Logo van Instagram
NOS NieuwsAangepast

Oproep: help ons de algoritmes van Instagram te doorgronden

  • Joost Schellevis

    redacteur Tech

  • Joost Schellevis

    redacteur Tech

Welke Instagram-posts van politici komen vaker boven aan een timeline en welke krijgen mensen minder vaak te zien? Samen met datajournalistiek platform Pointer van de KRO-NCRV en weekblad De Groene Amsterdammer doet de NOS daar onderzoek naar. Daarbij hebben we jouw hulp nodig.

We vragen je om een door de Duitse organisatie AlgorithmWatch ontwikkelde plug-in te installeren op je computer. De plug-in vraagt je om drie willekeurig gekozen politici of partij-accounts te volgen.

Vervolgens brengt de plug-in automatisch in kaart hoe vaak bepaalde posts van politici worden getoond en hoe goed ze het doen. Maakt het daarbij bijvoorbeeld uit hoe de politicus eruitziet? En wat prefereren de algoritmes van Instagram: afbeeldingen of tekst?

Waarschijnlijk zullen de campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 zich, mede door de coronacrisis, voor een heel groot deel online afspelen. Daarom vinden we het als NOS belangrijk om te weten hoe de platforms waarop de campagnes worden gehouden, precies werken. Welke invloed hebben de algoritmes en de manier waarop de sociale media functioneren? Daar hopen we, mede met dit project, inzicht in te krijgen.

Hoe werkt het?

  1. Installeer de plugin voor Chrome of Firefox.
  2. Je krijgt drie willekeurige suggesties om Nederlandse politici te volgen op Instagram.
  3. Vervolgens kun je doorgaan waar je mee bezig was.
  4. De gegevens worden naar AlgorithmWatch verzonden en wij kunnen ons onderzoek met jouw hulp uitvoeren.

Veelgestelde vragen

Hoe is mijn privacy beschermd?

De plug-in verzamelt niet meer informatie dan nodig. We moeten je gebruikersnaam weten, om zo verschillende timelines uit elkaar te kunnen houden. Ook moeten we weten welke gebruikersnamen er in je timeline voorbijkomen, om zo het gedrag van de algoritmes te kunnen inschatten.

Zowel jouw gebruikersnaam als die van mensen in je timeline worden echter zodanig door elkaar gehusseld, dat je gebruikersnaam er niet meer uit te achterhalen is. Dat proces wordt pseudonimisering genoemd. In technische termen: gebruikersnamen worden gehasht.

Heeft dit onderzoek wel zin als zoveel mensen Instagram op hun mobiel gebruiken, en niet in de browser?

Ja, want je hoeft Instagram tijdens het onderzoek niet actief te gebruiken. We kijken wat de algoritmes op de achtergrond uitspoken, terwijl jij niet kijkt. Overigens: zelfs al zouden we onderzoek willen doen via de mobiele app, dan is dat helaas technisch vrijwel onmogelijk.

Kan ik meedoen als ik geen Instagram heb of het niet actief gebruik?

Je moet Instagram hebben om mee te kunnen doen, maar je hoeft geen actieve gebruiker te zijn. Als je speciaal voor dit onderzoek en account wil aanmaken, kan dat ook. De plug-in vraagt je om drie politici te volgen en dan kun je deelnemen aan het onderzoek.

Hoelang moet ik meedoen?

Dat mag je zelf weten, maar hoe langer je meedoet, hoe beter het is voor ons onderzoek. Als je geen zin meer hebt om mee te doen, kan je de plug-in verwijderen of een van de politici ontvolgen, dan stopt het onderzoek automatisch.

Wie is verantwoordelijk voor het verwerken van de data?

Dat is AlgorithmWatch. Wij kunnen toegang krijgen tot de data en de uitkomsten. Daarbij krijgen we geen toegang tot gebruikersnamen en ip-adressen. We hebben afspraken gemaakt met AlgorithmWatch over de verwerking van de data.

Hoe zijn de accounts uitgekozen die worden gevolgd?

De NOS, Pointer en de Groene Amsterdammer hebben een lijst aangeleverd met interessante Instagram-accounts. We hebben daarbij gekozen voor een mix van partij-accounts, lijsttrekkers en populaire accounts van partijleden. Zowel alle partijen die nu al in de Tweede Kamer zetelen als eventuele nieuwkomers zijn meegenomen.

Wat is het doel van het onderzoek?

Hebben de Instagram-algoritmes gevolgen voor de verkiezingen? Dat is de overkoepelende vraag. Als de Instagram-algoritmes bepaalde politici bevoordelen, bijvoorbeeld door het soort post dat die plaatsen, dan is dat iets wat we graag te weten komen. Op dit moment is die werking nog een groot geheim.

Wat voor organisatie is AlgorithmWatch?

AlgorithmWatch is een Duitse non-profitorganisatie die zich inzet voor transparantie over algoritmen. Zo publiceerde de organisatie eerder een onderzoek over de moderatietool van Google, die zwarte mensen en homoseksuelen automatisch als 'toxic' categoriseerde. Ook heeft Algorithm Watch geschreven over hoe Facebook stereotypen inzet om zijn advertentie-inkomsten te maximaliseren.

Worden mijn data gedeeld met anderen?

Nee. Alleen wij (NOS, Pointer en De Groene Amsterdammer) en AlgorithmWatch kunnen bij de data. Andere onderzoekers, ook van universiteiten, krijgen geen toegang tot de data. De data worden verwijderd als het onderzoek voorbij is. Wanneer dat is, weten we nu nog niet, maar de data zullen hoe dan ook voor 31 december 2021 worden gewist.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl