'Netbeheerders kochten bewust risicovol systeem'

Netbeheerders Alliander en Stedin hebben bewust een systeem gekocht voor hun 'slimme' energiemeters waarvan ze niet zeker wisten of ze er in de toekomst toegang toe zouden blijven houden. Dat risico had ze 1 miljard euro kunnen kosten, wat op het bord van consumenten terecht had kunnen komen.

Dat meldt het Financieele Dagblad op basis van stukken die het heeft opgevraagd. In Nederland hebben bijna alle huishoudens zo'n meter, waarvan netbeheerders draadloos de standen kunnen ontvangen.

Voor het uitlezen van de meters, kochten de twee bedrijven een netwerk van zendmasten die werken via een radiofrequentie. Voor het gebruik van die frequentie is een vergunning nodig, die eens in de zoveel jaar opnieuw geveild wordt door de overheid.

Risico was bekend

De directeur van Alliander die zich destijds over de aankoop van het netwerk boog, Peter Molengraaf, is zich bewust van dat risico. Dat blijkt uit correspondentie tussen hem en het ministerie van Economische Zaken, die het FD heeft ingezien.

"Een andere partij zou de frequentieruimte kunnen verwerven met mogelijke grote kostenstijgingen tot gevolg of zelfs het buiten werking moeten stellen van het gehele netwerk", zegt Molengraaf. Hij vraagt het ministerie of de netbeheerder de frequentie ook mag blijven gebruiken nadat de vergunning is verlopen.

Maar het ministerie laat weten dit niet te kunnen beloven. "De door u beoogde vergunning is door middel van een veiling verleend en kan niet door de minister worden verlengd", luidt het antwoord. Alleen een eenmalige verlening zou bij uitzondering mogelijk zijn.

Kosten voor de consument

Desondanks kopen Alliander en Stedin het systeem, waarbij ze afhankelijk zijn van die vergunning. Ze krijgen een eenmalige verlenging van het ministerie tot 2024. Volgend jaar wordt de vergunning voor de jaren erna opnieuw geveild.

Mochten de netbeheerders die dan niet kunnen bemachtigen, dan moeten ze volgens het FD zo'n 4,3 miljoen meters vervangen.

De twee bedrijven zeggen tegen de krant dat het ministerie inmiddels van plan is een deel van de frequentie alsnog aan hen te geven, maar het ministerie zegt tegelijk dat daar nog geen definitief besluit over is genomen.

Het ministerie zou zich wel min of meer toe gedwongen voelen om dat te doen, omdat het instorten van het meternetwerk "zou leiden tot onacceptabel hoge maatschappelijke kosten" die de netbeheerders kunnen "doorberekenen aan de consument".