Oproep stichtingen na daling darmkankerdiagnoses: ga met klachten naar de dokter
De Maag Lever Darm Stichting en Stichting Darmkanker maken zich zorgen over de daling van het aantal darmkankerdiagnoses. De stichtingen en meerdere artsen grijpen daarom vandaag - de aftrap van de internationale darmkankermaand - aan om mensen met darmklachten op te roepen aan de bel te trekken.
In 2020 kregen bijna 120.000 mensen de diagnose darmkanker; dat is een daling van 8,4 procent ten opzichte van een jaar eerder. Dat lijkt goed nieuws, maar hoogstwaarschijnlijk is de daling vooral het gevolg van de coronacrisis. Veel mensen stellen een bezoek aan de huisarts uit. Bovendien werd het bevolkingsonderzoek voor darmkanker vorig jaar ongeveer drie maanden stilgelegd.
Volgens Manon Spaander, maag-darm-leverarts aan het Rotterdamse Erasmus MC, lijkt de afname van het aantal diagnoses vooral het gevolg van het negeren van darmklachten. Want een groot deel van de achterstand van het bevolkingsonderzoek is inmiddels ingehaald, zegt Spaander, die betrokken is bij het landelijk bevolkingsonderzoek. "Daarnaast is het zo dat als het onderzoek meer dan zes maanden wordt uitgesteld, er dan pas een impact is op zowel de toename in aantal darmkankers als het aantal darmkankers dat gevonden wordt in een vergevorderd stadium."
Welke klachten wijzen op darmkanker?
Belangrijk dus om bij klachten op tijd naar een arts te gaan, maar wat zijn die klachten dan precies? Spaander noemt bloed in de ontlasting en een veranderd ontlastingspatroon als twee belangrijkste symptomen die kunnen wijzen op darmkanker. "Een veranderd ontlastingspatroon is als je bijvoorbeeld normaal elke dag ontlasting hebt, en nu opeens maar een keer per week. Of als de dikte van de ontlasting opeens verandert: eerst heel dik en nu heel dun, bijvoorbeeld."
Waarom mensen minder naar de huisarts gaan, vindt Spaander moeilijk te zeggen. "Het kan zijn dat mensen de zorg niet willen belasten, of dat ze bang zijn om besmet te raken. Maar het is ook in deze tijd belangrijk om met klachten naar de huisarts te gaan."
'Test al vanaf 50 jaar'
Ook is het volgens de organisaties belangrijk om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek. "Darmkanker in een vroeg stadium hoeft niet altijd gepaard te gaan met klachten. Screening is daarom de belangrijkste preventie. Dus krijg je een oproep: doe mee", zegt Spaander.
Meerdere artsen en stichtingen riepen vorig jaar al in een brief op om de leeftijd van het bevolkingsonderzoek uit te breiden naar Nederlanders vanaf 50 jaar oud. Nu worden mensen van 55 tot 75 jaar uitgenodigd voor de darmkankerscreening. Volgens Spaander is de verlaging vooral belangrijk omdat er een toename van darmkanker te zien is in een jongere populatie. De ondertekenaars stellen dat per jaar duizend gevallen van darmkanker vroegtijdig ontdekt kunnen worden door de verlaging.
"Het risico op darmkanker neemt toe vanaf het 50ste jaar. De grootste groep van darmkankerpatiënten ligt alsnog in de leeftijd tussen 55 en 75 jaar, maar we doen de screening met name om kanker te voorkomen door het vinden van poliepen in de darmen en het vinden van darmkanker in een nog vroeg stadium", zegt Spaander.
Hoe het komt dat mensen steeds jonger te maken krijgen met darmkanker is nog niet met zekerheid te zeggen. Momenteel lopen er veel onderzoeken naar oorzaken. "Er wordt onderzoek gedaan naar voeding, suikerziekte, overgewicht en medicatie. Iedereen is hard bezig om een oorzaak te vinden, maar er zijn veel factoren te bedenken."
Een woordvoerder van de Maag Lever Darm Stichting benadrukt dat de organisatie nog steeds achter de oproep staat om de leeftijdsgrens te verlagen, maar deze stond door corona het afgelopen jaar niet op de voorgrond. "Aan het eind van het jaar gaan we het onderzoek weer evalueren."