'Terugtreden Sidney Smeets legt groter probleem in homogemeenschap bloot'

Staat de zaak rond het terugtreden van het D66 Tweede Kamerlid Sidney Smeets voor een breder probleem? Het Kamerlid besloot om op te stappen, nadat meerdere jongens hem beschuldigden van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ook binnen de NOS speelt op dit moment een zaak rondom dit soort beschuldigingen.

Het richt de aandacht op de kwetsbaarheid, de onzichtbaarheid, maar zeker ook de onveiligheid die jongeren binnen de lhbti-gemeenschap meemaken.

Op jonge leeftijd ben je vaak nog niet uit de kast, en als dat wel het geval is wordt dat niet altijd geaccepteerd door je omgeving, zegt journalist Bo Hanna. Hij deed eerder onderzoek naar scheve machtsverhoudingen in de homogemeenschap. "Dan kan je je voorstellen dat ze vaker in het geheim gaan afspreken. En als je in het geheim afspreekt nemen de risico's toe. Het is minder makkelijk om het erover te hebben, omdat leeftijdsgenoten vaak nog in de kast zitten. Als er iets gebeurt, is het daardoor minder makkelijk hierover te praten."

Zelf had Bo destijds ook behoefte om met iemand te praten:

Hij ziet dat er binnen de homogemeenschap gebruikgemaakt wordt van deze kwetsbaarheid. "Ik denk dat er een cultuur is genormaliseerd binnen de homogemeenschap, waarin jonge jongens die willen experimenteren worden geconfronteerd met oudere mannen die daarop inspelen."

In veel gevallen gebeurt dit online. Veel lhbti-jongeren ontmoeten elkaar via dating-apps en sociale media. Daar zijn mensen met een gelijke identiteit vaak makkelijker te vinden dan in de directe omgeving.

Niet op zoek naar seks, maar naar steun

"Homojongeren die uit de kast willen komen en op internet zitten, zijn negen van de tien keer niet op zoek naar seks, maar naar steun", zegt Hanna. "Het is kwalijk dat oudere mannen daar misbruik maken voor fysieke intimiteit."

Hij ziet dat dit niet alleen bij lhbti-jongeren het geval is. Voor alle jongeren is dit een probleem. Dat ziet ook Rutgers, het kenniscentrum voor seksualiteit. Eind vorig jaar startte de organisatie de campagne en petitie #tothier tegen seksueel geweld.

"Elke relatie en elke sekspartner moet gewenst en gelijkwaardig zijn, zowel online als offline. Toch tekenen seksueel geweld, ongewenste aanrakingen en grensoverschrijdend gedrag nog steeds vele levens", zegt Rutgers in een persbericht. Maandag wordt de inmiddels 13183 keer ondertekende petitie aan de Tweede Kamer aangeboden.

Rutgers vraagt onder andere om betere seksuele voorlichting op scholen. "Zodat er een generatie opgroeit die de wensen en grenzen respecteert."

'Het begint eigenlijk al op scholen'

Daar ziet ook Rocher Koendjbiharie kansen, de hoofdredacteur van Expreszo. Dat is een magazine voor jonge lhbti'ers. "Het begint eigenlijk al op scholen. Veel mensen hebben het meegekregen, wat er vorige maand gebeurde op die school in Gorinchem. Tieners werden uit de kast gedwongen. Vorig jaar had je ook al de anti-homoverklaring op verschillende scholen."

"Dat zijn al twee tekenen van de kwetsbare positie van lhbti'ers kunnen hebben op school", zegt hij. "Daarnaast is er ook op veel scholen een complete afwezigheid van seksuele genderdiversiteit, waardoor er ook geen ruimte is voor de seksuele ontdekkingstocht die lhbti-jongeren ondergaan. Dat zijn een paar dingen waardoor jongeren zich onzichtbaar voelen."

"Doordat jongeren zich niet gehoord voelen gaan ze zelf op ontdekkingstocht uit. Maar ze weten niet welke risico's ze lopen, en welke aasgieren er rondlopen."

'Voor daders is het nu te makkelijk'

Het gesprek openbreken is nu dus een oplossing, net als er eerder met de #metoo-campagne gebeurde, door vrouwen die onder druk gezet werden door mannen in een machtspositie.

"Het pijnlijke is dat we als homogemeenschap emancipatie willen, maar dat er dan misbruik is binnen je eigen groep", zegt Hanna. "Er zijn ook jonge homo's die niets over misbruik willen zeggen, uit angst dat de hele homogemeenschap als pedoseksueel wordt gezien. Maar ik hoop dat dit nu niet gebeurt. Dat zou het ergste zijn wat er kan gebeuren."

Hanna ziet, net als Rutgers, een oplossing in voorlichting op scholen. "Je moet ingaan op de online gevaren. Voor daders is het nu te makkelijk. De politiek moet zich bovendien afvragen: in hoeverre sluit de zedenwet aan bij de online realiteit van nu?"

"We moeten duidelijker zeggen dat het als minderjarige homo niet normaal is om te experimenteren met oudere mannen. Ik spreek me daartegen uit: als een meisje van 16 met een 40-jarige man gaat, dan gaan ook bij iedereen de alarmbellen af."