'Maansteenroof was het ultieme egoïsme'

Door redacteur Lambert Teuwissen

Op een regenachtige juli-avond in 2002 smokkelde NASA-stagiair Thad Roberts een loodzware kluis uit een zwaarbewaakt gebouw van de ruimtevaartorganisatie. In de kluis: ruim 7,5 kilo maansteen, een van de zeldzaamste stoffen op aarde.

Omdat er wereldwijd maar 381 kilo van te vinden is en het bezit ervan zelfs illegaal is, was de inhoud van de kluis miljoenen dollar per gram waard op de zwarte markt. In het boek 'Sex on the moon' vertelt Roberts zijn verhaal, een soort kruising tussen 'Ocean's Eleven' en 'The Right Stuff'.

"Die kerel had toch wel ballen aan zijn lijf", zegt de Belg Axel Emmermann, die ervoor zorgde dat Roberts achter de tralies belandde. "Als je een kluis van 350 kilo gewoon in een Jeep naar buiten rijdt? Dat is voorbij stalen zenuwen. Maar ik bewonder hem niet, ik heb medelijden met hem. Die man is niet compleet. Hij is iemand die wil 'zijn' zonder te 'worden'."

Kwajongen

Auteur Ben Mezrich beschrijft Roberts als een kwajongen, die de roof als een uit de hand gelopen gedachte-experiment zag. Gretig schrijft hij hoe Roberts zijn vinger doopte in enkele vrijgekomen korrels maansteen en die opat; de enige mens ter wereld die kan vertellen hoe de maan smaakt ("een beetje zoutig"). Het feit dat Roberts met zijn vriendin de liefde bedreef tussen de maanstenen, leverde de titel van het boek.

Emmermann weigert Roberts als vrijbuitende schavuit te zien. "Hij straalt pure hebzucht uit. Roberts is iemand die nooit tevreden zal zijn met alleen een huisje en een tuintje. Hij wil het snelle leven, het luxe leven aan de top van de sociale piramide. Maar hij gebruikt altijd een shortcut en doet dan dingen die niet door de beugel kunnen."

Stenenverzamelaar Emmermann raakte bij het verhaal betrokken toen Roberts via internet willekeurig mensen aanschreef of ze geïnteresseerd waren in maanstenen. Emmermann speelde de mail door naar de FBI. Die vroeg hem in te gaan op het aanbod om Roberts uit de tent te lokken. Toen Roberts de maanstenen wilde verkopen aan 'de Amerikaanse schoonzus van Emmermann', sloeg de val dicht. Hij kreeg ruim 8 jaar cel.

NASA zwijgt

Emmermann kreeg haast bij toeval de belangrijke bijrol in het boek. Hij was na de misdaad in contact gebleven met Everett Gibson, de wetenschapper wiens kluis Roberts had gestolen. Van hem kreeg hij te horen dat Mezrich bezig was met het verhaal. Emmermann wilde per se de andere kant van het verhaal vertellen.

"Het was het ultieme egoïsme van Roberts. Gibson was als een mentor voor hem en dat vertrouwen is beschaamd. Roberts heeft het levenswerk van Gibson vernield, zijn carrière gebroken. Hij heeft heel wat vertrouwen verloren bij zijn gelijken."

Toch mocht Gibson van NASA niet met Mezrich praten, NASA wilde niet herinnerd worden aan de blamage. Emmermann zocht contact met de auteur met een simpele boodschap: "Als je het hele verhaal wilt hebben, dan moet je mij spreken."

Verfilmd

Emmermann had al wat ervaring met journalisten. Toen de zaak in 2002 in de media kwam, liepen ze zijn deur plat. "Op een gegeven moment zat er een tv-zender in mijn hobbykamer, een andere zat op de trap koffie te drinken, een derde belde op dat moment aan en die werd weer omver gelopen door de vierde ploeg."

"Toen ik 's avond met mijn vrouw even uit eten wilde, stond de burgemeester op de stoep met een bloemetje omdat ik de gemeente op de kaart had gezet."

Nu bereidt Emmermann zich voor op zijn tweede kwartiertje in de spotlights. De filmrechten zijn al verkocht, mede ook omdat Mezrichs vorige project tot de Oscarwinnende film 'The Social Network' leidde. Wie hem gaat spelen weet de Belg nog niet, "maar ik hoop dat het niet Danny DeVito wordt", lacht hij.

Ook als de beroemdheid straks weer verdwenen is, zal Emmermann een blijvende herinnering hebben aan zijn goede daad: er werd een asteroïde naar hem vernoemd. Die is het pronkstuk van zijn stenenverzameling, al zal hij hem nooit vast kunnen houden. "Hij is zo'n 2 bij 2 bij 7 kilometer groot. Een beetje groot om in de kast te leggen."

Ben Mezrich - Sex on the Moon - Doubleday (import Van Ditmar) - ISBN: 9780385533928