Nederlanders die omkwamen bij Slag in de Javazee herdacht in Indonesië

In de Indonesische stad Surabaya is de Slag in de Javazee voor de 81e keer herdacht. Bij de zeeslag in 1942 kwamen ruim negenhonderd Nederlandse militairen om het leven. Nabestaanden herdachten de gesneuvelde militairen op de Nederlandse militaire begraafplaats Ereveld en legden daar kransen neer.

In 1942 trokken Nederlandse, Amerikaanse, Australische en Britse schepen naar de Javazee om Japanse strijdkrachten op weg naar Java tegen te houden. Karel Doorman kreeg de leiding over de schepen van de geallieerden. Nederland had als kolonisator toen het bestuur over de Indonesische eilandengroep, destijds Nederland-Indië genoemd.

De zeeslag, die drie dagen duurde, liep uit op een grote nederlaag voor de geallieerden. De Japanners hadden meer schepen en overmacht in de lucht. Aan de kant van de geallieerden kwamen 2300 mensen om het leven, aan Japanse zijde sneuvelden tien militairen.

Kort na de zeeslag werd Nederlands-Indië bezet door Japan en werden Nederlanders vastgezet in interneringskampen, ook wel jappenkampen genoemd. Ook moesten krijgsgevangenen dwangarbeid verrichten, zoals aan de Birmaspoorlijn.

Japan was al langer bezig om gebieden in Azië te veroveren. Het was van plan om Nederlands-Indië over te nemen, onder andere vanwege grondstoffen. In december 1941 had Nederland de oorlog verklaard aan Japan, een dag nadat Japan de VS had aangevallen op de marinebasis Pearl Harbor.