Veertien kinderen na vapen in ziekenhuis: klaplong en longbloeding

Zeker veertien kinderen zijn afgelopen jaar in het ziekenhuis beland nadat zij hadden gevapet. Dat bevestigt de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) na berichtgeving door RTL Nieuws. Die veertien gevallen zijn volgens de kinderartsen slechts het topje van de ijsberg.

De NVK vraagt artsen sinds vorig jaar 1 november om melding te maken van kinderen die ziek zijn geworden na vapen. In de veertien gevallen was het kind ernstig ziek. Een 15-jarig meisje en een 17-jarige jongen moesten worden opgenomen op de intensive care. Andere kinderen hadden last van een klaplong, longbloeding of afname van de longfunctie.

Bijna alle kinderen zijn tieners. Een 14-jarig meisje zei dat ze overdag om de vijf minuten vapete, en ook 's nachts wakker werd voor een hijsje. Een 16-jarig meisje en haar moeder vertelden de arts dat zij "vrijwel voortdurend" vapete. Een 16-jarige jongen zei dat hij duizend hijsjes per dag rookte.

Een peuter van 2 jaar werd binnengebracht op de spoedeisende hulp nadat het kind de vloeistof uit een vape had gedronken. Als de peuter iets meer had binnengekregen, was dat volgens de arts mogelijk dodelijk geweest.

Acuut heel ziek

Waarom de kinderen zo ziek werden na het vapen is voor de artsen onduidelijk. Het type vape dat ze hadden gebruikt, kwam volgens de NVK niet overeen. Ook de medische achtergrond van de kinderen en de klachten verschilden sterk.

Wel is inmiddels duidelijk dat vapen schadelijk is. Bij het gebruik van deze elektronische sigaretten komen giftige metalen in het lichaam terecht, die de luchtwegen maar ook hersenen en organen kunnen beschadigen.

NOS Stories onderzocht twee jaar geleden al de gevaren van het vapen:

Van gewone sigaretten worden mensen meestal niet acuut heel ziek, zegt kinderlongarts Marije van den Beukel van het Haaglanden Medische Centrum tegen RTL Nieuws. "Bij de gewone sigaret kennen we vooral de langetermijneffecten, zoals kanker. Een mogelijke verklaring voor de acute klachten bij vapen is dat een vape soms vrijwel continu gebruikt wordt."

De artsen maken zich ernstig zorgen over hoe vaak kinderen vapen. "Je ziet dat zo'n vape in de jaszak of broekzak zit en dat er continu hijsjes worden genomen", licht Van den Beukel toe bij de NOS. Bij een aantal van de veertien kinderen liep de nicotineblootstelling omgerekend op tot "wel drie tot vier pakjes sigaretten per dag. Dat was echt schokkend".

Meer klachten

Naast de genoemde ernstige casussen bij het meldpunt van de NVK hoort Van den Beukel ook verhalen van kinderen met slaapproblemen door een nicotineverslaving. Ook zijn er kinderen met vage misselijkheidsklachten, langdurig hoesten of astmatische klachten.

Met het meldpunt willen de kinderlongartsen meer zicht krijgen op het ziektebeeld na vapen en de mogelijke behandeling. Ook willen de artsen met de cijfers duidelijk maken dat er een urgent probleem is.

Sommige van de veertien kinderen hebben een aantal maanden na hun ziekenhuisopname nog steeds klachten. "Kinderen die nog steeds niet goed kunnen sporten omdat ze snel buiten adem zijn", noemt Van den Beukel als voorbeeld. "Dat is echt wel zorgelijk: dat niet iedereen helemaal herstelt."

Strenger handhaven

Staatssecretaris Karremans van Jeugd en Preventie noemt het nieuws in een reactie een "wake-upcall". "Het is natuurlijk al langer bekend dat vapen heel schadelijk is en helemaal geen gezonde variant van roken, zoals helaas nog steeds veel mensen denken."

De staatsecretaris zegt, zoals eerder afgesproken, miljoenen te investeren in de handhaving op illegale vapes.