Adoptie uit het buitenland afgebouwd tot stop: 'Een soort overreactie'

Na 2030 is adoptie van kinderen uit het buitenland niet meer mogelijk, heeft staatssecretaris Struyken gisteren in een brief laten weten aan de Tweede Kamer. Dat betekent dat ouders nog zes jaar de tijd hebben om hun lopende adoptieprocedure af te ronden.

Reinout van Haperen van de Landelijke Vereniging van Adoptiegezinnen is blij met de zorgvuldige toon van de brief: "Er lijkt veel meer een integrale afweging te zijn gemaakt, naar ieders belang is gekeken." Toch heeft hij serieuze bedenkingen.

Staatssecretaris Struyken schrijft in zijn brief dat "adoptie een breed palet van emoties oproept en dat dit onderwerp verschillende invalshoeken kent" en dat vooral ook het belang van het kind nu is meegewogen. Van Haperen is het daar niet mee eens.

Kinderbeschermingsmaatregel

"Adoptie is een laatste redmiddel, voor als kinderen in het land van herkomst geen opvang kunnen vinden", zegt hij. "Een permanente thuissituatie is voor iedereen uiteindelijk belangrijker dan opgroeien in je land van herkomst, staat ook in het Haagse adoptieverdrag. Als het in het land van herkomst niet lukt, dan is een permanent thuis ergens anders belangrijk voor de ontwikkeling van een kind."

Adoptie is daarom een kinderbeschermingsmaatregel, betoogt Van Haperen: "Het is niet zo dat er kinderen worden gezocht voor ouders met een kinderwens, maar er moeten ouders worden gezocht die kinderen een goed thuis kunnen geven." Over dat aspect van adoptie gaat het niet in de brief van de staatssecretaris, zegt hij.

Geen misstanden meer

Adoptie uit het buitenland werd in 2021 al stilgelegd na een vernietigend rapport over misstanden. "Het onderzoek duurde lang, 23 jaar", zegt Van Haperen. "Mensen die ermee te maken hadden, hebben lang in de kou gestaan, maar de misstanden waren bij de presentatie van het rapport allang opgelost. Toch moest er een maatregel volgen en nu krijg je een soort overreactie."

Volgens Van Haperen is er ten onrechte de beeldvorming dat er bij adoptie uit het buitenland nog steeds misstanden zijn. "Het is niet zo dat er nooit iets misgaat, maar het proces is erop gericht om de risico's eruit te halen. Ik denk dat we kunnen zeggen dat dat de laatste jaren al gebeurt."

Volgens Van Haperen is de adoptiestop die nu bekend is gemaakt ook iets anders dan was beloofd. "Er was een afbouw aangekondigd naar een nieuw systeem met acht landen, maar dat nieuwe systeem gaat helemaal niet door. Die afbouw naar acht landen gaat wel door, dus er is een groep landen die tot 2025 mag en een groep landen mag tot 2030."

Zes jaar is te kort

Die afbouw tot een stop maakt dat er de komende jaren meer adoptieouders zijn dan adoptiekinderen. Er zitten in Nederland nu nog zo'n 600 mensen in de procedure voor een kind uit het buitenland. En zolang de wet niet is aangepast, mogen ook nieuwe mensen zich inschrijven. "Dat wordt sterk ontmoedigd", zegt Van Haperen, "maar hoeveel er zich nog zullen inschrijven, is afwachten."

"En als je naar die landen kijkt, zijn er 50, 60, misschien 70 kinderen per jaar die in aanmerking komen voor adoptie. De rekensom is dan makkelijk, dat ga je niet redden in zes jaar tijd met zeker 600 mensen die wachten."