Raad van State: misverstand dat verdragen ten koste gaan van soevereiniteit

Het is een 'geframed misverstand' dat internationale afspraken en verdragen ten koste gaan van de nationale soevereiniteit. Dat zegt de Raad van State in zijn verslag over vorig jaar. Vicepresident De Graaf wijdt een groot deel van het verslag aan een beschouwing over de internationale rechtsorde. Volgens hem houdt nationale soevereiniteit ook in dat een bewuste keuze kan worden gemaakt om het belang van de burgers te dienen in grotere, vrijwillig aangegane verbanden.

De Raad van State, de adviseur van regering en parlement over wetgeving en bestuur en de hoogste bestuursrechter, vindt dat de Nederlandse burgers baat hebben bij Europese en andere internationale samenwerking. De Raad adviseert regering en parlement meer te investeren in het draagvlak daarvoor: "Onze internationale rechtsorde moet niet alleen worden gedragen, maar ook uitgedragen."

A-la-carterestaurant

Volgens de Raad van State wordt in Nederland de EU vaak beschouwd als een 'á-la-carterestaurant', waarin wat bevalt wordt geconsumeerd en wat niet bevalt wordt ontkend, genegeerd en betwist.

De Graaf benadrukt dat de vrije uitoefening van fundamentele rechten, gegarandeerde rechtsbescherming, rechtszekerheid, economische vrijheden en consumentenrechten voor een groot deel te danken is aan de internationale afspraken die daarover zijn gemaakt: "Burgers hebben dus eerder baat bij een versterking en verbetering van de internationale rechtsorde, dan bij een stap terug, als die al realistisch zou zijn."

Niet alleen lovend

De Raad erkent dat het eenzijdig is om over de verworvenheden van samenwerking met andere landen alleen maar lovend te zijn. De belangen liggen vaak ver uit elkaar en volgens het verslag is de "internationale rechtsorde minder ontwikkeld in de bevordering van sociale rechten en de positie van werknemers".

In het verslag wordt ook stilgestaan bij de Russische invasie in Oekraïne. Volgens De Graaf stelt de oorlog de internationale rechtsorde sterk op de proef. Maar hij noemt het "bemoedigend dat staten wereldwijd grote eensgezindheid laten zien in hun afwijzing van het militair optreden van Rusland en gaan staan voor het belang en de waarden van de internationale rechtsorde".