'Campert had het publiceren losgelaten, maar het schrijven niet' 

Het overlijden van dichter en schrijver Remco Campert leidt tot bedroefdheid, dankbaarheid en veel herinneringen aan de geliefde auteur en zijn enorme oeuvre.

Campert was ruim zeventig jaar verbonden aan uitgeverij de Bezige Bij. "Zijn vriendschap en zijn loyaliteit aan ons huis waren voor ons van onschatbare waarde en zullen blijvend worden gekoesterd", zegt zijn uitgever Francien Schuursma. "Decennialang heeft zijn werk lezers geïnspireerd en ontroerd. Het is mijn stellige overtuiging dat de woorden van Remco Campert, ook voor toekomstige generaties, springlevend zullen blijven."

Voor oud-uitgever Robbert Ammerlaan van de Bezige Bij is vandaag "een beetje een verdrietige dag, vanwege het gemis waar we mee hebben te leven", zei hij in Kunststof op NPO Radio 1. Maar ook komen er bij hem veel dierbare herinneringen boven. Hij zegt dat Campert "eigenlijk alles heeft kunnen doen met zijn talent en een schitterend leven heeft geleid waarvan we de vruchten, hoop ik, nog lang mogen plukken".

Ammerlaan noemt Campert een buitengewoon aimabele, lieve man, van wie hij is gaan houden. "Onze vriendschap is gegroeid tot buiten de normale relatie tussen een uitgever en auteur."

Muzikant Benjamin Herman werkte samen met Remco Campert door zijn verhalen en gedichten met muziek te combineren. Nieuwsuur haalde herinneringen op met Herman over deze bijzondere samenwerking:

De Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) heeft "bedroefd" kennisgenomen van het overlijden van Campert. De literatuur heeft "een van haar grootste dichters en een bijzonder geliefd schrijver" verloren, zegt de CPNB.

Het overlijden raakt directeur Eveline Aendekerk zeer. "Door zijn werk heb ik de literatuur ontdekt", zegt ze tegen persbureau ANP. "Hij heeft die liefde aangewakkerd. Het leven is vurrukkulluk was voor mij één grote inspiratiebron. Campert heeft ongelooflijk veel betekend voor het collectieve boekenvak en de CPNB koestert de rijke samenwerking. Hij zal gemist worden."

Campert "leeft door in zijn werk", zegt premier Rutte in een reactie. "Nederland neemt afscheid van zijn meest geliefde dichter en schrijver. Zijn leven was verrukkulluk en hij heeft het tot op hoge leeftijd ten volle geleefd", aldus de premier.

'Ontroering en troost'

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima gedenken de schrijver "met dankbaarheid". "Hij gaf onze literatuur lichtheid en speelsheid. In zijn werk omarmde hij het leven in al zijn wonderbare veelzijdigheid, maar ook in zijn weemoed. Nederland verliest een magnifieke meester van het pure schrijfplezier", schrijven ze op Facebook.

Burgemeester Halsema van Amsterdam, de stad waar Campert woonde, noemt hem de "literaire stem van een nieuwe generatie". "Zijn scherpzinnige columns vingen moeiteloos de veranderende tijdsgeest. En als begenadigd dichter bracht hij talloze mensen ontroering en troost", schrijft Halsema op Instagram. De schrijver is "voor altijd in het hart van onze stad".

'Over zijn verleden vertellen'

Campert was tot het einde met schrijven bezig, zegt zijn biograaf Mirjam van Hengel. Kortgeleden had hij nog een idee voor een gedicht in zijn hoofd, vertelt ze. "Toen was hij al zwak. Het publiceren heeft hij op een gegeven moment wel losgelaten, maar het schrijven niet."

Voor haar boek ging Van Hengel een paar jaar geleden iedere vrijdagmiddag naar Campert toe. "Hij scrabbelde altijd om 16.00 uur met zijn vrouw Deborah. Vrijdag was de uitzondering. Dan kwam ik met mijn schriftje, dronken we een glas wijn en rookte hij een heleboel sigaretten. Hij vond het leuk om iedere week iets over zijn verleden te vertellen."

Van Hengel noemt hem een lichtvoetige schrijver. "Niet een donkere, zware, tobberige, calvinistische. Die lichtheid vond hij zelf heel belangrijk."

'Niet achteloos maar geniaal'

Camperts vriend, schrijver en acteur Ramsey Nasr, vindt hem een "enorm groot dichter". "Hij kon dingen die wij allemaal meemaken, zien en horen, vatten in tijdloze poëzie." Nasr noemt als voorbeeld het gedicht Gemompel. "Dat is ultrakort en je denkt dat het achteloos is, maar daar zit heel veel slimheid en genialiteit achter."

Biograaf Van Hengel zegt dat Campert zichzelf altijd heeft vernieuwd en zo nieuwe lezers heeft gevonden. Ze vindt dat Campert veel troost heeft gebracht. "Hij heeft zoveel mooie dingen geschreven, we kunnen hem gewoon blijven lezen."

'Vreemde auteursbepaling'

Overigens was het voor zijn partners niet altijd makkelijk om met Campert te leven. Voor het geval dat hij het huis uitgezet zou worden of zelf bij een vrouw zou vertrekken, stond er tot de jaren 70 een speciale bepaling in zijn contracten bij de Bezige Bij, vertelde uitgever Ammerlaan in Kunststof.

"Het was verplicht een slaapplaats aan Remco aan te bieden. In de uitgeverij was een klein kamertje in gereedheid gebracht en een wc was omgebouwd tot douche. Volgens de overlevering heeft hij hier gebruik van gemaakt. Zo'n vreemde auteursbepaling had ik nog niet eerder meegemaakt."