'Snel duidelijkheid op woningmarkt'
De politiek moet snel duidelijkheid geven over maatregelen voor de woningmarkt. Dat vinden betrokkenen en deskundigen uit de sector. De woningmarkt zit al een tijd in het slop en door de mislukking van de Catshuisbesprekingen dreigt dat alleen maar langer te gaan duren, vinden zij.
"De politiek moet nu een knoop doorhakken over de overdrachtsbelasting. Die moet op het lage niveau van 2 procent blijven. Het zou rampzalig zijn als dat niet gebeurt", zegt Ger Hukker van makelaarsvereniging NVM.
De overdrachtsbelasting is tijdelijk verlaagd van 6 naar 2 procent, maar die maatregel loopt per 1 juli af. Als de politiek die taks weer zou laten stijgen, dan valt de huizenmarkt gedurende een half jaar helemaal stil, verwacht Hukker. Want dan durven mensen pas na de verkiezingen weer een huis te kopen, als duidelijk wordt welke maatregelen er komen.
Positie starters
Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft, vindt dat twee dingen op korte termijn geregeld moeten worden: de overdrachtsbelasting moet op 2 procent blijven of helemaal wordt afgeschaft en de positie van starters op de woningmarkt moet worden versterkt.
Volgens Boelhouwer zijn starters momenteel de achilleshiel van de huizenmarkt. Zij krijgen strengere hypotheeknormen opgelegd en kunnen daardoor moeilijker een huis kopen. Met koopsubsidies voor starters, die misschien een paar honderd miljoen kosten, kan de woningmarkt weer tot leven worden gewekt, denkt Boelhouwer. Volgens hem is die subsidie zo terugverdiend. Hij schat dat een opleving van de woningmarkt goed is voor ongeveer 1 procent aan extra economische groei.
"Mensen keken al de kat uit de boom en dat gaat nu alleen maar langer duren," zegt Johan Conijn, hoogleraar woningmarkt aan de UvA. Hij vindt net als Boelhouwer en de NVM dat de politiek de overdrachtsbelasting blijvend moet verlagen.
Hypotheekrenteaftrek
Hij is positief over het plan uit de Catshuisbesprekingen om de hypotheekrenteaftrek voor nieuwe aflossingsvrije hypotheken af te schaffen. "Dat is een stap in de goede richting. Volgens mij beseft iedereen dat het onvermijdelijk is dat we moeten gaan aflossen. Dit is een maatregel die niet heel ingrijpend is en die mensen niet in de problemen zal brengen. Het zou positief uitwerken voor de woningmarkt."
Vereniging Eigen Huis wil juist niet dat die hypotheeksoort wordt afgeschaft. Rob Mulder, directeur belangenbehartiging, vreest dat het zou leiden tot een tweedeling tussen mensen met een nieuwe hypotheek en een bestaande hypotheek. Hij noemt het een heel slecht plan dat een echte hervorming van de woningmarkt in de weg staat.
Inkomstenbelasting
Wat hem betreft gaat een beperking van de hypotheekrenteaftrek ook voor bestaande gevallen gelden. Maar het verlies aan koopkracht zou dan wel 'teruggegeven' moeten worden via een lagere inkomstenbelasting.
Samen met de NVM, de Woonbond en corporatiekoepel Aedes is Vereniging Eigen Huis een eigen plan aan het uitwerken voor de woningmarkt. Ze willen dat voor de zomer presenteren en hopen dat een nieuwe regering het plan zal overnemen. Over de overdrachtsbelasting wil Vereniging Eigen Huis zo snel mogelijk duidelijkheid.