Ik heb het nog niet helemaal gelezen," aldus Samsom. Groen-Links-fractievoorzitter Sap gaat nog met hem overleggen voor haar eigen fractieoverleg. "Ik ben bereid om over alles te praten, maar het moet een eerlijk pakket zijn. De pijn moet verdeeld worden."

16.25 uur: Weinig bekend over principe-akkoord

De fractievoorzitters van VVD, CDA, D66, GroenLinks en de ChristenUnie laten nog weinig details kwijt over het principe-akkoord, omdat ze eerst willen overleggen met hun fracties. NOS-verslaggever Jeroen van Dommelen probeerde bij De Jager nog informatie los te krijgen. Hij tweet:

16.20 uur: De Jager weg bij de PvdA

Dit meldt NOS-verslaggeefster Borgman die voor de deur van PvdA-fractievoorzitter Samsom staat.

16.13 uur: Slob: het is heel bijzonder

ChristenUnie-fractievoorzitter Arie Slob is tevreden over het principe-akkoord. "Dat wij nu naar de fracties kunnen met iets in de binnenzak is heel bijzonder. Als het echt gaat lukken dan zal ik heel dankbaar zijn," aldus Slob.

16.23 uur: VVD: het blijft ingewikkeld verhaal

15.53 uur: Sap zicht op akkoord

GroenLinks-fractievoorzitter Sap zegt na afloop dat er zicht is op een akkoord. "Ik vind dat wat we zijn overeengekomen goed genoeg is om voor te leggen aan de fractie." D66-fractievoorzitter Pechtold: "Wij hebben als partijen in het verleden vaker gesproken over pijnlijke bezuinigingen dus het gesprek ging soepel. De urgentie om er wat van te maken heeft ons tot daden gedwongen."

15:51 uur: principe-akkoord gesloten

Er is een principe-akkoord over de bezuinigingen. VVD, CDA, D66, Groenlinks en ChristenUnie zijn het met minister De Jager eens geworden over een pakket aan maatregelen. De fracties gaan er nu nog intern over praten. De Jager houdt er rekening mee dat er vanavond nog groen licht komt.

15.27 uur: De Jager: akkoord in zicht

De minister zei na afloop van het overleg dat een akkoord over de begroting 2013 in zicht is. "De vijf partijen denken dat ze binnen de 3 procent-norm van Europa kunnen blijven," aldus De Jager.

15.26: De Jager op weg naar Samsom

Demissionair minister De Jager is op weg naar PvdA-fractievoorzitter Samsom, die niet bij het eerdere overleg was uitgenodigd.

15.24 uur: Overleg afgelopen, ieder terug naar eigen fractie

Het overleg van VVD, CDA, D66, GroenLinks en CU met demissionair minister De Jager is afgelopen. Iedere fractievoorzitter gaat overleggen met de eigen fractie. Daarna zullen ze de Jager vertellen wat er is besloten.

15.16 uur: Debat weer verschoven

Het wordt nu 19.30 uur. Een meerderheid van de Tweede Kamer is er voor, een minderheid vindt het wel erg laat. Het wachten is nog op de brief van het kabinet waarin de bezuinigingsvoorstellen voor 2013 staan beschreven.

15.00 uur: Overleg is "constructief"

Een bron meldt vanuit het overleg in de fractiekamer van D66 dat de onderhandelingen "constructief en inhoudelijk zijn". Er zou gepraat worden over de privatisering van de WW in het eerste half jaar, de aanpassing van de hypotheekrenteaftrek en de verhoging van de AOW vanaf 2013 met drie maanden per jaar. Er wordt ook aan gedacht om het lager btw-tarief niet te verhogen. Het hogere btw-tarief zou wel 1 of 2 procent omhoog kunnen.

14.45 uur: CPB zet doorberekeningen PvdA, D66 en GroenLinks op de site

De oppositiepartijen hebben hun eigen bezuinigingsplannen door het Centraal Planburau laten doorrekenen. De bevindingen van de rekenmeesters zijn op hun website gezet. De PvdA bezuinigt volgend jaar 9,1 miljard euro, GroenLinks 8 miljard euro en D66 12 miljard euro. Die cijfers zijn zonder de zogenoemde uitverdieneffecten. Dat zijn de negatieve gevolgen van de bezuinigingen.

14.26 uur: De deur

Het overleg tussen de regeringspartijen, D66, GroenLinks en de ChristenUnie is in de kamer van D66. Verslaggevers staan massaal te wachten voor de deur op de gang.

13.56 uur: Samsom ziet perspectief

'Ook Brussel maakt van de 3% geen totempaal. Dat biedt perspectief op een verstandige uitweg uit de crisis', twittert PvdA-leider Diederik Samsom.

13.54 uur: Debat weer uitgesteld

Het Kamerdebat is opnieuw uitgesteld en begint nu om 18.00 uur. Eerder werd het al uitgesteld tot 15.30 uur.

13.44 uur: PvdA teleurgesteld

De PvdA is teleurgesteld dat de partij niet is uitgenodigd voor verder overleg over de bezuinigingen. PvdA-leider Samsom zei dat hij best mee had willen overleggen. Er was volgens hem genoeg basis om verder te praten.

13.40 uur: De Jager overlegt

De Jager zei dat hij praat met partijen "met wie het mogelijk is om afspraken te maken".

13.27 uur: PvdA niet uitgenodigd

Er lijkt nu vooral te worden gewerkt aan afspraken tussen VVD, CDA, D66, GroenLinks en de ChristenUnie. De PvdA is niet uitgenodigd voor overleg tussen minister De Jager en die vijf andere partijen.

13.08 uur: "Ideeën van kamer"

Demissionair minister Maxime Verhagen twittert: 'Aan het werk met @JCdeJager en @minpres met de ideeën van de kamer om de begroting van 2013 op orde te krijgen'.

12.56 uur: "Geen gelopen race"

Demissionair premier Rutte zou het geweldig vinden als de partijen erin slagen een akkoord te bereiken over de bezuinigingen. "Maar het is geen gelopen race", zei hij. Hij wilde geen voorspellingen doen over de kans dat het gaat lukken.

12.43 uur: "Heel moeilijke klus"

Het is een moeilijke klus, maar duidelijk is dat alle partijen verantwoordelijkheid willen nemen, zegt politiek verslaggever Xander van der Wulp.

12.30 uur: Debat uitgesteld

Het Kamerdebat begint vanmiddag waarschijnlijk rond 15.30 uur. Het is een half uur uitgesteld, want eerder was gezegd dat het om 15.00 uur zou beginnen. Het debat is live te volgen via Nederland 1 en het digitale kanaal Politiek 24. Ook op Radio 1 wordt live verslag gedaan.

11.15 uur: 'Vandaag is deadline'

Volgens CDA-fractievoorzitter Van Haersma Buma gaat het om een groter belang dan de politiek en is het gunstig dat partijen bereid zijn om over hun eigen schaduw heen te springen.

10.52 uur: 'Keihard knokken'

ChristenUnie-voorman Slob zegt dat het heel belangrijke uren worden en dat hij keihard gaat knokken om er uit te komen.

Fractievoorzitter Sap van GroenLinks vindt dat schadelijke bezuinigingen op natuur moeten worden teruggedraaid en dat er echte stappen moeten worden gezet naar een duurzaam Nederland. "Als dat lukt, gaan we ervoor", aldus Sap.

10.43 uur: '3 procent geen totempaal'

Volgens PvdA-leider Samsom moet het terugdringen van het begrotingstekort naar 3 procent geen "totempaal" worden. Ook de PvdA streeft naar 3 procent, maar weet niet in welk jaar dat mogelijk is.

10.30 uur: Koortsachtig overleg

Er zijn allerlei overlegjes tussen de verschillende fracties, met steeds wisselende combinaties. Ook minister De Jager wordt weer bij het overleg betrokken. Hij zal rond een uur of twaalf weer in het Kamergebouw zijn. Gisteren overlegde hij daar ook al met de fracties.