VN-hof: gevluchte Armenen moeten veilig terug kunnen naar Nagorno-Karabach
Azerbeidzjan moet de veiligheid garanderen van de inwoners van de ingenomen enclave Nagorno-Karabach, zegt het Internationaal Gerechtshof van de Verenigde Naties in Den Haag.
De zelfverklaarde republiek met etnisch-Armeense inwoners kwam in september na een korte strijd onder controle van Azerbeidzjan. De separatistische regering van Nagorno-Karabach besloot daarna onder druk van Azerbeidzjan om zichzelf voor het eind van het jaar op te heffen . De regio werd door geen enkel ander land als zelfstandige republiek erkend.
Massale uittocht
Na de strijd van amper 24 uur kwam een massale uittocht op gang: 100.000 van de 120.000 inwoners vluchtten naar buurland Armenië. De regering in Jerevan spreekt van etnische zuivering en is naar het hof in Den Haag gestapt om te vragen om zogeheten "voorlopige maatregelen" die de bevolking moeten beschermen.
Het Internationaal Gerechtshof draagt nu Azerbeidzjan op de achtergebleven inwoners te beschermen, maar ook de mensen die willen vertrekken of juist naar het gebied willen terugkeren. De inwoners die er nu nog zijn moeten gevrijwaard blijven van "geweld of intimidatie waardoor ze zouden kunnen vluchten". Uitspraken van het hof zijn juridisch bindend, maar het hof heeft geen macht om naleving ervan af te dwingen.
Naleven van mensenrechten
Azerbeidzjan moet binnen twee maanden aan het hof laten weten wat het met de opgelegde maatregelen heeft gedaan. De regering in Bakoe zegt dat etnische Armeniërs niet zijn gedwongen om Nagorno-Karabach te verlaten. "Azerbeidzjan zet zich in voor het naleven van de mensenrechten van de Armeense inwoners op dezelfde manier als bij de andere burgers in Azerbeidzjan", staat in een verklaring.
De maatregelen die nu door het hof zijn opgelegd zijn onderdeel van een juridische strijd tussen beide landen. Azerbeidzjan en Armenië beschuldigen elkaar van het schenden van een VN-verdrag tegen discriminatie. Wanneer de zaak wordt behandeld is nog niet bekend, maar een uitspraak komt volgens persbureau Reuters op zijn vroegst pas laat in 2024.
Internationaal zijn diverse pogingen gedaan om Armenië en Azerbeidzjan nader tot elkaar te brengen, maar die gesprekken hebben nog geen doorbraak opgeleverd.
Vorig weekend hield president Alijev van Azerbeidzjan een militaire parade in de belangrijkste stad van Nagorno-Karabach, die door de Armeniërs Stepanakert wordt genoemd en in Azerbeidzjan Chankendi heet. Daarbij werden buitgemaakte tanks en militaire spullen getoond.