Kamer: subsidie voor lokale partijen, giftplafond van een ton per donateur

Lokale politieke partijen moeten ook subsidie kunnen krijgen, net als landelijke partijen. Die opdracht geeft de Tweede Kamer aan minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken. Ze moet er ongeveer 10 miljoen euro voor uittrekken, maar dat mag niet ten koste gaan van de 27 miljoen euro die er jaarlijks naar de landelijke partijen gaat.

Morgen debatteert de Kamer met Bruins Slot over de financiering van politieke partijen. Het CDA, de partij van de minister, zal voorstellen om de lokale partijen in aanmerking te laten komen voor subsidie door het Rijk. In ruil daarvoor moeten ze wel inzicht geven in hun overige inkomstenstromen. De regeling moet op 1 januari 2024 ingaan. Een meerderheid steunt dat plan, blijkt uit een rondgang.

Er wordt al lang gesproken over subsidie voor de lokale partijen, die een steeds grotere rol spelen in de gemeenteraden. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van deze maand kwamen de lokale partijen opnieuw als grootste uit de bus. Ze haalden meer zetels dan welke landelijke partij dan ook en hun voorsprong groeide ook nog flink.

Politieke invloed

In de Kamer bestaat de zorg dat de lokale partijen zonder subsidie te ontvankelijk kunnen worden voor financiers met slechte bedoelingen, die directe politieke invloed willen in ruil voor geld.

Tot nu toe kwam de subsidieregeling voor lokale partijen niet van de grond, mede omdat de landelijke partijen vreesden voor hun eigen inkomsten. Maar omdat de minister het geld nu elders op haar begroting moet vinden, is dat bezwaar weggenomen.

Maximumbedrag

In de Kamer is ook overeenstemming over het maximumbedrag dat politieke partijen aan giften mogen ontvangen. Een meerderheid wil dat beperken tot maximaal 100.000 euro per donateur. Nog extra geven aan gelieerde organisaties, zoals vriendenstichtingen, is er ook niet meer bij. Die worden niet meer apart behandeld.

De giften mogen alleen uit Nederland komen, of van Nederlanders in het buitenland met stemrecht hier. Het kabinet wilde eigenlijk ook giften uit andere EU-landen toestaan.

Verschillende partijen worden geraakt door dat giftplafond. Zo kregen D66 en de Partij voor de Dieren tijdens de laatste landelijke campagne respectievelijk 1 miljoen euro en 350.000 euro van ondernemer Steven Schuurman. Het CDA ontving 1 miljoen euro van zakenman Hans van der Wind.

Tot nu toe moeten partijen alle giften boven de 4500 euro openbaar maken. Als het aan de Tweede Kamer ligt, wordt de grens daarvoor 1000 euro.