Meer meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de zorg
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) krijgt steeds meer meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag van zorgverleners richting patiënten en cliënten. Vorig jaar waren het er 330, twee jaar geleden 240.
De IGJ benadrukt dat de stijging van meldingen niet per se betekent dat er ook daadwerkelijk meer seksueel overschrijdend gedrag en misbruik in de zorg is. "Er is wel meer aandacht voor en men is er steeds alerter op", zegt de inspectie, die spreekt van een positieve ontwikkeling. Het vermoeden is dat de aandacht voor het onderwerp ertoe leidt dat mensen vaker een melding doen.
"Maar nog steeds is het werkelijke aantal gevallen waarschijnlijk veel hoger dat het aantal meldingen", zegt de inspectie. "Het topje van de ijsberg komt steeds iets meer boven water."
Verdubbeld
Een van de meldingen ging over een arts die zijn cliënt vroeg haar bh uit te doen. "Dat leek mij voor mijn buikklacht niet nodig, maar ik durfde niets te zeggen", schrijft de melder. Ook droeg deze arts tijdens een vaginaal onderzoek geen handschoenen.
Andere meldingen gingen bijvoorbeeld over iemand die ontdekte dat een collega seksueel contact had met een cliënt. Weer iemand anders zou tijdens de behandeling zijn gedwongen om met een zorgverlener te zoenen.
De meeste meldingen komen uit de gehandicaptenzorg. Het aantal meldingen daar is verdubbeld, van 50 in 2022 naar 100 in 2023. Daarna volgt de geestelijke gezondheidszorg. Daar steeg het aantal meldingen van 50 naar 70.
"Deze jaarlijkse analyse heeft ons onaangenaam getroffen", zegt de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland. "De toename van het aantal meldingen laat zien dat er in de gehandicaptenzorg niet geaarzeld wordt om te melden. Daar kunnen we uit afleiden dat er in de sector een veilige meldcultuur bestaat. Maar hoe veilig die meldcultuur ook is, elke melding is er één te veel." De vereniging zegt zich in te blijven zetten om grensoverschrijdend gedrag door medewerkers tegen te gaan.
'Het mag nooit'
De inspectie noemt verschillende vormen van het gemelde seksueel overschrijdend gedrag. "Het gaat van seksueel getinte opmerkingen en appjes, ongewenste aanrakingen, onnodig lichamelijk onderzoek en seksueel contact (ook als dat wederzijds gewenst is), tot aanranding en verkrachting".
Volgens de inspectie is er "altijd een ongelijkwaardige relatie tussen zorgverlener en patiënt of cliënt". Seksueel contact, in welke vorm dan ook, is niet goed voor die zorgrelatie, benadrukt de inspectie. "Onmiddellijk of later. Voor de direct betrokkenen, maar ook voor hun omgeving en voor het vertrouwen in de zorg. Daarom geldt: het mag niet, het mag nooit"
Het aantal meldingen neemt al enkele jaren toe. In 2020 waren het er 130, in 2021 180. De cijfers zijn afgerond naar tientallen. Op de site van de IGJ is een compleet overzicht te vinden van de meldingen per zorgsector van de afgelopen vier jaar.
