'Tienduizenden werknemers illegaal op drugs getest, met name arbeidsmigranten'

Honderden bedrijven testen hun personeel op de werkvloer op drugsgebruik, terwijl privacywetgeving dat verbiedt. Dat schrijven Trouw, De Groene Amsterdammer en De Stentor op basis van onderzoek van journalistiek platform Investico. De tests wijzen uit dat er met name veel drugs gebruikt wordt door arbeidsmigranten, die zwaar en eentonig werk moeten verrichten.

Van de wet mogen eigenlijk alleen chauffeurs, schippers, machinisten en piloten getest worden op drugs. Dat moet dan gebeuren door een bedrijfsarts. De uitslag valt onder het medisch beroepsgeheim. Toch houden veel bedrijven zich niet aan die voorwaarden. Ze laten hun personeel testen door eigen beveiligers, of externe testbedrijven.

Uiterste gevraagd

Uit een steekproef bij een bedrijf dat vlees verwerkt bleek dat 5 procent van de getesten harddrugs had gebruikt, 6,5 procent marihuana en 2,6 procent alcohol. Poolse werknemers die Investico sprak, bevestigden dat er vooral veel speed gebruikt wordt. Zo kunnen ze sneller hun werk doen en dat zou beloond worden door hun werkgever.

"Voor veel arbeidsmigranten is werk het belangrijkste in hun leven", zegt Simone Peek van Investico in het NOS Radio 1 Journaal. "Ze doen heel veel om dat vol te houden, er wordt het uiterste van hen gevraagd."

Als werknemers op drugsgebruik worden betrapt, worden ze naar huis gestuurd. "Dan zou er een hulpproces moeten beginnen, maar arbeidsmigranten verliezen gewoon hun werk waarschijnlijk."

Gezondheid boven 'privacyregeltjes'

Een van de bedrijven die testen uitvoeren voor werkgevers is Arbofit. Dat geeft tegenover Investico toe dat wat ze doen illegaal is, maar door cijfers te delen met Investico zegt het bedrijf het "taboe op testen" te willen doorbreken. "In opdracht van de klant laten we gezondheid en veiligheid prevaleren boven privacyregeltjes. Medewerkers hebben recht op veilig werken", zegt Arbofit.

Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland willen al langer dat de wettelijke mogelijkheden om personeel op drugs te testen worden uitgebreid. Sinds vorig jaar is het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bezig de wet zo aan te passen dat testen in ieder geval in de chemische industrie ook mogelijk wordt.