Verkiezingen Egypte: hoe werkt het?

Negen maanden na de val van president Mubarak zijn in Egypte de verkiezingen begonnen voor een nieuw parlement. Het zijn de eerste vrije verkiezingen in jaren. Hoe gaan de verkiezingen in het werk?

Drie fases

De parlementsverkiezingen in Egypte zijn gefaseerd: het land is in drie delen verdeeld. De bewoners in de verschillende regio's gaan apart naar de stembus. Negen provincies, waaronder Caïro en Alexandrië, stemmen vandaag en morgen. De andere achttien provincies zijn half december en januari aan de beurt.

De Egyptenaren stemmen zowel op een partij als op individuele kandidaten. Omdat waarschijnlijk geen van de individuele kandidaten in de eerste ronde een absolute meerderheid behaalt, is er per deelgebied ook nog een tweede stemronde.

Partijen en kandidaten

De partijen en kandidaten strijden om de 498 zetels van de tweede kamer, de Majlis al-Shaab. Eenderde van de zetels in de tweede kamer is voor individuele kandidaten, tweederde is voor de partijlijsten.

Als in januari de laatste provincies hebben gestemd, volgen de verkiezingen voor de eerste kamer van het parlement, de Shura-council. Een deel daarvan wordt gekozen, een deel wordt benoemd. Pas in maart is de samenstelling van het nieuwe parlement bekend.

Militaire Raad blijft

Het nieuwe parlement zal vervolgens een comité van 100 personen benoemen dat de nieuwe Egyptische grondwet gaat schrijven. Ook zal het nieuwe parlement nauw betrokken zijn bij de formatie van een interim-regering. Pas daarna, halverwege volgend jaar, zullen presidentsverkiezingen worden gehouden.

Tot die tijd zal de interim-regering verantwoording moeten afleggen aan de Opperste Militaire Raad. De Militaire Raad beloofde vorige week, uiterlijk in juli 2012 de macht over te dragen aan een burgerregering. Een belofte die de betogers op het Tahrirplein onvoldoende vinden. Zij eisen dat de Militaire Raad meteen een burgerregering aanstelt met volledige bevoegdheden.

Moslim Broederschap

Er zijn kandidaten van vijftig verschillende partijen, waarop de Egyptenaren kunnen stemmen. Grote favoriet is de partij van de Moslim Broederschap, Vrijheid en Rechtvaardigheid, die bij vorige verkiezingen verboden was. De Broederschap geldt als een van de best georganiseerde blokken in Egypte.

Andere belangrijke partijen zijn de islamisten, en de Al-Nur partij waar voornamelijk salafisten inzitten. Bij de seculiere partijen is het liberale 'Egyptisch Blok' het grootst. Het Egyptisch Blok bestaat uit drie verschillende partijen. Ook is er nog de 'Coalitie van de Revolutie', waar voornamelijk jongeren inzitten - onder hen veel demonstranten van het Tahrirplein. Daarnaast zijn er veel individuele kandidaten, al of niet gelieerd aan een partij.

Vrije verkiezingen?

Er is grote bezorgdheid over fraude bij de verkiezingen. De eerste berichten van valse stembiljetten, zoals stembiljetten van overleden personen, zijn al gemeld. Ook zijn er zorgen over beïnvloeding en omkoping van mensen. Verwacht wordt dat partijen en personen met het meeste geld zullen winnen. Daar zitten veel mensen bij uit het oude regime.

Er zijn wel buitenlandse missies naar Egypte gestuurd om toezicht te houden op de verkiezingen, maar officieel heeft het leger internationale waarnemers verboden. Om fraude tegen te gaan, houden leden van de Moslimbroederschap de wacht bij stemlokalen. Ook willen ze er zo voor zorgen dat kiezers zich veilig voelen. Toch overheerst bij de Egyptenaren de vreugde over de verkiezingen, die vrijer zijn dan ooit.