Drie maanden trainen met Frazier, winnaar van het mooiste boksgevecht ooit

• Oscar van der Horst

  redacteur NOS Sport

Joe Frazier, de man die vijftig jaar geleden het mooiste boksgevecht aller tijden won, wilde ooit van een brutale jongen uit Tilburg de nieuwe wereldkampioen zwaargewicht maken.

Bart van Polanen Petel (37) geniet vandaag de dag niet van een rijkelijk pensioen, maar van de landelijkheid die het Brabantse dorp Lage Mierde te bieden heeft. Hij heeft het andere uiterste van het leven opgezocht, na de drie maanden in Noord-Philadelphia die zijn leven zouden veranderen.

De voormalig Nederlands amateurkampioen was begin twintig, toen hij op internet wat contactgegevens van bekende boksers had achterhaald. Want hoe tastbaar was de absolute wereldtop voor hem?

Van Muhammad Ali kreeg hij een kaartje terug, met zelfs een persoonlijke boodschap. George Foreman had zich gestort in de wereld van de barbecue-artikelen. Van Frazier hoorde hij niets, dus besloot hij die nog eens te bellen.

"En ik kreeg hem gewoon aan de lijn", verbaast Van Polanen zich nog steeds.

Het velletje papier, met daarop wat aantekeningen van het gesprek, heeft hij bewaard. Wat nietszeggende krabbels, overdonderd dat hij was dat hij een paar minuten later al was uitgenodigd om in Amerika te komen trainen. "De bereidheid die ik toonde, deed het hem."

De toon was meteen gezet nadat Van Polanen een cheque van omgerekend 1500 euro op de toonbank had gelegd bij The Liberty Motel. Een afwerkplek, kreeg hij later mee, waar tussen 2004 en 2014 twintig doden werden geborgen, 162 arrestaties werden verricht en ruim 1800 keer de politie werd geraadpleegd.

Na een dag had hij al spijt, maar hij kon zijn zuurverdiende geld dat hij als uitsmijter in het Tilburgse uitgaansleven had bijverdiend voor deze reis maar een keer uitgeven. Dankzij de harde levenslessen van de Fraziers vond hij toch zijn draai.

"Les 1. De enige aannemelijke reden die ik zou kunnen hebben om me daar als witte man op straat te vertonen, was dat ik undercoveragent zou zijn. Dus zo heb ik me gedragen in de drie maanden die ik daar met een toeristenvisum mocht blijven."

In de gesprekken met Joe en zijn zoon Marvis Frazier, ook een professioneel bokser, leerde Van Polanen de winnaar van het 'Gevecht van de Eeuw' tevens van een heel andere kant kennen.

"Joe Frazier was 62, maar oud voor zijn leeftijd. Ik heb nooit meer iemand ontmoet die zo rechtschapen is als hij. Hij kon zulke harde dingen zeggen. Maar ik zie hem ook nog de stof uit zijn cassettebandjes blazen, als hij me tijdens een lift naar het motel wat muziek wilde laten horen."

Van Polanen genoot van elk moment met de bokslegende, leerde zelfs begrijpen wat Frazier bezielde om zonder gêne met de ziekte van Ali te spotten.

"Wie heeft er nou gewonnen?, vroeg Frazier zich dan hardop af. Doelend op de zware vorm van Parkinson waaraan Ali leed, terwijl hij zelf nog van zijn roem kon genieten. Hij moest nog vaak op pad voor verplichtingen, maar was tussendoor veel in zijn sportschool te vinden."

Joe Frazier's Gym bestond al voor het beruchte gevecht met Ali. De tijd had er al die jaren stilgestaan, het was een kijkje in de ziel van een van de grootste boksers ooit.

Gevoel van onrecht

De aantijgingen van Ali aan het adres van Frazier gaven daarom ook Van Polanen een gevoel van onrecht. "Frazier werd door Ali neergezet als een Uncle Tom, als verrader van zijn eigen ras. Ik heb meegekregen hoe diep hem dat geraakt heeft en ik heb ervaren dat hij dat absoluut niet was."

Frazier toonde zich op 8 maart 1971 in Madison Square Garden bereid te sterven in de ring. Een instelling waar Van Polanen zelfs na drie maanden in het ruwe Philadelphia niet over peinsde.

"Ik heb nog een potje mogen sparren tegen een jongen die twaalf jaar had vastgezeten. De eerste ronde ging nog wel, maar in de tweede sloeg hij me neer", aldus Van Polanen. "Het werd zwart voor mijn ogen, ook al ben ik daarna nog wel opgestaan. De dag daarna heb ik me nog nooit zo klein gevoeld."

Ondanks de nederlaag had Van Polanen respect afgedwongen bij de getuigen van dat gevecht, vooral doordat hij zelf overeind was gekomen. Terloops werd hem een profcontract aangeboden door Marvis Frazier.

Spijt

"Geen haar op mijn hoofd die daaraan dacht", weet Van Polanen nog goed, die ook nooit één moment spijt heeft gehad van die keuze. "De kans dat je het haalt, is zo klein. En de investering die je moet doen als bokser, waarbij je gezondheid op het spel staat, is dat gewoon niet waard."

"Bovendien, als ik in die omgeving was blijven leven en ik het niet gemaakt had als bokser, was het niet eens ondenkbaar dat ik nu dood zou zijn."

Frazier werd net als Ali niet oud. Zijn persoonlijk afscheid van de bokslegende kan Van Polanen zich niet meer herinneren. Al heeft hij nog wel een paar mailtjes gehad van zijn zoon en kreeg hij nog wel eens een complimentje vanuit de VS.

Diep geobsedeerd door het gevecht van 50 jaar geleden maakt Van Polanen in zijn vrije tijd namelijk kunstwerken, waarin de strijd tussen Ali en Frazier de rode draad vormt. Als voormalig bokser en liefhebber kan hij eindeloos blijven praten over de schoonheid van de sport, toen die nog in de puurste vorm werd beleefd.

Van Polanen is een van de twee Europeanen die ooit bij Frazier hebben mogen trainen, wat hem mooie gespreksstof geeft voor tijdens zijn lessen nu. "Als boksleraar zeg ik altijd dat je wel een heel goede reden moet hebben om voor een gevecht de ring in te stappen. En overtuigd moet zijn van je doelen."

Zoals Frazier en Ali die avond in New York, toen de wereld even stilstond. "Mooier wordt het nooit meer."