Gepest op kantoor: 'Blijven was niet goed voor mijn gezondheid'

Een slecht gevallen opmerking tegen een leidinggevende. Daarmee begonnen de pesterijen waar Marianne* (37) op kantoor mee te maken kreeg. In het team waar ze altijd met plezier gewerkt had, werd ze steeds verder buitengesloten.

Bijna 240.000 Nederlanders boven de 15 werden vorig jaar gepest, blijkt uit nieuwe cijfers die het CBS en het ministerie van Veiligheid en Justitie vandaag hebben gepubliceerd. Ook op de werkvloer gebeurt het: 1 op de 8 werknemers wordt slachtoffer van pesten.

Daarbij gaat het niet om één slechte grap in iemands nadeel. "Pesten is structureel. Het gebeurt telkens opnieuw en is gericht naar steeds dezelfde persoon", zegt Laura Willemse, voorzitter van de Stichting Pesten op de Werkvloer. "Het is roddelen, bespotten, kleineren of iemand het werk onaangenaam of moeilijk maken. De meest voorkomende vorm van pesten is iemand isoleren en negeren."

Meer dan de helft van de slachtoffers zegt in de enquête emotionele of psychische problemen aan het pesten te hebben overgehouden. "Stress, slapeloosheid, spijsverteringsklachten. Dat treedt relatief snel op nadat het pesten begint, vaak al na zes weken", zegt Willemse.

Geen 'goedemorgen'

De leidinggevende met wie Marianne een aanvaring had, maakte haar het leven zuur. "Het begon met niet langer 'goedemorgen' zeggen als ik 's ochtends binnenkwam. En als ze een rondje koffie ging halen, deed ze dat niet meer voor mij", vertelt ze.

Daarna werd het Marianne steeds lastiger gemaakt om haar werk te doen. "Van een kleine tikfout werd iets heel groots gemaakt: teksten kreeg ik terug met fluorescerende kruisen erdoorheen. Ook werden belangrijke zaken niet meer met mij gedeeld. Dat is lastig, als je op een secretariaat werkt. Mensen die iets aan mij kwamen vragen, kon ik niet de juiste informatie geven."

Volgens Marianne kwamen er maar weinig collega's voor haar op. De paar collega's met wie ze erover sprak deden wel hun best, maar de situatie veranderde niet. Naar de vertrouwenspersoon stappen was geen optie: dat was de leidinggevende in kwestie zelf.

En dus volgde na een tijdje het besluit om ontslag te nemen, vertelt Marianne. "Dat is een moeilijke beslissing als je het bedrijf en je functie leuk vindt en het maar één persoon is die je dwarszit. Maar blijven was niet goed voor mijn gezondheid." Ze beschrijft een gevoel van machteloosheid. "Door te vertrekken is het alsof de dader ermee wegkomt."

'Pesten schadelijk voor hele teams'

Willemse wijst erop dat de verantwoordelijkheid voor het aanpakken van het pesten nu met name bij slachtoffers zoals Marianne ligt, en niet bij collega's of leidinggevenden. Dat moet veranderen, vindt de stichting.

"We kunnen er met zijn allen ontzettend veel aan doen. Het belangrijkst is dat organisaties gaan inzien dat pesten schadelijk is voor hele teams. Van binnen weten mensen: als die gepeste collega uitvalt, is iemand de volgende", zegt Willemse. "Het is in ieders belang om voor slachtoffers op te komen en te zorgen dat collega's geen pestgedrag vertonen."

Marianne heeft na het opzeggen van haar baan een tijdje thuisgezeten om te herstellen, "want het gaat je niet in de koude kleren zitten". Inmiddels heeft ze ander werk gevonden.

*De achternaam van Marianne is bekend bij de redactie.