Honderden foto's van mensen met Jodenster, NIOD wil weten wie het zijn

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er veel foto's verzameld van Joden in Nederland die een Jodenster op hun kleding moesten dragen. Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies wil nu meer weten over de identiteit van deze mensen op de foto's en vraagt het publiek om hulp.

Het NIOD heeft zo'n 350 foto's op de website beeldbankwo2.nl staan waarvan weinig bekend is over de geportretteerden. Iedereen kan informatie bij foto's achterlaten. Volgens Kees Ribbens van het NIOD gaat het om zeer uiteenlopende foto's. "Er zitten foto's van individuen tussen, maar ook huwelijksfoto's en groepsfoto's zoals bijvoorbeeld klassenfoto's. Er zijn persfoto's en ook straatbeelden."

Maar het is dus lang niet bekend van wie de beelden zijn gemaakt. "We zijn op zoek naar namen van mensen van wie we helemaal niets weten", zegt Ribbens. "Soms hebben we wel een naam maar weten we verder niets. Niet waar ze woonden of wanneer ze geboren werden. We zijn blij als er mensen zijn die ons kunnen helpen om die informatie te verzamelen."

Van de ruim 140.000 Joden die in 1940 in Nederland woonden, zijn er bijna 102.000 gedeporteerd en vermoord of door ziekte of uitputting om het leven gekomen. Vanaf mei 1942 werden zij verplicht om een gele ster op hun kleding te naaien, zodat ze beter werden herkend als Joods. Na 1945 zijn er tal van foto's verzameld van mensen met zo'n ster.

Bekijk hier een kleine selectie foto's:

Ribbens stelt nu dat het belangrijk is om te voorkomen "dat de Holocaust gereduceerd wordt tot een aantal voorbeelden". "We zijn allemaal bekend met Anne Frank, nagenoeg iedereen weet van het bestaan van Auschwitz, maar ik denk dat dit soort foto's ook van belang zijn om te realiseren dat de Holocaust ook in je eigen stad of dorp plaatsvond."

Daarom vindt hij het belangrijk om de mensen op de foto's een naam te geven zodat je aan de hand daarvan hun verhaal kunt vertellen. "Dan kunnen we iets meer inzicht krijgen in wat de Holocaust daadwerkelijk inhield in Nederland."

Tegelijkertijd realiseert hij zich wel voor wat voor opgave het NIOD staat. "Het is inderdaad taai, zoveel decennia later, maar het is zeker niet onmogelijk", zegt hij. "We zijn net een paar dagen gestart en we krijgen al de eerste reacties binnen. Er worden mensen herkend, want kinderen kunnen natuurlijk nog in leven zijn of mensen uit de buurt."

Het NIOD trekt ongeveer een half jaar uit voor dit project. "Maar het hangt er natuurlijk van af hoeveel reacties we krijgen en hoeveel tijd het kost voordat het op stoom komt. Als straks blijkt dat het goed loopt, gaan we het niet zomaar abrupt beëindigen."