Een Chinees 100 yuan-biljet
NOS Nieuws

'China duwt buitenlandse bedrijven de markt uit'

  • Sjoerd den Daas

    correspondent China

  • Sjoerd den Daas

    correspondent China

China trekt zich terug achter de Grote Muur. Dat zegt de club van Europese bedrijven in het land. "China lijkt te hebben gekozen voor meer economische en politieke controle, en accepteert dat dat tot lagere groei kan leiden", zegt voorzitter Jörg Wuttke van de Europese Kamer van Koophandel (EuKvK) in een nieuw rapport. "Onze grootste zorg is: wat is onze plek?"

Van techbedrijven tot de vastgoedsector en het onderwijs: in de afgelopen maanden is de ruimte om zaken te doen ook voor private Chinese bedrijven snel kleiner geworden. Een ontwikkeling die vorig jaar al werd ingezet toen techbedrijf Alipay op het laatste moment werd verboden naar de beurs te gaan. Ook buitenlandse bedrijven merken dat het tij in China kerende is.

In verschillende sectoren worden buitenlandse bedrijven de markt uitgeduwd, zegt de KvK. Zo konden bedrijven hun gezondheidsapparatuur in verschillende provincies niet verkopen omdat ze 'geen Chinese meerderheidsaandeelhouder' hadden. "China wil datgene wat het zelf kan, ook zelf doen", zegt Wuttke daarover. "Ook als dat duurder en potentieel vervuilender is."

Kwetsbare economie

'Koopt Chinese waar', lijkt het devies. Sancties vanuit Amerika hebben beleidsmakers in Peking ervan doordrongen dat het land kwetsbaar is als toeleveringsketens worden afgesneden. En dus wil China zelfvoorzienend worden in een reeks van sectoren, waaronder de chipindustrie.

China heeft gezegd buitenlandse bedrijven te verwelkomen. Maar bedrijven merken dat de rode loper niet voor iedereen meer wordt uitgerold. H&M moest het ontgelden nadat het had gezegd geen katoen uit Xinjiang te gebruiken, na zorgen over Oeigoerse dwangarbeid. "Bedrijven vragen zich daarom af: ben ik de volgende?" zegt Wuttke daarover.

China, de Oeigoeren en het oordeel van de wereld

De club van Europese bedrijven in China maakt zich ook zorgen over de aanhoudende reisrestricties, in verband met covid. Het is moeilijker specialisten en talenten naar China te krijgen, merken ze. "China is minder aantrekkelijk geworden om werknemers naar toe te sturen. Buitenlanders zijn in China een uitstervend ras."

Sinds anderhalf jaar worden er nog maar beperkt visums afgegeven door China. Inkomende reizigers lopen tegen strenge quarantaines aan die oplopen tot drie of vier weken. "Er zitten inmiddels meer buitenlanders in Luxemburg, dan in Peking en Shanghai", aldus Wuttke. Luxemburg telt ruim 600.000 inwoners, Peking en Shanghai opgeteld een kleine 50 miljoen inwoners.

De markt de rug toekeren is er voor de meeste bedrijven evenwel niet bij. In een eerder rapport van diezelfde KvK gaf slechts 9% aan de benen te willen nemen. "Als je niet in China zit, ben je geen wereldspeler", zegt Wuttke. "Twintig tot dertig procent van de wereldwijde groei ligt in China, het groeipotentieel blijft enorm. Maar de prijs van zelfvoorziening zal uiteindelijk betaald worden door lagere groei, en minder innovatie."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl