Thuisknippen, ondanks de boete: 'Anders raak ik kwijt waarvoor ik hard heb gewerkt'

• Maartje Geels

  redacteur Online

Winkels, horecazaken en andere gelegenheden blijven naar alle waarschijnlijkheid tot 2 maart dicht. En dus ook kapperszaken. Dat is de boodschap die het kabinet vanavond bekend zal maken tijdens een persconferentie. Maar met een lockdown die al sinds halverwege december duurt, neemt de vraag naar een knipbeurt intussen wel toe.

Salons mogen de deuren voor klanten niet openen en ook knippen aan huis is verboden. Kappers vallen namelijk onder de groep 'niet-medische contactberoepen' en het uitoefenen daarvan is nu niet toegestaan.

Toch is er momenteel veel vraag naar kappers aan huis, zegt Gonny Eussen, woordvoerder van kappersorganisatie Anko. De bond krijgt veel signalen binnen dat er aan de keukentafel geknipt wordt door professionals. Om hoeveel kappers het gaat, kan de organisatie niet zeggen.

De druk vanuit consumenten is volgens Eussen groot: "Kappers worden regelmatig benaderd. 'Kom even langs bij mij, dat hoeft toch niemand te weten', zeggen ze dan." De kappersorganisatie is "faliekant tegen" het illegaal knippen, maar heeft deels wel begrip voor de thuisknippers. Volgens Eussen vielen kappers bij eerdere steunmaatregelen van het kabinet namelijk tussen wal en schip.

'December was essentieel'

Zo konden velen tijdens het laatste kwartaal van 2020 geen gebruikmaken van de NOW-regeling (tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid) voor werkgevers. Om in aanmerking te komen voor NOW, moet een bedrijf over een periode van drie maanden minstens 20 procent omzetverlies hebben. Aan die voorwaarde voldeden veel salons niet, omdat de kappers pas halverwege december dicht moesten, zegt Anko.

Dat is volgens Eussen wrang, want de laatste weken van december zijn voor kappers een belangrijke periode vanwege de feestdagen. "December is de topmaand. Die is essentieel, maar de helft van die periode hebben kappers niets verdiend."

Voor kappers die zelfstandig knippen, kwam er eind vorig jaar ook een hobbel bij. Bij het toekennen van de Tozo-steun (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers) wordt ook het inkomen van de partner meegewogen. Als je samen boven het sociaal minimum van 1500 euro verdient, is aanspraak maken op de regeling niet mogelijk. Eussen: "Je bent al heel snel over die inkomensgrens heen."

Het geld van de meest recente steunpakketten wordt over een paar weken uitgekeerd, maar dat is volgens Eussen voor veel kappers te laat. "Die tijd is er niet meer. Mensen knippen daarom een paar klantjes en denken; dan heb ik weer wat geld voor boodschappen. Zo gaat het nu."

Ook boete voor klanten

Kappers die toch besluiten hun diensten aan te bieden, doen dat veelal via sociale media en Marktplaats. Een anonieme kapper die online adverteert, zegt zelf "in een strop te zitten". De barbier knipt op verzoek voor 20 euro. "Ik moet dit doen om m'n hoofd boven water te houden." Contact opnemen gaat via een persoonlijk bericht.

"Ik heb geen contract en krijg dus geen loon, maar moet wel m'n stoelkosten van 700 a 800 euro betalen." Ook zegt hij geen overheidsgeld te krijgen. "Als ik dit niet doe, raak ik kwijt waarvoor ik hard heb gewerkt."

Risicoloos is dit niet. Kappers kunnen een boete van 4000 euro krijgen als ze zich niet aan de regels houden. Maar het is niet alleen de kapper die bij een illegale knipbeurt risico loopt. De klant riskeert een boete van een tiende van dat bedrag: 400 euro. Die boetes worden ook regelmatig uitgedeeld, ziet kappersorganisatie Anko.

Desondanks verschijnen er op Marktplaats veel advertenties waarin wordt gezocht naar een kapper, en ook op sociale media verschijnen oproepjes. Dat mensen toch gaan, kan Eussen wel verklaren. "Mensen missen het sociale aspect, vooral ouderen. Die komen soms wekelijks voor een watergolfbehandeling en maken een praatje."

Toch roept de branchevereniging op nu niet de illegale route te bewandelen: "We zitten er samen in en lopen allemaal voor gek met een coronakapsel. Dat scheelt."