NOS Nieuws

Er waait andere politieke wind in Israël, orthodoxe Joden vrezen religieuze hervormingen

  • Ties Brock

    correspondent Israël/Palestijnse gebieden

  • Ties Brock

    correspondent Israël/Palestijnse gebieden

"Godslasteraars! Jullie ontheiligen de Klaagmuur!" Een groep van zo'n dertig Joodse vrouwen krijgt de volle laag van streng religieuze omstanders in de oude stad van Jeruzalem. De vrouwen wagen het namelijk om bij de Klaagmuur uit de Thora te lezen, iets wat van de orthodoxe rabbijnen niet mag.

Toch hebben ze een heilig boek langs de beveiliging naar binnen weten te smokkelen. Voor orthodoxe Joden is het reden om de vrouwen uit te schelden en lastig te vallen. "Ja, er is veel tegenstand tegen ons", zegt Yochi Rappeport, de leider van de groep vrouwen. "Helaas hebben de ultra-orthodoxen hier veel te zeggen. Maar we hopen dat daar met de nieuwe regering verandering in komt."

Als leider van de groep Nashot HaKotel ('vrouwen van de Klaagmuur') strijdt Rappeport voor de ruimte om op haar eigen manier te bidden bij de heilige plek:

Vrouwen in verzet bij de Klaagmuur: 'Israël kan vrouwen niet ontzeggen om Joods te zijn'

Bij de Klaagmuur maken orthodoxe Joden de dienst uit, eigenlijk al sinds Israël in 1967 Oost-Jeruzalem veroverde, waar het heiligdom ligt. De afgelopen decennia streden leden van andere Joodse stromingen voor een volwaardige alternatieve gebedsplek bij de muur. Tot dusverre was dat tevergeefs.

Maar sinds dit jaar waait er een andere politieke wind in Israël. Voor het eerst in lange tijd zitten de ultra-orthodoxe partijen namelijk in de oppositie. Dat geldt ook voor hun belangrijkste bondgenoot, oud-premier Benjamin Netanyahu.

De nieuwe regering maakt van die gelegenheid gebruik om de orthodoxe greep op het Joodse geloof in Israël te verzwakken. Het blijft daarbij niet bij de Klaagmuur. De minister van religieuze zaken wil onder meer de zeggenschap van orthodoxe rabbijnen over bekeringen tot de Joodse religie beperken, en de certificering van koosjer eten op de schop nemen.

'Oorlog om het Joodse volk'

De ultra-orthodoxe partijen in het Israëlische parlement hebben de regering vanwege de plannen de oorlog verklaard. Volgens de leider van een van die partijen is sprake van "een oorlog om de toekomst van het Joodse volk". De minister van religieuze zaken krijgt zelfs zware beveiliging, nadat een extremistische Joodse groepering hem vogelvrij had verklaard.

Ook orthodoxe rabbijnen zijn tegen de hervormingen. "De plannen zijn verschrikkelijk", zegt rabbijn Eliezer Simcha Weiss, een van de leden van het Israëlische opperrabbinaat. "Het Jodendom is gebaseerd op tradities. Die kun je niet in een paar maanden veranderen."

"Zeer alarmerend", noemt ook de ultra-orthodoxe rabbijn Yehoshua Pfeffer de plannen van de regering. "Het zijn zware tijden voor onze gemeenschap, de haredim. Hervormingen rond de Klaagmuur zie ik absoluut niet zitten, en ik maak me ook grote zorgen over de plannen met bekeringen. Je hebt het over toegang tot het Joodse volk, daar moet je heel voorzichtig mee zijn.'

Ondanks zijn kritiek kan rabbijn Pfeffer zich toch wel wat voorstellen bij de dadendrang van de regering. "Toen ultra-orthodoxe partijen de macht hadden, deden ze alleen wat goed voor henzelf was", zegt hij. "Dan moet je ook niet raar opkijken als andere partijen hetzelfde doen als ze de kans krijgen. De hervormingen komen dus niet helemaal als een verrassing."

Sommige seculiere partijen in de regering vinden de plannen eigenlijk nog niet ver genoeg gaan. Ze pleiten bijvoorbeeld voor de introductie van het burgerlijk huwelijk en de invoering van openbaar vervoer op zaterdag. Tot op heden rijdt er op de Joodse rustdag niet of nauwelijks openbaar vervoer, en kent Israël alleen religieuze huwelijken. Maar die plannen lijken voorlopig nog een brug te ver.

Activist Yochi Rappeport hoopt vooral dat de regering werk maakt van een nieuwe regeling bij de Klaagmuur, waarin er een volwaardige plek komt voor niet-orthodox gebed. "Ik hoop dat ze de rug rechthouden en eindelijk eens wat veranderen", zegt ze. "Het is de hoogste tijd."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl