Van Lienden zegt dat hij geen advocaat kan betalen: 'Geen recht op bijstand'
Sywert van Lienden zegt dat hij zichzelf niet zal laten verdedigen in de rechtszaak tegen hem en zijn zakenpartners over de mondkapjesdeal. "Simpelweg omdat ik geen geld heb voor een advocaat", zegt Van Lienden in een uitgebreid interview met het Financieel Dagblad. Het proces begint over anderhalve week.
Van Lienden raakte samen met zijn zakenpartners Bernd Damme en Camille van Gestel in opspraak vanwege de veelbesproken mondkapjesdeal. In het begin van de coronacrisis was er een tekort aan beschermingsmiddelen. Van Lienden en zijn partners zeiden dat ze aan de benodigde middelen konden komen en deze zouden kunnen leveren zonder winstoogmerk, via hun stichting Hulptroepen Alliantie.
Terwijl ze zich in het openbaar presenteerden als non-profitondernemers die zich met deze stichting in wilden zetten voor de zorg, werd de daadwerkelijke deal met de overheid gesloten met Relief Goods Alliance (RGA). Dat was het commerciële bedrijf van de drie. Het ministerie van VWS wist dat het met een commerciële partij zakendeed. Voor 100 miljoen kocht RGA mondkapjes in China, Van Lienden en zijn twee partners zouden daaraan uiteindelijk zo'n 20 miljoen euro hebben verdiend.
Tegen Van Lienden, Damme en Van Gestel start op 22 april een civiele rechtszaak. Zowel de staat als het nieuwe bestuur van de stichting wil proberen om het geld dat gemoeid is met de deal terug te krijgen. Eerder heeft justitie al beslag gelegd op onder meer bankrekeningen en voertuigen van de drie.
15 euro in de week
"We kunnen amper rondkomen, ik leef van 15 euro in de week", zegt Van Lienden daarover in het interview met het FD. "De rechtszaken die op me afkomen kosten tonnen, maar ik heb geen recht op rechtsbijstand. De regelingen zijn zo dat ik met mijn casus tussen wal en schip val, hoor ik bij elk loket waar ik aanklop."
Van Lienden ziet het interview met de krant niet als noodkreet in aanloop naar de behandeling van de komende rechtszaak. "Maar ik hoop wel dat er een advocaat is die het zich aantrekt dat iemand rechteloos blijft."
Van Lienden heeft deze week zelf ook een website opgezet, waar hij naar eigen zeggen informatie over de mondkapjesdeal "open en bloot op tafel" wil leggen. "Het is mij onmogelijk gemaakt om mijzelf in twee aanstaande civielrechtelijke procedures te verdedigen, om via die weg de feiten op tafel te leggen", schrijft Van Lienden in de toelichting van de oprichting van die site.
Het lijkt erop dat onbekenden de site een paar uur hebben overgenomen. Sinds het begin van de middag stond de verklaring van Van Lienden er niet meer op. In plaats daarvan was een tijd te lezen: "Sywert snapt niet zo veel van beveiligen. Liefs Peter." De pagina was door iedereen te bewerken. Inmiddels is de pagina met de originele tekst weer online gezet.
Twee jaar geleden concludeerde de rechter al dat Van Lienden en Damme de naam van hun stichting hadden misbruikt om met hun bedrijf de miljoenendeal te sluiten met de overheid. Ze mochten daardoor geen bestuurder meer zijn van Hulptroepen Alliantie.
Maar uit onderzoek van onderzoeksbureau Deloitte bleek dat ook het ministerie in de fout ging: dat wist al voor het sluiten van de deal dat Van Liendens bv een commerciële onderneming was en winst kon maken. Het ministerie vond het maken van winst echter niet relevant en richtte zich vooral op de snelle levering van kwalitatief goede mondkapjes voor de zorg.
