Wat is het geheim van het Ierse succes? Menno Axt hoeft niet zo lang na te denken. "De voertaal is natuurlijk Engels, dus het maakt het makkelijk voor mensen om hier te komen wonen. Het universitaire systeem is erg goed, wat veel internationale studenten aantrekt. En de overheid stimuleert het beginnen van een bedrijf."
De Nederlander kwam zeven jaar geleden naar Dublin om Dogpatch Labs op te zetten in het hartje van Dublin. Het is een broedplaats geworden voor technologie start-ups. Beginnende techondernemers kunnen er ruimte huren en programma's volgen om een bedrijf op te bouwen.
Dogpatch Labs ligt aan de oude binnenhavens van de Ierse hoofdstad, die in de volksmond de Silicon Docks zijn gaan heten. De afgelopen twintig jaar vestigden zich hier de grote Amerikaanse technologiereuzen, zoals Facebook, Google en Microsoft.
Veel start-ups zijn begonnen door voormalige werknemers van de Amerikaanse techbedrijven. "Die spoelen uit het bedrijf zeg maar en komen dan hier om hun eigen start-up te bouwen." Zo is rond de binnenhavens een nieuwe techsector van Ierse makelij ontstaan.
De techindustrie levert een belangrijke bijdrage aan Ierse economie, die er beter voor staat dan ooit. Volgens de laatste prognoses komt de economische groei in 2022 uit op ruim 10 procent. De werkloosheid is met 4,3 procent historisch laag en Ierland is een van de weinige landen die het jaar afsloot met een begrotingsoverschot. Het steekt daarmee met kop en schouders uit boven de Europese buren.
Investeren, stimuleren en faciliteren
Tien jaar geleden stond Ierland er een stuk minder florissant voor. Aan de eerste bloeiperiode van de Keltische Tijger kwam abrupt een einde met de financiële crisis van 2008. Wat volgde waren jaren van economische malaise en stagnatie. Een miljardenlening van de Europese Unie moest Ierland overeind houden.
In die moeilijke jaren werd tevens de kiem gelegd voor een nieuwe bloeiperiode. Door de financiële crisis kwam er steeds meer internationale kritiek op de lage winstbelasting - altijd een belangrijke pijler geweest van het Ierse model. Het resulteerde in wereldwijde afspraken om een minimumbelasting voor multinationals in te stellen.
De Ierse regering besloot de economische koers te verleggen. De nadruk kwam steeds meer te liggen op het versterken van de kenniseconomie. Investeren, stimuleren en faciliteren werden de drie geboden van Dublin.
De (succesvolle) economie van Ierland in vier grafieken:
NOS
NOS
NOS
NOS
Daarin spelen de organisaties als Enterprise Ireland en de Industrial Development Agency (IDA) een cruciale rol. Zij dirigeren miljoenen aan overheidssubsidies naar veelbelovende sectoren en het onderwijs. "We proberen een ecosysteem te creëren waarin grote internationale bedrijven en Ierse ondernemingen samenkomen", zegt Anne Lanigan, van Enterprise Ireland. "Zo moedigen we ze aan te blijven te investeren in research en innovatie."
Kruisbestuiving
Neem het National Institute for Bioprocessing Research and Training (NIBRT). Het opleidingsinstituut werd met steun van de IDA in 2011 opgericht om de ontluikende biotechsector te voorzien van hoogopgeleid personeel. Het werd een klinkend succes en inmiddels breidt het instituut, opnieuw met geld van de IDA, zich verder uit.
"De beschikking over talent is onze nieuwe lage winstbelasting", stelt Killian O'Driscoll van het NIBRT. "Het is de beslissende factor bij het aantrekken van buitenlandse investeringen. Waar vind je de ingenieurs en wetenschappers die de complexiteit begrijpen van de biofarma-industrie? Dat is allesbepalend voor toekomstig succes."
Zo laat Ierland zien hoe innovatie, research en een gunstig ondernemend klimaat nieuwe innovatie en economische groei kweken. De Ierse onderneming Nuritas is daar een schoolvoorbeeld van. Het bedrijf is een kruisbestuiving van de twee grote industrieën van Ierland: tech en farma. Het kon optimaal profiteren van de grote pool van hoogopgeleide werkers uit deze sectoren.
Correspondent Arjen van der Horst sprak met Nederlandse ondernemers in Ierland over problemen waar bedrijven daar tegenaan lopen:
Nuritas verricht baanbrekend werk door voedingstechnologie te combineren met kunstmatige intelligentie. Het ontwikkelt voedingsproducten die gezondheidsproblemen als diabetes voorkomen of bijvoorbeeld beschadigde spieren sneller kunnen herstellen.
Nuritas begon in 2014 als start-up op de campus van University College Dublin, maar is inmiddels flink gegroeid. "We zijn geen start-up meer, maar een scale-up", zegt de Nederlander Henri Molhuizen met een glimlach. Als chief scientific officer overziet hij het wetenschappelijk onderzoek van Nuritas.
"Wat wij doen is vrij uniek. Als je biowetenschappers en computerwetenschappers bij elkaar brengt, ontstaat er een synergie die nieuwe inzichten en nieuwe resultaten brengt. The sky is the limit."
Nuritas is inmiddels verhuisd van de universiteitscampus naar het centrum van Dublin waar het met steun van de overheid een gloednieuw laboratorium heeft opgezet. De investeringen in bedrijven als Nuritas en instituten als NIBRT betalen zich inmiddels dubbel en dwars terug voor de Ierse regering. De overheid haalde het afgelopen jaar een recordbedrag van 83 miljard euro aan belastingen op.
