Britten kampen met ongekend hoge gasprijzen: hoe gaat dat met verwarming deze winter?
Het Verenigd Koninkrijk kampt met ongekend hoge gasprijzen. De prijs voor gas is sinds het begin van het jaar meer dan verdrievoudigd, waardoor energiebedrijven nu in de problemen zitten. Er zijn inmiddels zes Britse energiebedrijven failliet gegaan, en de verwachting is dat er nog meer gaan volgen.
Chloe Unterhalter uit de Engelse stad Guildford was klant bij een van de energiebedrijven die failliet zijn gegaan. Ze kreeg, net als anderhalf miljoen andere Britten, bericht dat haar account automatisch werd ondergebracht bij een ander energiebedrijf.
Omdat er een maximum prijs geldt, kunnen Britse energiebedrijven de scherpe prijsstijging van het aardgas op dit moment onvoldoende doorberekenen aan hun klanten. Daardoor vallen de kleinere energieaanbieders nu om. "Je doet je best om aanbieders te vergelijken en om een goede deal te vinden voor het gezin, maar dat dit zou gebeuren, zag natuurlijk niemand aankomen", vertelt Chloe.
Internationale vraag
De hoge gasprijs is voelbaar in heel Europa. Wereldwijd ontstond een dringende vraag naar energie, toen de economie na de pandemie weer begon te draaien. Ook zijn de internationale voorraden ongewoon laag voor deze tijd van het jaar. En de toevoer van gas uit Rusland is beperkter, wat volgens sommigen een bewuste techniek is van Rusland om de Europese Unie onder druk te zetten de nieuwe controversiële Nord Stream 2-pijpleiding goed te keuren.
Naast globale stijgende gasprijzen zijn er echter factoren die het tekort aan gas in het Verenigd Koninkrijk extra nijpend maken. Er was onderhoud nodig aan een gasplatform in de Noordzee, en er ontstond brand in Kent die een belangrijke pijpleiding met gastoevoer uitschakelde. Ook was er minder wind dan verwacht, waardoor de opbrengst van windenergie tegenviel en de vraag naar fossiele brandstoffen juist weer toenam. Daarnaast is het Verenigd Koninkrijk erg afhankelijk van gas en kan het na Brexit minder snel rekenen op de reservevoorraad van Europese buren.
Te afhankelijk van gas
De Britse regering voert momenteel crisisoverleg met de energiesector, maar zegt dat er geen reden is voor onrust of paniek. "Er is absoluut geen sprake van dat gezinnen hun huis niet meer kunnen verwarmen deze winter", zei de Britse Minister van Economische Zaken Kwasi Kwarteng in het Lagerhuis. Kwarteng gaf aan niet van plan te zijn de zogenoemde 'cap' voor de energieprijzen schrappen. Wel wordt er met enkele grotere energiebedrijven overlegd over leningen, zodat deze bedrijven de onrendabele klanten van omgevallen leveranciers kunnen opvangen.
Uiteindelijk vrees ik dat deze stijging verhaald zal worden op de consument, en die prijzen gaan gezinnen hard raken deze winter.
Octopus Energy is een van de bedrijven die met de Britse regering spreekt over eventuele leningen. Clem Cowton, een van de directeuren, vindt dat de Britse energiemarkt te afhankelijk is van gas. "We zijn te kwetsbaar voor dit soort scherpe stijgingen. Een van de antwoorden op deze crisis zou moeten zijn dat we nog sneller overschakelen op groene energie."
Dat er meer leveranciers gaan omvallen is niet de meest zorgelijke ontwikkeling, vindt ze. "Uiteindelijk vrees ik dat deze stijging verhaald zal worden op de consument, en die prijzen gaan gezinnen hard raken deze winter."
Wie betaalt de rekening?
Intussen hebben twee grote kunstmestfabrieken hun productie moeten stilleggen omdat de gaskosten te hoog waren. Maar omdat die fabrieken ook verantwoordelijk zijn voor 60 procent van de Britse koolzuurgas productie, ontstond daar een tekort aan. Dat leidde weer tot problemen in de voedselindustrie. Koolzuurgas wordt onder andere gebruikt in slachthuizen om dieren te verdoven, en voor sommige verse producten om de houdbaarheid te verlengen. Ook zit het in veel fris- en alcoholische dranken.
Om lege supermarktschappen te voorkomen, heeft de Britse regering besloten de twee kunstmestfabrieken voorlopig te gaan subsidiëren. Aan leningen voor energiebedrijven wordt nog gewerkt. De vraag is wie uiteindelijk de rekening gaat betalen voor deze energiecrisis: een rekening die zeker in de miljarden gaat lopen.
