NOS Nieuws

Familie gevlucht, opgepakt of gedeporteerd, maar TikTokker Angelina blijft in Mykolajiv

  • Chiem Balduk

    Redacteur buitenland

  • Chiem Balduk

    Redacteur buitenland

"Ik ben je gids in Mykolajiv", staat er in beeld terwijl Angelina langs een verwoest appartementencomplex loopt. "Dit is het huis van een vriend, en dit was mijn favoriete restaurant en hier studeerde ik." Beelden van kapotgeschoten gevels komen voorbij, begeleid met een up tempo-liedje.

Het is een van de meest bekeken TikTok-video's van de 23-jarige Angelina Kovtun. De vrolijke muziek en de humor schuren flink met de bittere ellende die zij met de buitenwereld deelt. Het is haar manier van verzet tegen het oorlogsgeweld. Samen met haar vader bleef ze achter in de zuidelijke frontstad. Zo kan ze haar volgers het leed van de Russische invasie laten zien én geld ophalen.

"Ik heb bijvoorbeeld geld ingezameld voor een eenzame oude man, Volodymyr. Zijn huis werd door de Russen gebombardeerd", vertelt Angelina vanuit Mykolajiv. "Met de opbrengsten van TikTok hebben we al nieuwe ramen in zijn huis laten installeren."

Een verzameling van haar TikTok-video's, variërend van tips om de nacht te overleven tot een rondleiding door de stad:

Cola uit de kraan en tips voor rakettenregen: TikToks uit oorlogsgebied

Mykolajiv lag acht maanden midden in het oorlogsgeweld, als schakel tussen de door Rusland felbegeerde havenstad Odessa en het bezette Cherson. In maart werd de stad belegerd en waren er gevechten in buitenwijken, waarna de Russische troepen tot 20 kilometer van de stad werden teruggeduwd.

Sinds de bevrijding van Cherson ligt Mykolajiv verder van het front en zijn de beschietingen afgenomen:

Het blauwe gebied werd vorige week door Oekraïne bevrijd.

Volgens de lokale autoriteiten zijn na acht maanden beschietingen en bombardementen zo'n 6500 woningen verwoest." Alle overheidsgebouwen zijn kapot", vertelt Angelina. "Wie ziek wordt, moet naar Odessa, omdat het ziekenhuis niet meer kan worden gebruikt. In onze straat zijn alleen ons huis en het huis van de buren nog intact."

Tot de bevrijding van Cherson werd Mykolajiv "minimaal tien keer per dag gebombardeerd", zegt Angelina. "Het waren slapeloze nachten, want het gebeurde vooral 's nachts, maar het wende door de regelmaat." Een groot deel van de half miljoen inwoners is vertrokken; op straat zijn vooral militairen te zien. Ook haar moeder, oma en neven zijn vertrokken uit de stad.

Tien keer afscheid

Haar 35-jarige broer vertrok ook, al voor de Russische invasie begon, om als militair te dienen in Marioepol. "Op de eerste dag van de invasie nam hij wel tien keer afscheid van mij." Haar vrolijke lach verdwijnt van haar gezicht als ze over hem vertelt. "Al zijn vrienden zijn daar omgekomen."

Na de val van Marioepol was het lot van haar broer lang onduidelijk. Hij werd opgesloten in gevangenkamp Olenivka, waar tientallen Oekraïense krijgsgevangenen werden gedood. Sindsdien wordt hij voortdurend verplaatst naar andere kampen, weet Angelina. Ook zou er zijn gedreigd om hem naar Belarus over te plaatsen, omdat daar de doodstraf bestaat. Het is tot dusverre niet bekend of krijgsgevangenen naar Belarus zijn overgebracht.

Een vriend en kampgenoot van Angelina's broer werd deze week vrijgelaten. "Met gebroken ribben en zonder tanden kwam hij thuis." Angelina hoopt dat ook haar broer bij een gevangenenruil vrijkomt. "De belangrijkste reden dat mijn vader in Mykolajiv blijft is om te wachten op de dag dat mijn broer op de deur zal kloppen."

Angelina op een jeugdfoto met haar broer (door haar geanonimiseerd met een emoticon)

Deze week kreeg Angelina van de instantie voor familie van krijgsgevangenen te horen dat hij voorlopig niet thuis zal komen. "Zijn peloton weet kennelijk te veel, daarom houden ze hem vast."

Tante gedeporteerd, opa gewond

Er is meer oorlogsleed in de familie van Angelina. Haar opa in Olejsky, aan de overkant van de Djnepr bij Cherson, raakte deze maand gewond toen zijn huis werd geraakt door drie explosieven. De 84-jarige man liep een hersenschudding en schaafwonden op toen tijdens het schuilen het fornuis op zijn hoofd viel. Hij wist per boot de Dnjepr over te steken, van bezet naar bevrijd gebied. "Inmiddels gaat het beter met hem."

Ook een tante woonde in bezet gebied. Zij werd thuis in Cherson opgehaald toen de Russen besloten de burgers te 'evacueren', wat door de Oekraïense autoriteiten een deportatie wordt genoemd. Angelina noemt het diefstal van mensen. "We hebben nauwelijks contact met haar, maar ze zou zijn verplaatst naar Kaliningrad." De Russische exclave aan de Oostzee ligt nabij de Litouwse stad Klaipėda, waar haar moeder naartoe is gevlucht. "Ze zijn zo dichtbij elkaar, maar toch zo ver weg."

Doodvriezen

Sinds de bevrijding van Cherson is het rustiger in Mykolajiv, en kan worden begonnen met de wederopbouw. De trein tussen Mykolajiv en Kyiv Pasazjyrsky is na acht maanden weer in gebruik, verder moet iedere nutsvoorziening nog worden hersteld. "Wat we nu vooral nodig hebben zijn schoon drinkwater en brandhout voor de winter, om te voorkomen dat ouderen en kwetsbaren doodvriezen."

Angelina zal in Mykolajiv blijven wonen. "Ik vond het hier vroeger niks. Iedereen ging liever naar Odessa, maar ik ben van Mykolajiv gaan houden, juist door de oorlog. En zodra Oekraïne heeft gewonnen ga ik naar de Krim. Dat zal volgende zomer zijn." Ze denkt alvast na over TikTok-video's op de stranden van de Krim.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl