Turkse jongeren balen van geschrapte festivals na verzet religieuze groepen
Tienduizend kaartjes waren er al verkocht voor AnadoluFest in de Turkse studentenstad Eskisehir. Een dag voor aanvang van het festival werkten organisator Serdar Can en zijn personeel hard aan de opbouw van het podium, toen de politie het terrein op kwam lopen.
"We moesten direct stoppen met bouwen", zegt Can. "Een bevel van de gouverneur, zeiden ze." Hij wist niet wat hij hoorde. Alles was klaar om de festivalgangers te ontvangen. Een dag later kreeg Can alsnog een officiële boodschap van de gouverneur. Het festival was afgelast om veiligheidsredenen. "Terroristische groeperingen" zouden demonstraties gepland hebben. Details werden niet gegeven.
Een absurd excuus, aldus de festivalorganisator. "Dit is een doelbewuste poging om onze vrijheid in te perken." Al gauw bleek dat religieuze groepen hadden opgeroepen tot een verbod, omdat er op het festival "immorele" dingen zouden gebeuren.
Muziek 'niet gepast'
Na twee zware covidjaren had het festivalseizoen in Turkije deze zomer weer op volle toeren moeten draaien. Normaal gesproken feest de Turkse jeugd in de zomer op tientallen rock- en popfestivals, verspreid over het hele land. Maar dit jaar regent het annuleringen, de teller staat op zeventien. Van concerten van individuele artiesten tot meerdaagse rockfestivals. Het besluit om de festiviteiten af te gelasten komt meestal kort voor aanvang.
Zo blies de gouverneur van Kocaeli in mei een concert van de populaire Koerdische zangeres Aynur Dogan af omdat haar muziek "niet gepast" zou zijn. In juni leidde de annulering van een concert van zangeres Melek Mosso in Isparta tot grote verontwaardiging. Conservatieve organisaties hadden opgeroepen tot een verbod omdat de zangeres in hun ogen "immoraliteit aanmoedigt" met haar kledingstijl.
Ze gebruiken dit soort festivals om lhbti en homoseksualiteit te promoten. Natuurlijk zijn wij daartegen.
Bij Cans festival in Eskisehir, waar de grootste bands en artiesten van het land zouden optreden, waren het islamitisch jongerenorganisaties die op sociale media een campagne tegen het festival voerden. Ze publiceerden een brief met hun bezwaren, zoals het gemengd kamperen van jongens en meisjes en het drinken van alcohol.
Mehmet Yaroglu, voorzitter van een van die organisaties, verduidelijkt: "Festivals zijn plekken waar jongeren worden aangemoedigd alcohol te drinken. Waar zaken gebeuren die niet passen in ons geloof en in de cultuur van de Turkse natie." Volgens hem gaat het nog verder. "Ze gebruiken dit soort festivals om lhbti en homoseksualiteit te promoten. Natuurlijk zijn wij daartegen."
Yaroglu zegt dat zijn club een niet-gouvernementele organisatie is en geen macht heeft om festivals te verbieden. Maar hij is blij dat hun anti-festivalcampagne ertoe heeft geleid dat de gouverneur actie heeft ondernomen. "Er zit een grens aan vrijheid", zegt Yaroglu verontwaardigd. "Voor je het weet loopt straks iedereen naakt over straat!"
Politieke agenda
De festivals worden steeds afgelast door gouverneurs. Dat zijn provinciale bestuurders die zijn aangesteld door president Erdogan. De regering ontkent gericht actie te voeren tegen festivals en zegt dat individuele gouverneurs hierover beslissen.
Maar critici zijn ervan overtuigd dat deze beslissingen deel uitmaken van een politieke agenda, in aanloop naar de verkiezingen van volgend jaar. Zij stellen dat Erdogan de meest conservatieve groepen in de samenleving wil paaien in deze tijd van economische onrust waardoor zijn partij er slechter voor staat dan ooit.
Na de afgelasting op 23 augustus van het populaire festival Milyon Fest in de badplaats Fethiye, lieten ook oppositiepartijen van zich horen. In een tweet riep oppositieleider Kemal Kilicdaroglu de gouverneurs op te stoppen met het schrappen van evenementen omdat het de vrijheid van de jeugd ingrijpend inperkt. De hashtag #festivalimeDokunma, "kom niet aan mijn festival", wordt veel gebruikt op sociale media.
'Plek waar oppositie komt'
Dit jaar had Serdar Can zes festivals op de planning staan, waarvan er drie niet mochten doorgaan. De financiële schade voor Can is aanzienlijk.
Op het terrein van TrakyaFest aan de Marmarazee bij Tekirdag rent hij over het podium om te controleren of de band op tijd klaar is. Dat dit festival wel doorgaat is een wonder, zegt hij. Tot het laatste moment hield hij er rekening mee dat ook dit feest zou worden gecanceld. "Het is totaal onvoorspelbaar geworden", zegt hij. "Daardoor wachten mensen tot het laatste moment met kaartjes kopen. Dat maakt het extra stressvol."
Volgens Can zit achter het annuleren van festivals niet alleen een conservatieve, maar ook een politieke agenda. "Dit is een plek waar oppositie komt. Op dit soort festivals treffen mensen gelijkgestemden. Dat wordt van hogerhand niet leuk gevonden."
Voordat de bands beginnen, hangen de jongeren rond op de camping. Student Fako had eigenlijk kaartjes voor Zeytinli Fest, het langstlopende festival van Turkije, dat begin augustus werd afgelast. Hij is boos. "Je plant alles, je neemt vrij van je werk om naar een festival te gaan. En dan gaat het opeens niet door."
Een andere bezoeker, Tulay, is blij dat ze eindelijk een festival heeft gevonden dat niet werd geannuleerd. "Dit is een plek waar we ons vrij voelen. Dat mogen ze niet van ons afpakken."
