De Amerikaanse regering maakt zich grote zorgen of het Oekraïense leger voldoende soldaten heeft om stand te houden tegen de aanhoudende Russische aanvallen. Achter de schermen stellen de Amerikanen al langer vragen aan de Oekraïense regering waarom de leeftijd waarop mannen worden opgeroepen niet omlaag gaat, van 25 naar 18 jaar, om zo meer troepen te kunnen mobiliseren.
De onvrede aan Amerikaanse kant over het tekort aan soldaten neemt toe. Minister van Buitenlandse Zaken Blinken zei vorige week op een NAVO-top in Brussel dat Kyiv "moeilijke beslissingen" moet nemen over mobilisatie. Deze week herhaalde een woordvoerder van het ministerie die boodschap nog eens. De druk wordt dus snel opgevoerd.
Dit voorjaar is een nieuwe mobilisatiewet aangenomen in Oekraïne waarin de militaire leeftijd werd verlaagd van 27 naar 25 jaar. Maar die maatregel gaat de Amerikanen kennelijk niet ver genoeg. Vergeleken met landen waar de dienstplicht geldt is de leeftijd van 25 jaar relatief hoog: 18 is de norm.
Schampere reactie
"We hebben gesprekken met de Oekraïense regering gevoerd over de veiligheidssituatie in het oosten van het land," zei Matthew Miller, woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken deze week, doelend op het gebrek aan mankracht.
Blinken zei eerder dat Kyiv "noodzakelijke beslissingen" moet nemen over de mobilisatieleeftijd. Hij beloofde dat de VS iedere soldaat die wordt gemobiliseerd zou trainen en bewapenen. "Met geld en munitie verdedig je niet een land. Je moet ook voldoende mensen hebben om dat te doen." Voor de diplomaat Blinken zijn dit uitgesproken harde woorden.
De Amerikaanse houding ontlokte president Zelensky een schampere reactie. De bondgenoten zouden volgens hem maar tweeënhalve legerbrigades hebben bewapend, in plaats van de tien brigades waarom Oekraïne had gevraagd.
'Onredelijk'
"Het gebrek aan wapens, vliegtuigen en langeafstandswapens gaan we niet compenseren met de levens van onze jeugd. Het is onredelijk om dat te vragen van Oekraïne," laat een woordvoerder van Zelensky weten. "Wij vechten om het Oekraïense volk te beschermen. Rusland vecht voor het recht om te mogen vernietigen. Poetin is niet geïnteresseerd in mensenlevens. Wij wel."
Zelensky voelt er vooralsnog weinig voor om de mobilisatieleeftijd te verlagen. Daar heeft hij verschillende redenen voor, denkt Oekraïne-specialist Joelia Soldatioek van Instituut Clingendael. De belangrijkste is volgens haar dat "de kinderen", zoals de generatie van onder de 25 wordt genoemd, in hun opleiding geen enkele militaire training hebben gehad.
In tegenstelling tot de generaties die vóór 2014 zijn afgestudeerd. Na dat jaar is praktisch alle militaire vorming aan universiteiten en instituten afgeschaft. Dat was een oude Sovjet-traditie.
Niet gehard
"Ze zijn mentaal niet gehard en niet bestand tegen het front," zegt Soldatioek over "de kinderen". "Ze zouden maar een opleiding krijgen van vier maanden, daarmee kunnen ze geen waardevolle bijdrage leveren."
Een andere reden is de demografie. De generatie van 20 tot 24 jaar is een relatief kleine generatie, die ter wereld kwam in de periode vlak na de val de Sovjet-Unie. Dat was een economisch zeer onzekere tijd, waarin het geboortecijfer kelderde.
Deze relatief kleine groep moet nu wel zorgen voor nieuwe Oekraïners. Als deze groep naar het front gaat, vormt dat een rechtstreekse bedreiging voor het voortbestaan van het land, is de heersende opvatting.
Onze toekomst
"Oekraïne moet over 20 of 30 jaar ook nog bestaan. Zij die jonger zijn dan 18 zijn onze toekomst. Dit is de generatie die ons land moet redden," zegt voormalig opperbevelhebber van het leger Valery Zaloezjny.
Zelfs hij is tegenstander van de verlaging van de leeftijd om te moeten vechten, terwijl hij eerder om een half miljoen militairen extra vroeg, die hij nooit gekregen heeft. Hij is nu ambassadeur van Oekraïne in Londen.
En dan is er nog een reden waarom Zelensky geen jongere mannen wil oproepen: het is een politiek impopulaire maatregel. Soldatioek: "Zelensky luistert wèl naar de bevolking."
Er circuleren wel compromissen om het tekort op te vangen, door bijvoorbeeld de leeftijd te verlagen naar 20 jaar en niet naar 18, of door bijvoorbeeld gedeeltelijke dienstplicht in te voeren voor vrouwen.
Hoeveel extra soldaten de verlaging van de leeftijd zou opleveren is niet bekend. Op dit moment wordt Oekraïne vooral verdedigd door mannen van tussen de 40 en 60 jaar oud, weet Soldatioek. De gemiddelde leeftijd van een soldaat is 43 jaar.
