Advocaten: asielminister Faber zet te veel druk op wetgeving en beperkt inspraak

De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) hekelt de werkwijze van asielminister Faber in het wetgevingsproces over nieuwe asielmaatregelen. De minister zet er te grote druk op en beperkt ook de mogelijkheid tot inspraak, zegt algemeen deken Sanne van Oers van de orde in de Volkskrant.

Maatschappelijke organisaties krijgen bovendien zonder toelichting de vraag om vertrouwelijk met informatie om te gaan, waardoor ze ook geen informatie delen met hun achterban. De NOvA tekent hiertegen bezwaar aan.

De orde kreeg van Faber een week tijd om te reageren op het wetsvoorstel over het tweestatusstelsel. Van Oers is het niet eens met die beperkte termijn. Volgens haar gaat de kwaliteit van de wetgeving daarmee mogelijk achteruit. "We vrezen dat deze gang van zaken vaker gaat voorkomen, hetgeen grote gevolgen heeft voor onze democratische rechtstaat", zegt ze in het dagblad.

Waarom vertrouwelijk

Gangbaar is dat er minimaal vier weken wordt uitgetrokken voor reacties. In die periode kunnen ook burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties via de overheidssite internetconsultatie.nl suggesties doen om wetsvoorstellen te verbeteren.

Van deze werkwijze kan worden afgeweken als er "haast bij regelgeving" is, maar dat is volgens de NOvA in dit geval nu niet aan de orde. Via de spoedprocedure wil de minister voor kerst het wetsvoorstel aan de Raad van State voorleggen. Voor die tijd wil ze ook de zogenoemde "asielnoodmaatregelenwet" voorleggen, die de NOvA niet te zien heeft gekregen.

"En die is ook vertrouwelijk", zegt Van Oers tegen de NOS. "Daardoor kunnen wij ook niet op eigen initiatief adviseren. Wij weten gewoon niet wat daarin staat." Naar de beweegredenen van Faber blijft het gissen, zegt Van Oers. "Uit het wetsvoorstel dat we gezien hebben, valt niet af te leiden waarom dit vertrouwelijk zou moeten zijn. Er staat bijvoorbeeld geen persoonsgevoelige informatie in."

De orde maakt zich veel zorgen over de werkwijze. "De minister heeft aangekondigd dat het komende jaar meerdere wetsvoorstellen zullen worden ingediend. Als dat op dezelfde manier gaat, dan kunnen wij dus op die voorstellen elke keer geen goed advies geven en gaat het wel zo naar de Tweede Kamer."

In antwoord op de kritiek zegt het ministerie van Asiel en Migratie alleen dat het de reacties gaat bestuderen en waar mogelijk verwerken in de voorstellen.

Van Oers zegt dat wetgevingsprocessen normaal gesproken heel zorgvuldig tot stand komen. Dat betekent dat voorgenomen wetten eigenlijk altijd worden voorgelegd. "Als je tot een goede wet wil komen dan is het belangrijk dat tijdig alle adviezen daarin worden meegenomen. Wij kijken als Nederlandse Orde van Advocaten natuurlijk naar de juridische aspecten, maar ook naar de uitvoerbaarheid."

Eerder dit jaar is al gekeken naar de rechtsstatelijkheid van het regeerprogramma. Daaruit kwam naar voren dat het op negen punten is in strijd met de beginselen van de rechtsstaat. "Maar als daar nu bij komt dat het wetgevingsproces ook niet volgens de regels van de rechtsstaat wordt ingevoerd, dan maken wij ons daar extra zorgen over", zegt Van Oers.

De Volkskrant meldt dat de Raad van State en de Raad voor de rechtspraak, de beroepsorganisatie van rechters, al naar de twee wetsvoorstellen hebben gekeken. Ook zij kregen hiervoor slechts een week de tijd. Volgende week komen de twee instanties met een inhoudelijke reactie.