30 jaar spaceshuttles: een overzicht
Met de laatste landing van spaceshuttle Atlantis komt er een einde aan dertig jaar geschiedenis van de ruimteveren. Lees hier het overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen rondom de spaceshuttles. Zie daaronder een overzicht van de spaceshuttles Enterprise, Columbia, Challenger, Discovery, Endeavour en Atlantis.
Januari 1972: President Richard Nixon kondigt het spaceshuttleprogramma aan.
Juni 1974: NASA begint de bouw van de eerste spaceshuttle, het testtoestel Enterprise. In 1977 enkele keren gebruikt om de landing te oefenen, ging nooit de ruimte in.
April 1981: Eerste spaceshuttlevlucht ooit. Columbia gelanceerd met twee bemanningsleden.
April 1983: Spaceshuttle Challenger maakt eerste vlucht.
Augustus 1984: Spaceshuttle Discovery maakt eerste vlucht.
April/mei 1985: Lodewijk van den Berg (Sluiskil, 1932) gaat als eerste geboren Nederlander de ruimte in, aan boord van de Challenger. Studeerde in Delft en emigreerde daarna naar de VS. Was Amerikaans staatsburger tijdens zijn ruimtereis.
Oktober 1985: Spaceshuttle Atlantis maakt eerste vlucht.
Oktober/november 1985: Wubbo Ockels (Almelo, 1946) gaat als eerste Nederlandse burger de ruimte in, aan boord van de Challenger.
Januari 1986: Spaceshuttle Challenger ontploft bij de lancering. Alle zeven bemanningsleden komen om. Oorzaak blijkt een gat in de afdichting van een brandstoftank.
November 1988: De Sovjet-Unie lanceert zijn eigen spaceshuttle, de Boeran, voor een onbemande ruimtevlucht. Na het uiteenvallen van de USSR is er geen geld voor een tweede vlucht.
April 1990: De spaceshuttle Discovery brengt ruimtetelescoop Hubble in een baan rond de aarde. Functioneert nog altijd.
Mei 1992: Eerste vlucht van spaceshuttle Endeavour, gebouwd als vervanger van de Challenger.
Februari 2003: Spaceshuttle Columbia vergaat bij terugkeer in de dampkring. Alle zeven bemanningsleden komen om. Bij de lancering was isolatieschuim losgekomen, dat een gat in de vleugel had geslagen.
Maart 2011: Spaceshuttle Discovery landt voor de laatste keer. Eerste ruimteveer dat met pensioen gaat.
Juni 2011: Spaceshuttle Endeavour gaat als tweede ruimteveer met pensioen, landt voor de laatste keer op Cape Canaveral.
Juli 2011: Spaceshuttle Atlantis voert de laatste spaceshuttlevlucht ooit uit.
Overzicht spaceshuttles
Enterprise: Eerste spaceshuttle, gebouwd in de jaren zeventig. Maakte in 1977 een aantal testvluchten. Ging nooit de ruimte in. Had eigenlijk de Constitution moeten heten, maar een campagne van fans van de sciencefictionserie Star Trek bracht de Amerikaanse regering op andere gedachten. Staat nu in een luchtvaartmuseum in Washington, wordt overgebracht naar een museum in New York.
Columbia: Ging in 1981 als eerste spaceshuttle de ruimte in. Verging op 1 februari 2003, toen het terugkeerde in de dampkring. Alle zeven bemanningsleden kwamen om. Vernoemd naar een Amerikaans schip dat eind 18e eeuw de wereld rondzeilde.
Challenger: Tweede spaceshuttle in de ruimte. Vervoerde in 1985 de Nederlandse astronaut Wubbo Ockels en de Nederlandse Amerikaan Lodewijk van den Berg. Ontploft bij de lancering op 28 januari 1986, waardoor alle zeven bemanningsleden omkwamen.
Discovery: Werkpaard onder de spaceshuttles. Heeft de meeste missies uitgevoerd (39), de meeste satellieten in een baan rond de aarde gebracht (25) en een onovertroffen 238 miljoen kilometer afgelegd. Eerste missie was in 1984. Begin dit jaar ging de Discovery als eerste spaceshuttle met pensioen. Het ruimteveer is vernoemd naar schepen van de ontdekkingsreizigers Henry Hudson en James Cook.
Atlantis: Werd als allerlaatste spaceshuttle worden gelanceerd. Eerste missie in 1985. Vernoemd naar een schip dat sinds de jaren 30 baanbrekend onderzoek naar de oceanen uitvoert.
Endeavour: Jongste spaceshuttle, gebouwd ter vervanging van de verongelukte Challenger. Eerste missie was in 1992, landde vorige maand voor de laatste keer. De Endeavour is vernoemd naar een schip waarmee de Britse ontdekkingsreiziger James Cook zijn eerste wereldreis (1768-1771) maakte.