'Twitter-president' Trump is verbannen, maar drukte wel stempel op sociale medium

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

Het is voorbij voor Trump op Twitter: het account van de Amerikaanse president is voorgoed van het sociale medium verbannen. Nogal een moment, want Twitter was niet zomaar een sociaal medium voor Trump. Hij gebruikte zijn account onder meer om kritiek te leveren, beleid te testen, mensen te ontslaan en te dreigen.

De president gebruikte Twitter ruim tien jaar. Met bijna 90 miljoen volgers viel hij net buiten de top-5 van populairste accounts. "Twitter was zijn meest belangrijke spreekbuis", zegt Amerika-kenner Markha Valenta. "Twitter heeft voor Trump een wezenlijke rol gespeeld in het omzeilen van de bestaande media en het direct toespreken van zijn achterban. Door dit sociale medium ontwikkelden zijn volgers een persoonlijke verhouding met hem, die normaal niet mogelijk was geweest."

Ook kon hij op het medium proefballonnen en beleidsstandpunten lanceren. "Als hij dan veel reacties kreeg, wist hij dat hij iets goeds te pakken had." Vervolgens ontwikkelde hij daar dan een campagne omheen in de 'echte wereld', zegt de Amerika-kenner.

Covfefe

Het afgelopen decennium heeft Trump ruim 57.000 tweets verstuurd, gemiddeld zo'n 15 per dag. De tweet die de meeste grappen opleverde, was die uit 2017 waardoor #covfefe trending werd. Waarschijnlijk wilde de president het woord press coverage typen, maar binnen de kortste keren stonden sociale media al vol met grappen: "Is Trump tijdens het twitteren in slaap gevallen?"

Ook waren na een paar uur al alle domeinnamen met 'covfefe' erin uitverkocht en kocht iemand een nummerbord met het woord erop.

De tweet in oktober waarin bekend werd gemaakt dat Trump en zijn vrouw Melania positief waren getest op corona, is zijn meest gelikete én gedeelde tweet. De president verdween vanwege zijn besmetting 14 uur lang van Twitter, wat de speculaties voedde dat het niet goed met hem ging. Uiteindelijk maakte hij na die Twitter-stilte duidelijk dat er geen vuiltje aan de lucht was, en zei hij dat hij "zich beter voelde dan twintig jaar geleden".

Veel onrust ontstond er over een tweet in mei van Trump over ongeregeldheden in Minneapolis vanwege de dood van de zwarte Amerikaan George Floyd.

Trump zei in die tweet "when the looting starts, the shooting starts". Hij gebruikte daarmee dezelfde woorden als Walter Headley, een politiechef in Miami in 1967, die meermaals in opspraak raakte vanwege zijn gedrag tegen de zwarte gemeenschap. Er kwam veel kritiek op die tweet en op het besluit van Twitter en Facebook om het bericht niet te verwijderen. Twitter verborg de tweet overigens wel.

Ook andere onderwerpen gingen viral. Zoals een naar eigen zeggen gephotoshopte foto en een echte gephotoshopte foto van Trump (op het lichaam van filmpersonage Rocky Balboa), een ontslag en de muur tussen Mexico en de VS.

Ook uitte Trump over veel dingen twijfels, zoals over het feit dat zijn voorganger Barack Obama in de VS is geboren. "Dit was een van de eerste politieke proefballonnen van Trump op Twitter. Toen hij hier veel reacties op kreeg, besloot hij vol te houden dat Obama niet legitiem was als president", zegt Valenta. "Zo is hij politiek echt zichtbaar geworden."

Trump heeft inmiddels erkend dat Obama geboren is in de VS.

En een situatie die bijna escaleerde in 2017, na opmerkingen van de Noord-Koreaanse minister van Buitenlandse Zaken over raketten die het vasteland van de VS konden bereiken. Trump reageerde daarop met een tweet waarin hij leider Kim Jong-un 'kleine raketman' noemde en Noord-Korea bedreigde.

Trump werd afgelopen woensdag al 12 uur verbannen omdat hij in zijn tweets niet voldoende afstand nam van de gewelddadige meute die het Amerikaanse Congres binnenstormde. Daarna ging Trump toch door met twitteren. Hij schreef onder meer dat hij niet naar de inauguratie van Biden zou gaan en roemde zijn aanhangers. Dat was voor Twitter de druppel: het bedrijf besloot Trump te verbannen vanwege "het risico op verdere aanzet tot geweld".

Trump gebruikt ook nog @POTUS, het officiële account van de president. Maar er is een kleine kans dat hij via dat account ooit nog kan twitteren, zegt NOS-techredacteur Joost Schellevis.

Mede door tweets van Trump kwam er een steeds bredere oproep aan Twitter om onjuiste tweets te verwijderen of van een waarschuwing te voorzien.

"Bij de presidentsverkiezingen van 2016 konden onwaarheden vrijwel zonder problemen de ronde doen", zegt Schellevis. "Dat moest anders, vond ook Twitter zelf." Veel van Trumps tweets werden van een waarschuwing voorzien, bijvoorbeeld omdat ze misleidend waren over de uitkomst van de verkiezingen.

Naar Parler?

Trump zal sowieso een andere manier vinden om zijn standpunten met de buitenwereld te communiceren. Hij zal eerst een ander sociaal medium zoeken, verwacht Valenta. Een Twitter-alternatief is Parler, dat vooral populair is onder rechtse gebruikers en ook onder druk staat. "Maar als dat niet lukt, verbaast het me niet als hij een eigen mediakanaal opzet. Zolang hij maar zijn eigen boodschap naar buiten kan brengen."

Of hij maakt een nieuw, geheim account aan. Twitteraars hebben al genoeg ideeën:

Hij kan nog altijd op het account van Melania inloggen, suggereren anderen: