NSC-leider Omtzigt: 'Het is windkracht 11 in de samenleving'

"De zeeën gaan op dit moment ongekend hoog, het is windkracht 11 in de samenleving". Dat heeft partijleider Pieter Omtzigt van NSC gezegd op een ledencongres in Nieuwegein. "Er is geen enkel excuus voor het ongekend antisemitische gedrag dat in Amsterdam is vertoond. We moeten er alles aan doen om de Joodse gemeenschap zich veilig te laten voelen in ons land."

Hij is kritisch over de toon in het politieke debat, waarbij mensen "als groep weggezet worden en niet als individu gezien worden". Omtzigt heeft begrip voor het besluit van zijn partijgenoten die afgelopen tijd uit de politiek stapten. Hij heeft dat zelf niet overwogen, zei hij in de persconferentie na afloop van zijn toespraak.

In zijn speech uitte hij kritiek op de politiek. "Polarisatie is een probleem wanneer politici olie op het vuur gooien, maar problemen onopgelost laten", zei hij daarover. "De woorden die gebruikt worden kunnen scheidslijnen in de samenleving vergroten." Op vragen in de persconferentie naderhand of dit ging over de coalitiepartijen PVV, VVD en BBB zei hij dat hij de politiek in het algemeen bedoelt.

Hij noemde actiegroep Extinction Rebellion niet bij naam, maar uitte kritiek op hun manier van demonstreren. "Een snelweg blokkeren en dan precies de tunnelbak die je vanuit de Tweede Kamer kunt zien is een garantie voor veel aandacht. Demonstreren is een grondrecht, maar het is wel zaak om niet alleen te luisteren naar de meest mediagenieke of ontregelende protesten."

Omtzigt sprak van "keiharde omgangsvormen":

NSC verwacht van het kabinet-Schoof voor 1 april concrete voorstellen die verbeteringen voor burgers opleveren, zei hij. Het gaat daarbij om woningbouw, betaalbare huizen, minder belasting op arbeid en de aanpak van arbeidsmigratie.

Omtzigt vindt dat de politiek de visie op mensen en de samenleving heeft verloren en heeft "ingeruild voor een economische schijnwerkelijkheid van modellen en koopkrachtplaatjes". Hij wil meer aandacht voor wat er werkelijk in de samenleving speelt en wat mensen meemaken.

Verder vroeg hij aandacht voor het oplossen van het toeslagenschandaal en de problemen in de jeugdzorg. "Sommige verhalen geloofde ik eerst niet, net als bij de toeslagen", zei Omtzigt daarover. "Wij zien de meest kwetsbare kinderen, de ouders van uithuisgeplaatste kinderen, en weten dat het nog steeds misgaat."

Crisissituatie in kabinet

In het kabinet ontstond recent een crisissituatie door het vertrek van NSC-staatssecretaris Achahbar die de "polariserende omgangsvormen" hekelde. Kort daarna vertrokken twee NSC-Kamerleden vanwege "discriminatie" en een toenemende "neiging om minderheden te beledigen". Eerder deze maand trad NSC-staatssecretaris Idsinga van Financiën af. Nu hoopt de regeringspartij de gelederen te sluiten.

Omtzigt keerde deze week terug in de Tweede Kamer, nadat hij sinds september op doktersadvies thuis was gebleven. Hij gaat voorlopig nog niet fulltime aan de slag, maar zal het rustig opbouwen, zo legde hij eerder uit. Dat geldt ook voor zijn aanwezigheid op dit ledencongres.

Het is het tweede ledencongres van de partij, die in de zomer van 2023 is opgericht. De leden, begin dit jaar een kleine 10.000, kunnen via ingediende moties over onderwerpen meepraten. Verschillende leden zullen discussie willen over de vraag of NSC wel in het kabinet moet blijven.

Geen stemming over kabinetsdeelname

Een stemming over dat onderwerp staat niet op het programma. Een kritisch NSC-lid kwam wel met een motie hierover, maar het bestuur vond dat die te laat was ingediend. En de indiener eiste dat de NSC-fractie in de Tweede Kamer bij een meerderheid van de stemmen voor die motie zou opstappen. Volgens de statuten van NSC kan dat niet: de gekozen Kamerleden bepalen zelf de politieke koers.

Hoe de discussie met de 700 aanwezige leden zal verlopen is moeilijk te voorspellen. Vooraf kwamen bij het bestuur honderden mailtjes binnen met vragen, opmerkingen en zorgen van voorstanders, tegenstanders en twijfelaars.

Aan het eind van de middag zal waarnemend fractievoorzitter Van Vroonhoven de leden toespreken.

Er was applaus van de NSC-leden voor Pieter Omtzigt: