Excuses Nieuw-Zeeland voor invallen en deportaties in jaren 70
De Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern heeft in het stadhuis van Auckland namens de regering haar excuses aangeboden voor de zogenoemde Dawn Raids. Dit waren politie-invallen bij mensen afkomstig van eilanden uit de Stille Oceaan halverwege de jaren 70.
Ardern bood haar excuses aan na een Ifoga, een traditioneel Samoaans ritueel waarbij iemand om vergeving vraagt. Ze zat op een stoel terwijl leden van de Stille Oceaan-gemeenschap een grote witte mat over haar hoofd trokken die volledig bedekte. Even later werd de mat weggehaald en werd Ardern omhelsd.
De naam van de Dawn Raids verwijst naar het tijdstip dat ze plaatsvonden, vaak 's ochtends vroeg of 's avonds laat. Mensen die afkomstig waren uit eilanden in de Stille Oceaan waren het doelwit van agressieve invallen door de autoriteiten die op zoek waren naar visumoverschrijdingen. Vaak werden ze veroordeeld en gedeporteerd.
Veel mensen uit bijvoorbeeld de eilandstaten Tonga, Fiji en Samoa waren met tijdelijke visa naar Nieuw-Zeeland gekomen om te gaan werken in fabrieken of op het land. Toen de regering besloot dat de gastarbeiders niet meer nodig waren, werden de mensen uit die gemeenschap opgejaagd.
Dat gebeurde ook met willekeurige politiecontroles op straat of in scholen of kerken. Mensen die niet op blanke Nieuw-Zeelanders leken, moesten een identiteitsbewijs bij zich dragen om te bewijzen dat hun verblijfsvergunning niet verstreken was.
Het grootste gedeelte van de zogenoemde overstayers was Brits of Amerikaans, maar alleen mensen uit de Stille Oceaan werden gedeporteerd.
Geen brede financiële compensatie
Ardern zei dat ondanks dat de invallen bijna 50 jaar geleden plaatsvonden, de gevolgen ervan blijven voortduren. "Het staat nog steeds in het geheugen gegrift van degenen die er direct bij betrokken waren. Het leeft voort in de verstoring van vertrouwen en geloof in autoriteiten. En het leeft voort in de onopgeloste grieven van gemeenschappen in de Stille Oceaan dat deze gebeurtenissen plaatsvonden en dat ze tot op de dag van vandaag niet zijn aangepakt."
De premier heeft als gebaar van goede wil aangekondigd dat Nieuw-Zeeland studiebeurzen voor gemeenschappen in de Stille Oceaan gaat financieren. Daarnaast gaat de regering helpen aan de samenstelling van een officieel verslag van de invallen, op basis van geschreven en mondelinge verklaringen.
Bredere financiële compensatie is niet besproken, maar door de gemeenschap worden de excuses van Ardern gezien als een belangrijke stap in de goede richting. De ceremonie van vandaag stond oorspronkelijk gepland voor juni, maar werd uitgesteld vanwege de maatregelen tegen het coronavirus.